Przegląd Zachodniopomorski


ISSN: 0552-4245     eISSN: 2353-3021    OAI    DOI: 10.18276/pz.2019.2-04
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS  DOAJ

Liste der Ausgaben / z. 2 2019
Bolesław Nagay (1926–2014). Szkic do portretu chirurga

Autoren: Radosław Ptaszyński ORCID
Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Szczecińskiego

Magdalena Żukowska ORCID
Pomorski Uniwersytet Medyczny
Schlüsselbegriffe: medycyna Szczecin biografia Bolesław Nagay
Veröffentlichungsdatum der gesamten Ausgabe:2019
Seitenanzahl:20 (79-98)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

Celem artykułu jest więc przedstawienie szkicu biograficznego jednej z wybitnych postaci szczecińskiej medycyny, nauczyciela całego pokolenia szczecińskich chirurgów, światowej klasy specjalisty chirurgii ręki Bolesława Nagaya. Pochodził ze Lwowa, gdzie w czasie wojny był karmicielem wszy w Instytucie Weigla. Był również żołnierzem Armii Krajowej. W końcu sierpnia 1945 r. wyjechał z rodzinnego miasta z transportem Teatru Polskiego. Rodzina przybyła początkowo do krewnych w Rozwadowie, a następnie udali się do Gdyni. Rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Gdańsku. Po uzyskaniu absolutorium (w 1950 r.), ale jeszcze przed zaliczeniem siedmiu egzaminów dyplomowych uzyskał pracę jako zastępca młodszego asystenta w I Klinice Chirurgicznej pod kierunkiem Stanisława Nowickiego, a później Kazimierza Dębickiego. Dzięki pracy w Klinice, której oddziały obejmowały szeroko rozumianą chirurgię (ogólna i traumatologiczna, urologia, torakochirurgia) Nagay mógł uczyć się od doświadczonych medyków i szybko zdobywać wiedzę teoretyczną oraz biegłość chirurgiczną. Później pracował w 118 Wojskowym Szpitalu Garnizonowym w Koszalinie i Szpitalu Miejskim. W 1964 r. w Gdańsku uzyskał tytuł doktora nauk medycznych, broniąc rozprawy „Badania doświadczalne nad możliwością powstawania stanów trombolitycznych w przypadkach stosowania penicyliny krystalicznej i penicyliny-depot”. W tym samym roku Nagay przeprowadził się do Szczecina, otrzymując zatrudnienie w II Klinice Chirurgii Ogólnej Pomorskiej Akademii Medycznej na stanowisku starszego asystenta, a następnie adiunkta. To właśnie w Szczecinie Nagay ukierunkował swoje zainteresowania na chirurgię ręki. Już wtedy widział potrzebę wyodrębnienia z chirurgii ortopedycznej i ogólnej węższej specjalności – chirurgii ręki. Dlatego też po objęciu w 1977 r. kierownictwa nad II Kliniką Chirurgii Ogólnej PAM w Instytucie Chirurgii PAM po pięciu latach utworzył z niej Klinikę Chirurgii Ogólnej i Chirurgii Ręki PAM. Nagay to nie tylko utalentowany naukowiec, ale także nauczyciel akademicki, w pewnych wymiarach autorytet. Pod swoimi skrzydłami wykształcił wielu zasłużonych i cenionych lekarzy. Angażował się w organizowanie pomocy charytatywnej dla mniejszości polskiej we Lwowie (w tym polskiej szkoły). Zmarł 8 stycznia 2014 r.
herunterladen

Artikeldatei

Bibliographie

1.Źródła archiwalne
2.Archiwum Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie:
3.Akta Personalne Bolesław Nagay.
4.Instytut Pamięci Narodowej w Szczecinie:
5.AIPN Sz sygn. 0011/1350; AIPN Sz, sygn. 52575/I.
6.Wspomnienia niepublikowane:
7.Nagay B., Wspomnienia starego chirurga, mps udostępniony przez Leszka Nagaya.
8.Prasa:
9.„Gazeta Lwowska” 1937 r.
10.Relacje:
11.Relacja Leszka Nagaya w zbiorach autorów.
12.Wybór publikacji Bolesława Nagaya:
13.Deskur Z., Nagay B., Kompleksowa ocena niektórych metod operacyjnych odtwarzających czynność ręki po pourazowym nieodwracalnym uszkodzeniu nerwów promieniowego i łokciowego, „Chirurgia Narządu Ruchu” 1997, supl. 1.
14.Nagay B., Badania doświadczalne i kliniczne nad możliwością zastosowania pogrążonych wszczepów w chirurgii naprawczej ścięgien, Szczecin 1974.
15.Nagay B., Chirurgia ręki, Warszawa 1996.
16.Nagay B., Kompendium Chirurgii Ogólnej, Szczecin 1998.
17.Nagay B., Petardowe uszkodzenia rąk, w: XXVIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego, Szczecin 1990.
18.Nagay B., Two-stage operation, w: Dupuytren’s disease-biology and treatment, red. R.M. McFerlane, D.A. Grouther, M.H. Flint, wyd. 1, London 1990.
19.Nagay B., Zarys postępowania w świeżych obrażeniach rąk, Szczecin 1987.
20.Nagay B., Deskur Z., Postępujący pourazowy przykurcz mięśni zginaczy palców rąk, „Chirurgia Narządu Ruchu” 1997, supl. 1.
21.Nagay B., Deskur Z., Przykurcz Dupuytrena: etiopatogeneza – epidemiologia – klinika, „Polski Przegląd Chirurgiczny” 1992, nr 2 (64).
22.Nagay B., Deskur Z., W sprawie specjalizacji w zakresie chirurgii ręki, w: XXXI Sympozjum Sekcji Chirurgii Ręki Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego, Gdańsk/Jurata 16–17 maja 1997. Streszczenia. Gdańsk 1997.
23.Nagay B., Deskur Z., Kucharski A., Jaroszewicz S., Szlęzak K., Uszkodzenie długiego zginacza kciuka, „Polish Hand Surgery” 1985, nr 1–5.
24.Nagay B., Deskur Z., Prowans P., Bednarski M., 30 lat operacyjnego leczenia przykurczu Dupuytrena, „Polish Hand Surgery” 1998, nr 2.
25.Nagay B., Deskur Z., Staniewski H., Ropnie wątroby – ocena chirurgicznego leczenia ropni wątroby, w: 56 Zjazd Towarzystwa Chirurgów Polskich [Lublin 8–11 września 1993], Streszczenia T. 3, Lublin 1993.
26.Nagay B., Mikee M., Chojnacki J., Deskur Z., Szlęzak K., Sprawność chwytna ręki po zmodyfikowanej operacji Parksa w nieodwracalnych uszkodzeniach nerwu łokciowego, „Polish Hand Surgery” 1984, nr 2 (20).
27.Nagay B., Staniewski H., Deskur Z., Uszkodzenia urazowe wątroby – wczesne i odległe wyniki leczenia chirurgicznego, w: 56 Zjazd Towarzystwa Chirurgów Polskich [Lublin 8–11 września 1993]: Streszczenia T. 1, Lublin 1993.
28.Nagay B., Staniewski H., Deskur Z., Bednarski M., Otwarta fasciotomia jako zabieg samodzielny lub wstępna operacja ciężkich postaci przykurczu Dupuytrena, „Polish Hand Surgery” 1993, nr 1 (18).
29.Prowans P., Deskur Z., Brzeziński W., Nagay B., Zaopatrywanie pourazowych ubytków tkanek w obrębie kończyny górnej za pomocą sieci większej, „Polski Przegląd Chirurgiczny” 1998, nr 1 (70).
30.Prowans P., Nagay B., Żyluk A., Jagielski W., Niedźwiedź Z., Walaszek I., The use greater omentum as a reconstructive material – 14 years of experience, „Magyar Traumatologia, Ortopedia, Kezsebeszet, Plasztikai Sebeszet” 2004, nr 2 (47), s. 262.
31.Opracowania i artykuły:
32.Allen A., Fantastyczne laboratorium Doktora Weigla. Lwowscy uczeni, tyfus i walka z Niemcami, Wołowiec 2016.
33.Deskur Z., Deskur A., Działalność naukowa izawodowa zespołu I Kliniki Chirurgii Ogólnej i Chirurgii Ręki Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w latach 1983–2005, Szczecin 2017.
34.Dwudziestolecie nauki polskiej na Pomorzu Szczecińskim 1946–1966, red. L. Babiński, H. Lesiński, Szczecin–Poznań 1968.
35.Janiszewski L., Lesiński H., Rola i osiągnięcia nauk humanistycznych w procesach integracyjnych i kulturowych Pomorza Zachodniego w latach 1945–1985, w: Udział nauki i szkolnictwa wyższego w rozwoju Pomorza Zachodniego w latach 1945–1985, red. H. Lesiński, Szczecin 1986.
36.Lesiński H., Rozwój nauki i szkolnictwa wyższego w Szczecinie, „Przegląd Zachodniopomorski” 1975, z. 3–4.
37.Molina R.M., Vilamala D.V., Garcia A.L., Guirro P., Lopez F.M., A Technical Note for extracting an Incarcerated Femoral Kuntscher Nail, „Journal of ortopaedic case reports” 2016, nr 3 (6).
38.Nauka polska na Pomorzu Szczecińskim 1946–1956–1976: materiały z sesji naukowej zorganizowanej przez Szczecińskie Towarzystwo Naukowe w ramach obchodów
39.XX-lecia STN i XXX-lecia powstania szkolnictwa wyższego w Szczecinie, red. H. Lesiński, Szczecin 1979.
40.Od Akademii Lekarskiej w stronę Uniwersytetu Medycznego: instytucja, red. J. Kojder, Szczecin 2008.
41.Powstawanie uczelni medycznej na Pomorzu Zachodnim: historia nauczania dziedzin medycyny w Pomorskiej Akademii Medycznej, red. J. Kojder, Szczecin 2008.
42.Rzepa T., Leoński J., O biografii i metodzie biograficznej, Poznań 1993.
43.Rzepa T., Leoński J., Szkice do portretów, Węgrowiec 1994.
44.Staniewski H., Nagay B., Deskur Z., Żyluk A., Chojnacki J., Porównawcza ocena zespoleń mechanicznych i klasycznych w chirurgii przewodu pokarmowego, Warszawa 1995.
45.Szlarb P., Prowans P., Wspomnienia. Prof. dr hab. n. med. Bolesław Nagay 1926–2014, „Biuletyn Informacyjny Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego” 2014, nr 1 (83).
46.Ślepowroński T., Polska i wschodnioniemiecka historiografia Pomorza Zachodniego 1945–1970, Szczecin 2008 (mps w zbiorach autorów).
47.Zwyciężyć tyfus: Instytut Rudolfa Weigla we Lwowie: dokumenty i wspomnienia, red. Z. Stuchly, Wrocław 2001.
48.Netografia:
49.IFSSH Pioneers of Hand Surgery, 12th Triennial Congress of the International Federation of Societies for Surgery of the Hand, New Delhi, India, 4th–8th March, 2013, http://www.ifssh.info/pioneerbooklet2016.pdf (dostęp 6.06.2017).
50.Wykaz osób zatrudnionych w Instytucie prof. Rudolfa Weigla w latach niemieckiej okupacji Lwowa (lipiec 1941 – lipiec 1944), http://lwow.eu/weigl/weiglowcy2013.pdf (dostęp 6.06.2017).