Studia Językoznawcze

synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

ISSN: 1730-4180     eISSN: 2353-3161    OAI    DOI: 10.18276/sj.2024.23-11
CC BY-SA   Open Access   ERIH PLUS

Lista wydań / t. 23, 2024
Rozwijanie kompetencji różnojęzycznej w nauczaniu języka polskiego jako obcego

Autorzy: Adriana Prizel-Kania ORCID
Uniwersytet Jagielloński

Beata Terka ORCID
Uniwersytet Jagielloński
Słowa kluczowe: kompetencja różnojęzyczna glottodydaktyka polonistyczna strategie
Data publikacji całości:2024
Liczba stron:13 (181-193)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Pojęcie kompetencji różnojęzycznej oraz postulaty jej systemowego rozwijania obecne są na gruncie glottodydaktyki od ponad ćwierć wieku, niemniej jednak koncepcje ich realizowania pozostają wciąż na marginesie praktyki dydaktycznej. Z tego względu w artykule opisano zmiany w myśleniu o edukacji językowej – od koncepcji wielojęzyczności (multilingualism) do koncentracji na kształceniu kompetencji różnojęzycznej i różnokulturowej (plurilingual and pluricultural competence) oraz przybliżono kluczowe koncepcje dydaktyczne w zakresie jej rozwijania (np. technika siedmiu sit, model SMART). W części aplikacyjnej artykułu przedstawiono sposoby rozwijania strategii prowadzących do pełniejszego wykorzystywania potencjału językowego przez jednostkę oraz przykłady aktywności służących temu celowi. Prezentowane rozwiązania powstały z myślą o osobach rozpoczynających naukę języka polskiego jako obcego, a sposoby wykonania proponowanych zadań stanowią ilustrację dla przedstawianych w artykule tez i postulatów. W odniesieniu do przeprowadzonych badań omówiono także czynniki wpływające na efektywność wnioskowania międzyjęzykowego oraz umiejętności budowania wiedzy na temat systemu gramatycznego nowego języka w oparciu o dostarczone wskazówki. Kompetencja różnojęzyczna jest bowiem konstruktem wysoce zindywidualizowanym i zależnym od znajomości innych języków obcych, świadomości metakognitywnej oraz wcześniejszych doświadczeń edukacyjnych, co stanowi dodatkowy argument przemawiający za wprowadzaniem aktywności ją rozwijających w ramach kształcenia językowego – także na gruncie glottodydaktyki polonistycznej.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Andrzejewska Anna. „Obrazowanie w nauczaniu gramatyki języka polskiego”, Acta Neophilologica, Tom 1 Nr XIX (2017), 6-16.
2.Arabski Janusz (2007), Transfer językowy [w:] Psychologiczne aspekty dwujęzyczności, pod red. I. Kurcz, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, s. 341-351.
3.Beacco Jean-Claude, Byram Michael, Cavalli Marisa, Coste Daniel, Egli Cuenat Mirjam, Goulier Francis, Panthier Johanna. Guide for the development and implementation of curricula for plurilingual and intercultural education. Strasbourg: Council of Europe, 2016. https://book.coe.int/en/language-policy/7107-guide-for-the-development-andimplementation-of-curricula-for-plurilingual-and-intercultural-education.html
4.Beacco Jean-Claude, Byram Michael. From linguistic diversity to plurilingual education: guide for the development of language education policies in Europe. Strasbourg: Council of Europe, 2007.
5.Chłopek Zofia. Nabywanie języków trzecich i kolejnych oraz wielojęzyczność. Aspekty psycholingwistyczne (i inne). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2011.
6.Common European Framework of Reference for Languages: Learning, teaching, assessment. Companion Volume with New Descriptors. Strasbourg: Council of Europe, 2020.
7.Coste Daniel, Moore Danièle, Zarate Geneviève. Plurilingual and pluricultural competence. Strasbourg: Council of Europe, 2009. https://rm.coe.int/168069d29b
8.Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie. Warszawa: Fraszka Edukacyjna, 2003.
9.Hofmański Wojciech. „Jak (z)rozumieć obcy język pokrewny? Słowiańska adaptacja "techniki siedmiu sit" (na materiale czesko-polskim)”. Socjolingwistyka, 34 (2020), 215-230.
10.Kucharczyk Radosław. Nauczanie języków obcych a dydaktyka wielojęzyczności (na przykładzie języka francuskiego jako drugiego języka obcego). Lublin: Wydawnictwo Werset, 2018.
11.Langacker Ronald. Gramatyka kognitywna. Wprowadzenie. Kraków: Wydawnictwo Universitas, 2009.
12.McCann J. William, Klein G. Horst, Stegmann D. Tilbert. EuroComRom – The Seven Sieves: How to Read All the Romance Languages Right Away. Aachen: Shaker Verlag, 2003.
13.Piccardo Enrica. Plurilingualism: Vision, Conceptualisation, and Practices, w: Handbook of Research and Practice in Heritage Language Education, red. Peter P. Trifonas, Aravossitas Themistoklis. Springer International Publishing, 2016.
14.Piccardo Enrica. “We are all (potential) plurilinguals’: plurilingualism as an overarching, holistic concept”. Cahiers de l’ILOB/OLBI Working Papers, 10 (2019), 183-204.