ISSN: 1734-9923
eISSN: 2300-7621
OAI
DOI: 10.18276/aie.2019.48-05
Lista wydań /
48 (2019)
Intencjonalność dzieła sztuki w filozofii kultury Josepha Margolisa i w fenomenologicznej estetyce Romana Ingardena
| Autorzy: |
Aleksandra
Łukaszewicz Alcaraz
Akademia Sztuki w Szczecinie |
| Słowa kluczowe: | Intencjonalność instytucja przedmiot intencjonalny dzieło sztuki |
| Data publikacji całości: | 2019 |
| Liczba stron: | 15 (89-103) |
Abstrakt
Niezwykle interesująca współczesna propozycja spojrzenia na dzieło sztuki przez pryzmat filozofii kultury, jak ją prezentuje Joseph Margolis, wskazuje na specyficzny sposób bycia dzieła, na jego ontologię jako bytu intencjonalnego. Dookreślając Intencjonalność jako cechę bytów kulturowych polegającą na ich różnorodnym przejawianiu się oraz na ich otwartości na interpretację i reinterpretację w różnych sposobach ucieleśnienia, Margolis prowadzi dyskusję zarówno na gruncie filozofii analitycznej, jak również, gdzie jej możliwości się kończą, podejmuje dialog z tradycyjną fenomenologiczną, wywodzącą się od Brentano i Edmunda Husserla. Interesujące, że brakuje wśród nich odwołań do Romana Ingardena i jego koncepcji dzieła sztuki jako bytu intencjonalnego, choć koncepcja Intencjonalności jako charakterystyki bytu dzieł sztuki (i innych bytów kulturowych) Margolisa i koncepcja dzieła sztuki jako bytu intencjonalnego Ingardena są istotnie zblieżne. Obie sytuują dzieła sztuki na trzecim poziomie bytu, poza fizycznym i idealnym, na poziomie kulturowym, który realnie istnieje.
Pobierz plik
Plik artykułu
Bibliografia
| 1. | Bokiniec, M. (2004). ‘”To, co nie zostało napisane”. Josepha Margolisa koncepcja realizmu kulturowego, w: Estetyka i Krytyka, Vol. 6., No. 1. |
| 2. | Brentano, F. (1999). O różnicy między fenomenami psychicznymi i fizycznymi (Księga 2, rozdz. I) w: Psychologia z empirycznego punktu widzenia, red. Hanna Marciniak, Warszawa: PWN. |
| 3. | Ingarden, R. (1946). ”O dziele architektury”, Odbitka z czasopisma „Nauka i Sztuka”, styczeń – luty 1946, No. 1/2. |
| 4. | Ingarden, R. (1948). ”Utwór muzyczny i sprawa jego tożsamości”, Studia z estetyki. T. 2, Warszawa. |
| 5. | Ingarden, R. (1960). O dziele literackim. Badania z pogranicza antologii, teorii języka i filozofii, przeł. M. Turowicz, Warszawa: PWN. |
| 6. | Ingarden, R. (1966a). Studia z estetyki. T. 3, Warszawa: PWN. |
| 7. | Ingarden, R. (1966b). ”O zagadnieniu percepcji dzieła muzycznego”, Przeżycie, dzieło, wartość, Kraków. |
| 8. | Ingarden, R. (1973). Utwór muzyczny i sprawa jego tożsamości, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne. |
| 9. | Ingarden, R. (1975). Książeczka o człowieku, Kraków: Wydawnictwo Literackie. |
| 10. | Margolis, J. (1986). Intentionality, Institutions, and Human Nature, “The Monist”, Vol. 69, No. 4, Intentionality. October. Oxford University Press, (ss. 546-567) |
| 11. | http://www.jstor.org/stable/27902998. |
| 12. | Margolis, J. (2003). Selves and Other Texts, University Park, Pa.: Pennsylvania State University Press; London: Eurospan. |
| 13. | Margolis, J. (2004). Czym, w gruncie rzeczy, jest dzieło sztuki? Wykłady z filozofii sztuki, red. Krzystyna Wilkoszewska, przeł. Wojciech Chojna, Krzysztof Guczalski, Marzenna Jakubczak, Krystyna Wilkoszewska, Kraków: Universitas, 2004. |
| 14. | Margolis, J. (2017). Three Paradoxes of Personhood. The Venetian Lectures, red. Roberta Dreon, Hermann, Mimesis International. |
| 15. | Mitscherling, J., Fairfield, P. (2019). Artistic Creation. A Phenomenological Account, Lanham-Boulder-New York-London: Lexington Books. |
| 16. | Popper, K. R. (1950). The Open Society and Its Enemies, Princeton, NJ: Princeton University Press. |
| 17. | Ruthrof, H. (1992). Pandora and Occam. On the Limits of Language and Literature, Bloomington: Indiana University Press. |
| 18. | Thomasson, A. (2005). ”Ingarden and the Ontology of Cultural Objects”, Exstence, Culture, and Persons: The Ontology of Roman Ingarden. |