Acta Biologica

Wcześniej: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Acta Biologica

ISSN: 2450-8330     eISSN: 2353-3013    OAI    DOI: 10.18276/ab.2018.25-07
CC BY-SA   Open Access   DOAJ

Lista wydań / No. 25
A faunistic and ecological characterization of the water mites (Acari: Hydrachnidia) of the Bukowa River (central-eastern Poland)
(Faunistyczna i ekologiczna charakterystyka wodopójek (Acari: Hydrachnidia) rzeki Bukowa (wschodnia Polska))

Autorzy: Robert Stryjecki
Department of Zoology, Animal Ecology and Wildlife Management, University of Life Science in Lublin

Aleksandra Bańkowska
Department of Invertebrate Zoology and Limnology, Institute for Research on Biodiversity, Faculty of Biology, University of Szczecin
Słowa kluczowe: strefa lenityczna strefa lotyczna profil podłużny rzeki grupy synekologiczne różnorodność gatunkowa
Data publikacji całości:2018
Liczba stron:18 (77-94)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Uznano, że zbiorowiska wodopójek z rzeki Bukowej są podobne do innych zbiorowisk z rzek nizinnych w Polsce. Elementem charakterystycznym dla rzeki Bukowej była znacznie większa liczebność Lebertia inaequalis niż w innych polskich rzekach. Innym wyróżniającym ją elementem była bardzo wysoka liczba Arrenurus crassicaudatus, ale ten takson powinien być uważany za allochtoniczny – jego obecność w rzece była spowodowana okresowym napływem wody ze stawów rybnych. Największą grupą synekologiczną były reofile i reobionty, które łącznie stanowiły 80% fauny. Bardzo duży ilościowy udział reobionów i reofili świadczy o naturalnym charakterze rzeki, a parametry fizykochemiczne potwierdzają jej dobrą jakość wody. Więcej osobników (1764) i gatunków (47) zostało złowionych w strefie lenitycznej rzeki niż w strefie lotycznej (1027 osobników, 32 gatunki). Gatunkiem najbardziej związanym ze strefą lotyczną i szybkim przepływem wody były Sperchon clupeifer i Hygrobates calliger. Dane z rzeki Bukowej, a także z innych rzek Parku Krajobrazowego Lasy Janowskie wskazują, że najbardziej charakterystycznym siedliskiem dla Lebertia inaequalis jest strefa lenityczna z obfitą roślinnością wodną. Typowe siedliska Hygrobates setosus to zastoiska i strefy o wolniejszym przepływie wody. Mideopsis crassipes i Torrenticola amplexa były związane z górnym biegiem rzeki. Sperchon clupeifer był związany z siedliskami lotycznymi środkowego i dolnego biegu rzeki, a Hygrobates setosus i Forelia variegator były związane z siedliskami o wolniejszym przepływie w środkowych i dolnych odcinkach rzeki.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Bańkowska A., Kłosowska M., Stryjecki R., Zawal A. 2015. New and rare water mite (Hydrachnidia) species in Polish fauna found in the Krąpiel River and valley water bodies in Ińskie Lake District. Acta Biologica 22: 15-37.
2.Bazan-Strzelecka H. 1964. Water mites (Acari, Hydrachnellae) of certain Warta River environments. Ekologia Polska, seria A, 12: 337–354.
3.Bazan-Strzelecka H. 1986. Wodopójki (Acari, Hydrachnellae) rzeki Grabi. Acta Universitatis Lodziensis Folia Zoologica, 4: 59–69.
4.Biesiadka E. 1970. Wodopójki (Hydracarina) dolnego biegu rzeki Wełny. Fragmenta Faunistica, 5: 43–55.
5.Biesiadka E. 1972. Wodopójki (Hydracarina) Wielkopolskiego Parku Narodowego. Prace Monograficzne Przyrody Wielkopolskiego Parku Narodowego, 5: 1–102.
6.Biesiadka E. 1974. Hydracarina of the river Raba and some of its tributaries. Acta Hydrobiologica, 16: 31–50.
7.Biesiadka E. 1979. Wodopójki (Hydracarina) Pienin. Fragmenta Faunistica, 24: 97–173.
8.Biesiadka E. 2008. Wodopójki (Hydrachnidia). W: W. Bogdanowicz, E. Chudzicka, J. Pilipiuk, E. Skibińska (red.): Fauna Polski – charakterystyka i wykaz gatunków. Muzeum i Instytut Zoologii PAN, Warszawa, 3: 149–219.
9.Biesiadka E., Cichocka M. 1993. Środowiskowe rozmieszczenie wodopójek (Hydracarina) w Karkonoszach. W: J. Tomaszewski, J. Sarosiek, S. Szymański (red.) Geoekologiczne problemy Karkonoszy. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2: 263–273.
10.Biesiadka W., Kasprzak K. 1977. An investigation on the macrofauna of the River Warta within the city of Poznań. Acta Hydrobiol. 19, 2: 109-122
11.Biesiadka W., Kowalik W., Ścibior R. 2015. Water mites (Acari, Hydrachnidia) in three forest and landscape reserves in Roztocze. Annales UMCS, C, 70: 29–41.
12.Cichocka M. 1996a. Wodopójki (Hydracarina) rzeki Pasłęki. Fragmenta Faunistica, 39: 179–205.
13.Cichocka M. 1996b. Wodopójki (Hydracarina) Bagien Biebrzańskich. Fragmenta Faunistica, 39: 207–221.
14.Cichocka M. 2006. Water mites (Hydrachnidia, Acari) in the running waters of the Masurian Landscape Park. Supplementa ad Acta Hydrobiologica, 8: 33–53.
15.Davids C., Di Sabatino A., Gerecke R., Gledhill T., Smit H., van der Hammen H. 2007. Acari: Hydrachnidia I. In: R Gerecke (ed): Freshwater Fauna of Central Europe, Vol. 7/2-1. Spektrum Akademischer Verlag, München: 241–388.
16.Di Sabatino A., Gerecke R., Gledhill T., Smit H. 2010. Chelicerata: Acari II. In: R. Gerecke (ed): Freshwater Fauna of Central Europe, Vol. 7/2-2. Spektrum Akademischer Verlag, München.
17.Gerecke R., Gledhill T., Pešić V., Smit H., 2016. Chelicerata: Acari III. In: R Gerecke (ed): Freshwater Fauna of Central Europe, Vol. 7/2–3. Spektrum Akademischer Verlag, München.
18.Hammer Ø., Harper D.A.T., Ryan P.D. 2001. PAST: Paleontological statistics software package for education and data analysis. Palaeontologia Electronica 4(1): 9 pp. http://palaeo-electronica.org/2001_1/past/issue1_01.htm
19.Kondracki J. 2014. Geografia regionalna Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
20.Kowalik W. 1981. Wodopójki (Hydracarina) rzek dorzecza Wieprza. Annales UMCS, C, 35: 327–351.
21.Kowalik W. 1984. Studia faunistyczno–ekologiczne nad wodopójkami (Hydracarina) południowo–wschodniej Polski. Rozprawy Naukowe AR w Lublinie, 83: 1–67.
22.Kowalik W., Biesiadka E. 1981. Occurrence of water mites in the River Wieprz polluted with domestic–industry sewage. Acta Hydrobiologica, 23: 331–348.
23.Kowalik W., Zawal A., Buczyńska E. 2014. Water mites (Acari, Hydrachnidia) of the River Szum and Stream Krupiec in the Roztocze region. Acta Biologica, 21: 75–89.
24.Kupiszewska J. 1965. Water-mites (Hydrachnellae) in the River Dunajec. Benthic Fauna of the Dunajec River. Kom. Zagosp. Ziem Górskich PAN 11: 177-181
25.Martin P. 1996. Faunistisch–ökologische Benthosstudien an den Wassermilben (Hydrachnidia, Acari) zweier Bäche des Norddeutschen Tieflandes (Ostholsteinisches Hügelland, Schleswig–Holstein). Faunistisch–Ökologische Mitteilungen, 7:153–167.
26.Martin P., Dabert M., Dabert J. 2010. Molecular evidence for species separation in the water mite Hygrobates nigromaculatus Lebert, 1879 (Acari, Hydrachnidia): evolutionary consequences of the loss of larval parasitism. Aquatic Science 72, 347–360.
27.McAleece N., Gage J.D.G., Lambshead P.J.D., Paterson G.L.J. 1997. BioDiversity Professional statistics analysis software. Jointly developed by the Scottish Association for Marine Science and the Natural History Museum London.
28.Michalczyk Z., Wilgat T. 1998. Stosunki wodne Lubelszczyzny. Wydawnictwo UMCS Lublin.
29.Pieczyński E. 1960. Kształtowanie się zgrupowań wodopójek (Hydracarina) w różnych środowiskach jeziora Wilkus. Ekologia Polska, Seria A, 8: 169–198.
30.Rąkowski G., Smogorzewska M., Janczewska A., Wójcik J., Walczak M., Pisarski Z. 2004. Park Krajobrazowy Lasy Janowskie. [w:] Rąkowski G. (red.) Parki krajobrazowe w Polsce. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa, s. 605-610.
31.Smit H., van der Hammen H. 2000. Atlas of the Dutch water mites (Acari: Hydrachnidia) (in Dutch). Nederlandse Faunistische Mededelingen, 13: 1–266.
32.Sokolov I.I. 1940. Paukoobraznyje, Vodjanye klešši. Fauna SSSR. Moskva-Leningrad.
33.Stryjecki R. 2002. The impact of human activity on the water mite fauna (Acari, Hydrachnidia) of the „Lasy Janowskie” Landscape Park (South–Eastern Poland). In: F. Bernini, R. Nannelli, G.
34.Nuzzaci, E. de Lillo (eds): Acarid phylogeny and evolution. Adaptations in mites and ticks. Kluwer, Dordrecht: 113–119.
35.Stryjecki R. 2009. Water mites (Acari, Hydrachnidia) of the Bug River Valley between Włodawa and Kodeń. Teka Komisji Ochrony i Kształtowania Środowiska Przyrodniczego O.L. PAN, 6: 335–344.
36.Stryjecki R. 2010. Water mites (Acari: Hydrachnidia) of the northern part of Nadwieprzański Landscape Park. Teka Komisji Ochrony i Kształtowania Środowiska Przyrodniczego O.L. PAN, 7: 388–399.
37.Stryjecki R., Pawlęga K., Ścibior R. 2012. Habitat distribution of water mites (Acari: Hydrachnidia) in Kozłowiecki Landscape Park. Teka Komisji Ochrony i Kształtowania Środowiska Przyrodniczego O.L. PAN, 9: 224–233.
38.Stryjecki R., Kowalczyk–Pecka D. 2013a. A faunistic and ecological characterization of the water mites (Acari: Hydrachnidia) of the highly anthropologically transformed Mietiulka river in Polesie National Park. Environmental Protection and Natural Resources, 24(1): 11–15.
39.Stryjecki R., Kowalczyk–Pecka D. 2013b. A synecological characterization of the water mite communities (Acari: Hydrachnidia) of the Tanew River in the Nad Tanwią reserve. Teka Komisji Ochrony i Kształtowania Środowiska Przyrodniczego O.L. PAN, 10: 407–416.
40.van der Hammen H., Smit H. 1996. The water mites (Acari: Hydrachnidia) of streams in the Netherlands: distribution and ecological aspects on a regional scale. Netherlands Journal of Aquatic Ecology, 30(203): 175–185.
41.Viets K. 1936. Spinnentiere oder Arachnoidea. VII: Wassermilben oder Hydracarina. Tierwelt Deutschland, Jena, 31–32: 1–574.
42.Zawal A., Kowalik W. 2013. Water mites of the Biała Łada and Czarna Łada rivers in the Lublin region. Annales UMCS, C, 93: 117–125.
43.Zawal A., Sadanowicz P. 2012. Fauna wodopójek (Hydrachnidia) rezerwatu przyrody „Źródlisko Skrzypowe”. Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody, 31(4): 3–10.
44.Zawal A., Stępień E., Szlauer-Łukaszewska A., Michoński G., Kłosowska M., Bańkowska A., Myśliwy M., Stryjecki R., Buczyńska E., Buczyński P. 2015. The influence of dredging of a lowland river (the Krąpiel in NW Poland) on water mite fauna (Acari: Hydrachnidia). Fundamental and Applied Limnology, Volume 186 Nr. 3: 217 – 232.
45.Zawal A., Stryjecki R., Stępień E., Buczyńska E., Buczyński P., Czachorowski S., Pakulnicka J., Śmietana P. 2017. The influence of environmental factors on water mite assemblages (Acari, Hydrachnidia) in a small lowland river – an analysis at different levels of organization of the environment. Limnology, 18:333–343.