Analiza i Egzystencja


ISSN: 1734-9923     eISSN: 2300-7621    OAI    DOI: 10.18276/aie.2023.62-08
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS  DOAJ

Liste der Ausgaben / 62 (2023)
Transgression of the Self – the Total Act in Jerzy Grotowski’s Laboratory Theater and Jungian archetype experience
(Transgresja Jaźni - Akt Całkowity w Teatrze Laboratorium Jerzego Grotowskiego i jungowskie doświadczenie archetypowe)

Autoren: Patrycja Neumann ORCID
Uniwersytet Wrocławski
Schlüsselbegriffe: archetyp jaźń Grotowski Jung psychoanaliza
Veröffentlichungsdatum der gesamten Ausgabe:2023
Seitenanzahl:16 (147-162)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

Niniejszy artykuł jest poświęcony z najważniejszych odkryć Jerzego Grotowskiego, aktowi całkowitemu, specyficznemu rodzajowi działania i doświadczenia zarazem. Powstało ono w ramach praktyki teatralnej, lecz poza funkcją związaną z dramaturgią przedstawień miało wyższy cel, związany z poszukiwaniem istoty człowieczeństwa i źródeł doświadczenia rzeczywistości. Jerzy Grotowski dążył do transformacji aktorów oraz obserwatorów, otwarcia ich na to, co autentyczne, żywe i obecne. To osiągnięcie stanowiło rodzaj doświadczenia, w którym przezwyciężone zostaje sacrum i profanum. Akt całkowity pozwalał „stać się patrzonym” i, paradoksalnie, pozwalał uczestniczyć w dwoistości biernego działania, w którym człowiek staje się obserwatorem i działającym zarazem. Moim celem jest sproblematyzowanie roli zasady współistnienia przeciwieństw w pracy J. Grotowskiego i opis aktu całkowitego jako możliwości doświadczenia psychofizycznej jedni. Człowiek w tym archetypowym doświadczeniu poprzedza wszelkie różnice, jest w stanie dotrzeć do samego centrum własnego Ja, tego, co Carl Gustav Jung określał mianem Selbst.
herunterladen

Artikeldatei

Bibliographie

1.Barentsen, G. (2015). Silent partnerships: Schelling, Jung, and The romantic metasubject. Symposium, 19(1), 67–79. https://doi.org/10.5840/symposium20151916.
2.Brach-Czaina, J. (1980). Proces indywiduacji w wersji Grotowskiego. Dialog: miesięcznik Związku Literatów Polskich, 25(4), 80–93.
3.Brooke, R. (2015). Jung and phenomenology. Routledge, Taylor & Francis Group.
4.Czerwiński, M. (2019). Obraz i metaforyka doświadczenia wewnętrznego oraz przemiany: od Ciorana po Grotowskiego. Kultura, Historia, Globalizacja, 25, 29–38.
5.Fershtman, S. (2021). The mystical exodus in Jungian perspective. Routledge, Taylor & Francis Group.
6.Flaszen, L. (2006). „Dziady”, „Kordian”, „Akropolis” w Teatrze 13 Rzędów. In G. Ziółkowski, & J. Degler (Eds.), Misterium zgrozy i urzeczenia. Przedstawienia Jerzego Grotowskiego i Teatru Laboratorium (pp. 53–70). Wydawnictwo Instytut im. Jerzego Grotowskiego.
7.Fordham, M. (2018). Analytical psychology: A modern science. Routledge, Taylor & Francis Group.
8.Grotowski, J. (2002). Towards a poor theatre (E. Barba, Ed.). Routledge.
9.Grotowski, J. (2007). Ku teatrowi ubogiemu (E. Barba, Ed.). Instytut im. J. Grotowskiego.
10.Grotowski, J. (2012). Teksty zebrane Grotowski. Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Instytut Jerzego Grotowskiego, Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
11.Hoeller, S. (2022). Gnoza Junga i siedem nauk dla zmarłych. Okultura.
12.Jung, C. G. (1919). Czerwona księga. Vis-à-vis Etiuda.
13.Jung, C. G. (1959). Aion: Researches into the phenomenology of the self. Pantheon Books.
14.Jung, C. G. (1970). Mysterium coniunctionis: An inquiry into the separation and synthesis of psychic opposites in Alchemy. Princeton University Press.
15.Jung, C. G. (1979). Civilization on transition. Princeton University Press.
16.Jung, C. G. (1993a). Archetypy i symbole. Czytelnik.
17.Jung, C. G. (1993b). Wspomnienia, sny, myśli. KR.
18.Jung, C. G. (2011). Dynamika nieświadomości. KR.
19.Jung, C. G. (2014). Symbols of transformation: An analysis of the prelude to a case of schizophrenia. Princeton University Press.
20.Jung, C. G. (2007). Życie symboliczne. KR.
21.Kajzar, H. (2006). O cudach teatru Grotowskiego. In G. Ziółkowski, & J. Degler (Eds.), Misterium zgrozy i urzeczenia. Przedstawienia Jerzego Grotowskiego i Teatru Laboratorium (pp. 250–257). Wydawnictwo Instytut im, Jerzego Grotowskiego.
22.Kłossowicz, J. (2006). Podróż do źródeł teatru. In G. Ziółkowski, & J. Degler (Eds.), Misterium zgrozy i urzeczenia. Przedstawienia Jerzego Grotowskiego i Teatru Laboratorium ( pp. 2 38–250). Wydawnictwo I nstytut i m. J erzego Grotowskiego.
23.Kolak, A. (2016). Rytuał bez boga, misterium bez kultu—o mitach chrześcijańskich w Teatrze Laboratorium Jerzego Grotowskiego. In M. Karkowska, M. Grabowski, & K. Żukowska (Eds.), Trwała obecność mitu w literaturze i kulturze (pp. 173–183). Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
24.Kolankiewicz, L. (2006). Aktorstwo w teatrze Grotowskiego. In G. Ziółkowski, & J. Degler (Eds.), Misterium zgrozy i urzeczenia. Przedstawienia Jerzego Grotowskiego i Teatru Laboratorium (pp. 273–290). Wydawnictwo Instytut im. Jerzego Grotowskiego.
25.Kolankiewicz, L. (2011, March 27). Ars magna Grotowskiego. Grotowski.net. http:// www.grotowski.net/encyklopedia/grotowski-jerzy.
26.Kornaś, T. (2006). Aktor „ogołocony”: „Książę Niezłomny” Teatru Laboratorium. In G. Ziółkowski, & J. Degler (Eds.), Misterium zgrozy i urzeczenia. Przedstawienia Jerzego Grotowskiego i Teatru Laboratorium (pp. 417–444). Wydawnictwo Instytut im. Jerzego Grotowskiego.
27.Kuźmicki, A. (2008). Symbolika jaźni. Eneteia.
28.Osiński, Z. (2006). „Akropolis” w Teatrze Laboratorium. In G. Ziółkowski, & J. Degler (Eds.), Misterium zgrozy i urzeczenia. Przedstawienia Jerzego Grotowskiego i Teatru Laboratorium (pp. 300–335). Wydawnictwo Instytut im. Jerzego Grotowskiego.
29.Osiński, Z. (1989). Grotowski i jego Laboratorium. PIW.
30.Otto, R. (2004). The myth of the birth of the hero: A psychological exploration of myth. Princeton University.
31.Pajor, K. (2004). Psychologia archetypów Junga. Eneteia.
32.Prokopiuk, J. (1976). Jung, czyli gnoza XX wieku. In C. G. Jung & J. Prokopiuk (Trans.), Archetypy i symbole, pp. 5–56. Czytelnik.
33.Ribi, A. (1993). The search for roots: C. G. Jung and the tradition of gnosis. Gnosis Archive Books.
34.Rosińska, Z. (1982). Jung. Wiedza Powszechna.
35.von Franz, M. L. (2021). Baśń o uwolnieniu kobiecości. Evviva L’Arte.
36.Voss, A. (2009). A methodology of the imagination. Eye of the Heart. A Journal of Traditional Wisdom, 3, 37–53.
37.Wójtowicz, A. (2006). Proszę pana, czy ten teatr jest jeszcze teatrem? “Tragiczne dzieje doktora Fausta według Christophera Marlowe’a.” In G. Ziółkowski, & J. Degler (Eds.), Misterium zgrozy i urzeczenia. Przedstawienia Jerzego Grotowskiego i Teatru Laboratorium (pp. 335–358). Wydawnictwo Instytut im. Jerzego Grotowskiego.