Acta Iuris Stetinensis

Wcześniej: Zeszyty Naukowe. Roczniki Prawnicze

ISSN: 2083-4373     eISSN: 2545-3181    OAI    DOI: 10.18276/ais.2024.49-04
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / 3/2024 (49)
Encyclopaedia of Isidore of Seville as polyphony (based on Etymologiae, I–III)
(Encyklopedia Izydora z Sewilli jako polifonia (na podstawie Etymologii, I-III))

Autorzy: Tatiana Krynicka ORCID
Uniwersytet Gdański
Słowa kluczowe: Izydor z Sewilli Etymologie literatura łacińska recepcja
Data publikacji całości:2024-09
Liczba stron:19 (57-75)
Cited-by (Crossref) ?:
Liczba pobrań ?: 133

Abstrakt

Losy Izydora ukryły się w cieniu jego pisarstwa. Pokolenia Europejczyków pełnymi garściami czerpały wiadomości o świecie z jego najbardziej znanego dzieła – Etymologii. Autor tej imponującej kompilacji był oddanym ludowi Bożemu biskupem, doradcą wizygockich władców, krzewicielem życia monastycznego, żarliwym kaznodzieją, dobrodziejem ubogich, przewodniczącym obrad synodów. Nie był natomiast ani uczonym, ani podróżnikiem, ani prawnikiem, ani rolnikiem czy lekarzem. Jego wiedza o świecie miała charakter literacki. Etymologie to swego rodzaju centon, którego budulec stanowią breves tabellae (fiszki z pism poprzedników). W efekcie Etymologie uznać należy za dzieło polifoniczne, z którego głos samego autora dociera do czytelnika z bardzo daleka.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Agroecius, Ars de orthographia, in: Grammatici latini, H. Keil, 1–7, Lipsiae 1857–1880, 7, pp. 113–125.
2.Ambrosius, Exaemeron, G. Banterle, SAEMO 1, Milano–Roma 1979.
3.Anonymi cuiusdam de vitiis et virtutibus orationis liber, in: Die lateinischen Figurenlehren. Audax, Excerpta de Scauri et Palladii libris per interrogationem et responsionem, in: Grammatici latini, H. Keil, 1–7, Lipsiae 1857–1880, 7.
4.Augustinus, Contra Faustum, I. Zycha, CSEL 25/1.
5.Augustinus, De civitate Dei, B. Dombart, A. Kaib, CCL 48, Turnholti 1955.
6.Augustinus, De doctrina Christiana, J. Martin, CCSL 32, Turnholti 1962.
7.Augustinus, De Genesi ad litteram, PL 34, CLL 245–486.
8.Augustinus, De mendacio, PL 40, CLL 487–518.
9.Augustinus, De ordine libri II, PL 37, CLL 977–1020.
10.Augustinus, De quantitate animae, PL 32, CLL 1035–1080.
11.Augustinus, De sermone Domini in Monte secundum Matthaeum, PL 34, CLL 1229–1307.
12.Augustinus, De Trinitate, PL 42, CLL 819–1098.
13.Augustinus, Enarrationes in Psalmos, E. Dekkers, I. Fraipont, CCSL 38–40, Turnholti 1956.
14.Augustinus, Enchiridion ad Laurentium, sive de fide, spe et caritate, PL 40, CLL 231–290.
15.Augustinus, Epistulae, A. Goldbacher, CSEL 34, 44, 57, Pragae–Vindobonae 1895–1901.
16.Augustinus, In Iohannis Evangelium tractatus, R. Willems, CCL 36, Turnhout 1954.
17.Augustinus, Quaestionum in Heptateuchum libri VII, I. Fraipont, CCSL 33, Turnholti 1958.
18.Augustinus, Soliloquiorum libri II, PL 32, CLL 869–904.
19.Barthes R., Roland Barthes, transl. T. Swoboda, Gdańsk 2011.
20.Bloom H., The Anxiety of Influence, New York 1973, transl. A. Bielik-Robson, M. Szuster, Kraków 2002.
21.Bober A., Braulio, biskup Saragossy († 651), “Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 1982, No. 29(4).
22.Boethius, De institutione arithmetica libri duo. Geometria, G. Friedlein, Lipsiae 1867.
23.Boethius, In Isagogen Porphyrii commenti, G. Schepss, CSEL 48, Vindobonae 1906.
24.Boethius, In Topica Ciceronis Commentariorum libri VI, PL 64, CLL 1039–1072.
25.Braulio Caesaraugustanis, Epistularium, L. Riesco Terrero, Sevilla 1975, translated into Polish by T. Krynicka, “Dulce mihi fuit diu ad te loqui” (Braulio, ep. 5. 107): korespondencja Izydora z Sewilli i Brauliona z Saragossy, “Scripta Classica” 2010, Vol. 17.
26.Braulio Caesaraugustanis, Renotatio librorum domini Isidori,in: Scripta de vita Isidori Hispalensis episcopi, J.C. Martín Iglesias, CCL 113B, Turnhout 1998.
27.Bravo B., Wipszycka–Bravo E., Losy antycznej literatury, in: A. Świderkówna (ed.), Słownik pisarzy antycznych, Warszawa 2001.
28.Carracedo Fraga J., Isidore of Seville as a Grammarian, in: A. Fear, J. Wood (eds.), A Companion to Isidore of Seville, Leiden 2020.
29.Cassiodorus, De orthographia, in: Grammatici latini, H. Keil, 1–7, Lipsiae 1857–1880, 7.
30.Cassiodorus, Expositio Psalmorum, M. Adriaen, CCL 97–98, Turnhout 1958.
31.Cassiodorus, Institutiones, R.A.B. Mynors, Oxford 1937; transl. Kasjodor, Zasady muzyki, L. Dyka, Rzeszów 2015.
32.Cassiodorus, Variarum libri XII, A.J. Fridh, CCL 250, Turnhout 1973.
33.Courtney E., The Fragmentary Latin Poets, Oxford–New York 2003.
34.Curtius E.R., Literatura europejska i łacińskie średniowiecze, transl. A. Borowski, Kraków 1997.
35.Die lateinischen Figurenlehren des 5. bis 7. Jahrhunderts und Donats Vergilkommentar (mit zwei Editionen), U. Schindel, Göttingen 1975.
36.Díaz y Díaz M.C., Introducción general a San Isidoro de Sevilla, in: San Isidoro de Sevilla, Etimologías, J. Oroz Reta, M.–A. Marcos Casquero, Vol. 1–2, Madrid 1982.
37.Diomedes, Ars grammatica, in: Grammatici latini, H. Keil, 1–7, Lipsiae 1857–1880, 1.
38.Epitaphion beati Leandri, Isidori et Florentine, J.C. Martín Iglesias, “Euphrosyne” 38
39.(2010); translated into Polish by T. Krynicka, “Vox Patrum” 75(2020).
40.Ferraces Rodríguez A., Isidoro de Sevilla y los textos de medicina, in: Idem (eds.), Isidorus medicus. Isidoro de Sevilla y los textos de medicina, A Coruña 2005.
41.Flavius Caper, De orthographia, in: Grammatici latini, H. Keil, 1–7, Lipsiae 1857–1880, 7, pp. 92–107.
42.Fontaine J., Introduction, in: Isidore de Séville, Traité de la Nature, J. Fontaine (ed.), Bordeaux 1960.
43.Fontaine J., Isidore de Séville et la culture classique dans l’Espagne wisigothique, Vol. 1–3, Paris 1959–1983.
44.Fontaine J., Isidore de Séville. Genèse et originalité de la culture hispanique au temps de Wisigoths, Turnhout 2001.
45.Fragmenta poetarum Latinorum epicorum et lyricorum, J. Blansdorf, Berlin 2011.
46.Gaiffier B. de, Le culte de Saint Isidore de Séville. Esquisse d’un travail, in: M.C. Díaz y Díaz (eds.), Isidoriana, León 1961.
47.Guillaumin J.–Y., Introduction, in: Isidore de Seville, Étymologies. Livre III: De mathematica, G. Gasparotto, J.–Y Guillaumin (eds.), Paris 2009.
48.Guriewicz A., Kategorie kultury średniowiecznej, transl. J. Dancygier, Warszawa 1976.
49.Hieronymus, Chronicon, R. Helm, Berlin 1956.
50.Hieronymus, Commentariorum in Epistolam ad Ephesios libri III, PL 26, CLL 439–552.
51.Hieronymus, Commentariorum in Hiezechielem libri XIV, F. Glorie, CCL 75, Turnhout 1964.
52.Hieronymus, Commentariorum in Ionam prophetam libri IV, M. Adriaen, CCL 76, Turnhout 1969.
53.Hieronymus, Commentariorum in Isaiam libri XVIII, M. Adriaen, CCL 73, 1–2, Turnhout 1963.
54.Hieronymus, Commentariorum in Sophoniam prophetam liber I, M. Adriaen, CCL 76A, Turnhout 1970.
55.Hieronymus, Commentariorum in Zachariam prophetam libri III, M. Adriaen, CCL 76A, Turnhout 1970.
56.Hieronymus, Contra Rufinum, P. Lardet, CCL 79, Turnhout 1982.
57.Hieronymus, Epistulae, I. Hilberg, CSEL 54–56, 1–3, Vindobonae 1910–1918.
58.Hieronymus, Interpretatio homiliarum duarum Origenis in Canticum canticorum PL 23, CLL 1117–1144.
59.Hieronymus, Liber interpretationis hebraicorum nominum, P. De Lagarde, CCL 72, Turnhout 1959.
60.Hieronymus, Tractatus sive homiliae in Psalmos, G. Morin, Maredsoli 1897.
61.Hillgarth J.N., Isidore of Seville, in: J. R. Strayer (ed.), Dictionary of the Middle Ages, Vol. 6, New York 1985.
62.Hofmann K., Argonauta Roland Barthes, https://czaskultury.pl/czytanki/argonauta-roland-barthes/.Hygin, L’Astronomie, A. Le Breuffle, Paris 1983.
63.Isidore de Seville, Étymologies. Livre I: La grammaire, O. Spevak, Paris 2020.
64.Isidore de Seville, Étymologies. Livre III: De mathematica, G. Gasparotto, J.-Y Guillaumin, Paris 2009.
65.Isidore de Séville, Traité de la Nature, J. Fontaine, Bordeaux 1960.
66.Isidore of Seville, Etymologies. Book II: Rhetoric, P.K. Marshall, Paris 1983.
67.Isidoro de Sevilla, Etimologías. Libro V: De legibus. De temporibus, V. Yarza Urquiola, V.J. Andres Santos, Paris 2013 / translated into Polish as: Izydor z Sewilli, O prawach, A. Dębiński, M. Jońca, Lublin 2021.
68.Isidorus Hispalensis, Versus, J.C. Sánchez Martín, CCL 113a, Turnhout 2000.
69.Ìstorìâ naukovo-tehničnoї bìblìoteki, https://lpnu.ua/ntb/istoriia.Iuvencus, Evangeliorum libri IV, I. Huemer, CSEL 24, Pragae 1891.
70.Krynicka T., Izydor z Sewilli, Kraków 2007.
71.Krynicka T., Wilczyński A., Siedem sztuk wyzwolonych w “Etymologiach” Izydora z Sewilli, “Vox Patrum”, in print.
72.Kwintus Horacjusz Flakkus, Dzieła wszystkie, Latin and Polish text edited by O. Jurewicz, 1–2, Warszawa 2000.
73.Lactance, La colère de Dieu, C. Ingremeau, SChr 289, Paris 1982.
74.Lactantius, Divinarum institutionum libri VII, S. Brandt, CCSL 19, Pragae 1890.
75.Ledzińska A., Gramatyka wobec sztuk wyzwolonych w pismach Izydora z Sewilli. “Origo et fundamentum liberalium litterarum”, Kraków 2014.
76.Lucain, La Pharsale, A. Bourgery, M. Ponchont, 1–2, Paris 1976–1993.
77.Marius Victorinus, Artis grammaticae libri IV, in: Grammatici latini, H. Keil, 1–7, Lipsiae 1857–1880, 6, 1874.
78.Marius Victorinus, De definitionibus, in: Tulliana et Victoriniana, T. Spengl, München 1888.
79.Martianus Capella, De nuptiis Philologiae et Mercurii, J. Willis, Leipzig 1983.
80.Martín Iglesias J.C., Braulio de Zaragoza, in: C. Codoñer (ed.), La Hispania visigótica e mozárabe. Dos épocas en la literatura, Salamanca 2010.
81.Martín Iglesias J.C., Isidore of Seville, in: K. Pollmann (ed.), The Oxford Guide to the Historical Reception of Saint Augustin, Vol. 1–3, Oxford 2013.
82.Martín Iglesias J.C., Isidoro de Sevilla († 636): obra y memoria, “Sub vocibus”, https://fil.ug.edu.pl/sites/default/files/_nodes/strona-filologiczny/73250/files/martin-iglesias_isidoro_de_sevilla.pdf.
83.Messina N., Le citazioni classiche nelle “Etymologiae” di Isidoro di Siviglia, “Archivos Leonenses” 1980, No. 68, pp. 205–265.
84.Michalunio C. (eds.), “Dicta”. Zbiór łacińskich sentencji, przysłów, zwrotów i powiedzeń, Kraków 2005.
85.Notae XXI quae versibus apponi consuerunt, in: Grammatici latini, H. Keil, 1–7, Lipsiae 1857–1880, 7.
86.Pelttari A., The Space That Remains. Reading Poetry in Late Antiquity, Ithaca 2014.
87.Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu (Biblia Tysiąclecia), edited by the team of Polish biblical scholars on the initiative of the Benedictines from Tyniec, Poznań 2008.
88.Pliny, Natural History, with an English translation by H. Rackham, W.H.S. Jones, 1–10, Cambridge 1947–1962.
89.Pompeius Maurus, Commentum Artis Donati, in: Grammatici latini, H. Keil, 1–7, Lipsiae 1857–1880, 5, 1868.
90.Pseudo–Augustinus, Categoriae decem ex Aristotele decerpatae, PL 32, CLL 1419–1440.
91.Pseudo–Hieronymus, Praefatio in Librum Iob, PL 28, CLL 1079–1122.
92.Q. Fabius Laurentius Victorinus, Explanationum in Rhetoricam Ciceronis libri II, in: Rhetores Latini Minores, C. Halm, Lipsiae 1863.
93.Q. Terentius Scaurus, De orthographia, in: Grammatici latini, H. Keil, 1–7, Lipsiae 1857–1880, 7.
94.Rufinus, Apologiae in sanctum Hieronymum libri II, PL 21, CLL 541–620.
95.Sacerdos, Artes grammaticae, in: Grammatici latini, H. Keil, 1–7, Lipsiae 1857–1880, 6, 1874.
96.Seneca, Ad Lucilium epistularum moralium quae supersunt, O. Hense, Lipsiae 1914.
97.Servius, Commentarius in Artem Donati, in: Grammatici latini, H. Keil, 1–7, Lipsiae 1857–1880, 4, 1864.
98.Servius, De centum metris ad Albinum, in: Grammatici latini, H. Keil, 1–7, Lipsiae 1857–1880, 4, 1864.
99.Servius, In Vergilii carmina commentarii, G. Thilo, H. Hagen, 1–3, Lipsiae 1881–1887.
100.Stace, Thébaïde, R. Lesueur, 1–3, Paris 1991–1994.
101.Starowieyski M., Obraz literatury klasycznej pogańskiej w dziełach Izydora z Sewilli. Literatura grecka, “Meander” 1974, No. 29.
102.Starowieyski M., Obraz literatury klasycznej pogańskiej w dziełach Izydora z Sewilli. Literatura rzymska, “Meander” 1975, No. 30.
103.Strzelecki L., Studia Isidorea, “Eos” 1939, No. 40.
104.Sulpitius V., Institutiones oratoriae, in: Rhetores Latini Minores, C. Halm, Lipsiae 1863.
105.Tatarkiewicz W., Dzieje sześciu pojęć. Sztuka, piękno, forma, twórczość, odtwórczość, przeżycie estetyczne, Warszawa 1982.
106.Terenzio, Commedie, O. Bianco, Torino 1993.
107.Tertullianus, Ad nationes libri II, J.G.PH. Borleffs, CCL 1, Turnhout 1954.
108.Tertullianus, Adversus Marcionem, A. Croymann, CCL 1, Turnhout 1954.
109.Tertullianus, De corona, A. Gerlo, CCL 2, Turnhout 1954.
110.Tertullianus, De monogamia, E. Dekkers, CCL 2, Turnhout 1954.
111.Tertullianus, De praescriptione haereticorum, R.F. Refoulé, CCL 1, Turnhout 1954.
112.Varro Marcus Terentius, On Agriculture, with an English translation by W. Davis Hooper, Cambridge 1960.
113.Vergilius, Bucoliques, E. de Saint–Denis, Paris 1970.
114.Vergilius, Énéide, H. Goelzer, A. Bellesort, 1–2, Paris 1970–1974.
115.Viñayo González A., San Isidoro y León, in: J. González (ed.), San Isidoro Doctor Hispaniae.
116.Catálogo, Sevilla 2002.
117.Virgilio, Le Georgiche, F. Della Corte, Genova 1986.
118.Voroncov S., A Remark on the Problem of Originality of Isidore of Seville, “Sub vocibus”, https://fil.ug.edu.pl/sites/default/files/_nodes/strona-filologiczny/73697/files/vorontsovo.pdf.
119.Weber R., Gryson R., Fischer B., Frede H.I. (eds.), Biblia Sacra Vulgata, Deutsche Bibelgesellschaft, editio quinta, Hardcover 1983.