Analiza i Egzystencja


ISSN: 1734-9923     eISSN: 2300-7621    OAI    DOI: 10.18276/aie.2024.66-05
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS  DOAJ

Liste der Ausgaben / 66 (2024)
Zmagania z metodą. Dialektyka i fenomenologia u Hegla a projekt „fenomenologii doświadczenia duchowego” Bierdiajewa

Autoren: Monika Woźniak ORCID
Uniwersytet Wrocławski; Czeska Akademia Nauk
Schlüsselbegriffe: Bierdiajew Hegel fenomenologia metoda filozoficzna
Veröffentlichungsdatum der gesamten Ausgabe:2024
Seitenanzahl:22 (123-144)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

Artykuł poświęcony jest problemowi metody filozoficznej w późnej twórczości Nikołaja Bierdiajewa, w której zaczął on krytykować ontologię za racjonalizowanie konkretnej egzystencji. Bierdiajew nazywa swój nowy projekt filozoficzny „fenomenologią doświadczenia duchowego”, a jego dzieła z tego okresu świadczą o wzrastającym zainteresowaniu Heglowską filozofią jako filozofią ducha i nowym, bardziej dynamicznym sposobem filozofowania. Z tego względu celem artykułu jest porównanie tych dwóch projektów: w pierwszej części tekstu, rekonstruuję Heglowski opis dialektyki i fenomenologii, by w drugiej zestawić je z opisem nowego filozofowania Bierdiajewa, ugruntowanym w jego epistemologii. Jak przekonuję, Bierdiajew kładzie nacisk na symbolizm, a uwypuklane przez niego elementy nowej filozofii nie są bezpośrednio inspirowane Heglem, lecz dużo mniej znanym projektem fenomenologii autorstwa Henriego-Frédérica Amiela.
herunterladen

Artikeldatei

Bibliographie

1.Бердяев, Н. (1929). Новая книга о Я. Беме (A. Koyré. La Philosophie de Jacob Вoehmе. Paris. Librairie Philosophique I. Vrin). Путь, 18, ss. 119-122.
2.Бердяев, Н. (1930). Из этюдов о Я. Беме. Этюд I. Учение об Ungrund. Путь, 20, ss. 47-79.
3.Бердяев, Н. (1994). Философия свободного духа. Москва: Республика.
4.Бердяев, Н. (1996). Истина и откровение. Санкт-Петербург: Издательство Русского Христианского гуманитарного института.
5.Bierdiajew, M. (2002). Autobiografia filozoficzna (tłum. H. Paprocki). Kęty: Antyk.
6.Bierdiajew, M. (2003). Królestwo Ducha i królestwo cezara (tłum. H. Paprocki). Kęty: Antyk.
7.Bierdiajew, M. (2004). Zarys metafizyki eschatologicznej (tłum. W. i R. Paradowscy). Kęty: Antyk.
8.Bierdiajew, M. (2006). O przeznaczeniu człowieka. Zarys etyki paradoksalnej (tłum. H. Paprocki). Kęty: Antyk.
9.Чернус, В. (2016). „Трансцендентное сознание” Н. Бердяева. Гуманитарные исследования в Восточной Сибири и на Дальнем Востоке, 4 (38), ss. 112-120.
10.Dietrich, W. (1975). Provokation der Person. Nikolai Berdjajew in den Impulsen seines Denkens (t. 2). Gelnhausen: Burckhardhaus-Verlag.
11.Fulda, H. (1981). Dialektik in Konfrontation mit Hegel. W: B. Heidtmann (red.), Dialektik 2: Hegel – Perspektiven seiner Philosophie heute (ss. 63-84). Köln: Pahl-Rugenstein.
12.Gosek, D. I. (2013). What the Lake Said. Amiel’s New Phenomenology and Nature. W: red. A.-T. Tymaniecka (red.), Phenomenology and the Human Positioning in the Cosmos. The Life-World, Nature, Earth: Book One (ss. 317-326). Dordrecht: Springer Netherlands.
13.Hegel, G. W. F. (1990). Encyklopedia nauk filozoficznych (tłum. Ś. F. Nowicki). Warszawa: PWN.
14.Hegel, G. W. F. (2010). Fenomenologia ducha (tłum. Ś. F. Nowicki). Warszawa: Aletheia.
15.Kroner, R. (1948). Introduction. W: G. W F. Hegel, Early Theological Writings. Chicago: University of Chicago Press.
16.Hegel, G. W. F. (2011). Nauka logiki (tłum. A. Landman, t. 1). Warszawa: PWN.
17.Janion, M. (1997). Dobry książę. W: H.-F. Amiel, Dziennik intymny (tłum. J. Guze, ss. 5-23). Warszawa: Czytelnik.
18.Krasicki, J. (2010). Symbolizm filozoficzny Mikołaja Bierdiajewa. W: K. Duda, T. Obolevitch (red.), Symbol w kulturze rosyjskiej (ss. 161-178). Kraków: Wydawnictwo WAM.
19.Mueller, Gustav E. (1958). The Hegel Legend of ‘Thesis-Antithesis-Synthesis. Journal of the History of Ideas, 19 (3), ss. 411–14. https://doi.org/10.2307/2708045.
20.Ostrowski, A. (1999). Bierdiajew: egzystencja w perspektywie eschatologicznej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
21.Peach, F. (2006). Phenomenology, History and Historicity in Karl Jaspers’ Philosophy. W: A.-T. Tymaniecka (red.), Logos of Phenomenology and Phenomenology of the Logos. Book Three: Logos of History - Logos of Life. Historicity, Time, Nature, Communication, Consciousness, Alterity, Cultures (ss. 45-64). Dordrecht: Springer.
22.Prokopski, J. (2002). Søren Kierkegaard. Dialektyka paradoksu wiary. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum.
23.Schubert, A. (2004). Pierwotna podzielność pojęcia i dialektyczny ruch zdania. Konstytucja podmiotu (tłum. M. Pańków). Przegląd Filozoficzno-Literacki, 1, ss. 203-232.
24.Spiegelberg, H. (1981). Amiel’s New Phenomenology. W: The Context of the Phenomenological Movement (ss. 93-104). Dordrecht: Springer.
25.Spiegelberg, H. (1994). The Beginnings of French Phenomenology. W: The Phenomenological Movement (ss. 428–447). Dordrecht: Springer. https://doi.org/10.1007/978-94-009-7491-3_10
26.Szwed, A. (1999). Między wolnością a prawdą egzystencji. Studium myśli Sørena Kierkegaarda. Kęty: Antyk.
27.Титаренко, С. (2006). Специфика религиозной философии Н. А. Бердяева. Ростов: Издательство Ростовского университета.
28.Toeplitz, K. (1979). Egzystencjalna resubiektywizacja. Człowiek i światopogląd, 12 (173), ss. 133-144.
29.Williams, R. R. (2007). Transition, Dialectics, and Recognition. W: Ph. T. Grier (red.), Identity and Difference: Studies in Hegel’s Logic, Philosophy of Spirit, and Politics (ss. 31-62). Ithaca, US: Sunny Press.