Acta Iuris Stetinensis

Wcześniej: Zeszyty Naukowe. Roczniki Prawnicze

ISSN: 2083-4373     eISSN: 2545-3181    OAI    DOI: 10.18276/ais.2024.48-07
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / 2/2024 (48)
The Sports Act vis-a-vis integration of athletes with disabilities
(Ustawa o sporcie a integracja zawodników z niepełnosprawnością)

Autorzy: Jakub Zwierzchowski ORCID
Szkoła Doktorska Uniwersytet Śląski, China University of Political Science and Law

Joanna Sobiecka ORCID
Akademia Wychowania Fizycznego im Bronisława Czecha w Krakowie
Słowa kluczowe: integracja prawo sportowe polski związek sportowy igrzyska paralimpijskie zawodnicy z niepełnosprawnością
Data publikacji całości:2024-06
Liczba stron:21 (123-143)
Cited-by (Crossref) ?:
Liczba pobrań ?: 364

Abstrakt

W przeszłości aktywność sportowa służyła zasadniczo jako środek rehabilitacji dla osób z niepełnosprawnością (OzN), w związku z czym struktury organizacyjne sportu były ograniczone głównie do zawodników z niepełnosprawnością (ZzN). Współcześnie z uwagi na profesjonalizację sportu OzN, aktywność sportowa może być także źródłem utrzymania. Niesie to jednak implikacje w postaci kształtowania odpowiednich struktur organizacyjnych, zapewniających osiąganie jak najlepszych wyników sportowych i integrację. Integracja OzN to proces mający na celu włączenie ich w życie społeczne osób pełnosprawnych i otwarcia środowiska osób pełnosprawnych na OzN. W związku z powyższym, w 2010 r. w ramach ustawy o sporcie rozpoczęto odchodzenie od dyskryminującego podziału na sport „zdrowych” i „niepełnosprawnych”. Aktualnie, ZzN są objęci tymi samymi regulacjami co pozostali zawodnicy i dąży się do ich uczestnictwa we współzawodnictwie sportowym na tych samych zasadach i w tych samych strukturach organizacyjnych. Cel: Celem opracowania było określenie czy przyjęty model struktur organizacyjnych w sporcie kwalifikowanym (olimpijskim i paralimpijskim) ma znaczenie dla poczucia zintegrowania z perspektywy ZzN. Do odpowiedzi, przeanalizowano przepisy ustawy o sporcie regulujące tworzenie Polskich Związków Sportowych (PZS). Rezultaty analizy skonfrontowano z badaniami empirycznymi wykorzystanymi do ekspertyzy dla Ministerstwa Sportu i Turystyki, którymi było objętych 613 ZzN kadry narodowej. Metodologia: Do analizy badań empirycznych posłużono się metodami socjologicznymi, w tym statystycznymi. Do analizy przepisów ustawy o sporcie zastosowano metodę dogmatycznoprawną wykorzystując m.in. orzecznictwo sądów administracyjnych i wspierając się materiałami legislacyjnymi. Rezultaty: W świetle opinii ZzN zrzeszonych w ramach PZS działających zarówno na rzecz zawodników pełnosprawnych jak i ZzN, można zaobserwować różnicę w poczuciu integracji w sporcie, w porównaniu do opinii ZzN zrzeszonych w stowarzyszeniach zrzeszających wyłącznie na rzecz ZzN. Pomimo, że w ramach ustawy o sporcie brak jest bezpośredniego, literalnego dowodu na rzecz integracyjnego charakteru PZS, to interpretacja przepisów przez organy administracji publicznej i ich stosowanie przez sądy o tym świadczy. W związku z tym, należy uznać że zmiany legislacyjne dotyczące modelu PZS, który organizuje współzawodnictwo dla zawodników pełnosprawnych i ZzN przynosi pozytywne skutki w zakresie integracji.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Badura M., Basiński H., Kałużny G., Wojcieszak M. (eds.), Ustawa o sporcie. Komentarz, Warsaw 2011.
2.Bouttet F., Inclusion as a Norm. Multi−Scalar Influences on the Recognition of People with Disabilities in French National Sports Organisations, “Loisir et Société/Society and Leisure” 2016, No. 39(2).
3.Cajsel W., Ustawa o sporcie. Komentarz, Warsaw 2011. Cunningham G., Diversity and Inclusion in Sports Organisations. Multilevel Perspective, New York 2015.
4.Gawroński W., Sobiecka J., The Development of Medical Care in Polish Paralympic Sport, “Med Rehabil” 2018, No. 22(4).
5.Kirenko J., Narodziny rehabilitacji jako nauki i jej wpływ na poprawę życia i pracy osób z niepełnosprawnościami, “Kwartalnik Niepełnosprawność – Zagadnienia, Problemy, Rozwiązania”, 2020, No. II (35).
6.Kitchin P., Crossin A., Understanding which Dimensions of Organisational Capacity Support the Vertical Integration of Disability Football Clubs, “Managing Sport and Leisure” 2018, No. 23(1–2).
7.Kowalik S., Integracja osób z niepełnosprawnością, in: K. Klukowski, J. Nowotny, A. Czamara (eds.), Słownik fizjoterapii. Mianownictwo polsko–angielskie i angielsko–polskie z definicjami, Warsaw 2014.
8.Kowieska U., Uwarunkowania rozwoju sportu osób niepełnosprawnych w Polsce, “Med Sport” 1999, No. 15 (98).
9.Krześniak E., Ustawa o sporcie. Komentarz, Warsaw 2020.
10.Pawłowski R., Prawo sportowe. Struktury organizacyjne sportu, Kielce 2021.
11.Sobiecka J., Plinta R., Kądziołka M., Gawroński W., Kruszelnicki P., Zwierzchowska A., Polish Paralympic Sports in the Opinion of Athletes and Coaches in Retrospective Studies, “International Journal of Environmental Research and Public Health” 2019, No. 16(24) 4927.
12.Sobiecka J., Sport inwalidów – wyobcowany krąg ludzi?, “Postępy Rehabilitacji” 1999, No. 13(3).
13.Sobiecka J., The Process of Integrating Polish Sports Communities, “Medical Rehabilitation” 2020, No. 24.
14.Sørensen M., Khars N., Integration of Disability Sport in the Norwegian Sport Organisations: Lessons Learned, “Adapted Physical Activity Quarterly” 2006, No. 23(2).
15.Valet A., About Inclusive Participation in Sport: Cultural Desirability and Technical Obstacles, “Sport in Society” 2018, No. 21(1).
16.Van Hoecke M., Ost F. (eds.), Methodologies of Legal Research. Which Kind of Method for What Kind of Discipline, Oxford 2011.
17.Wicker P., Breuer C., Exploring the Organisational Capacity and Organisational Problems of Disability Sport Clubs in Germany Using Matched Pairs Analysis, “Sport Management Review” 2014, No. 17(1).
18.Zwierzchowska A., Krużyńska A., Deaflympics alienacja czy integracja?, in: M. Wilski, J. Gabryelski (eds.), Idee olimpijskie a kierunki rozwoju sportu osób niepełnosprawnych, Poznań 2013.