Colloquia Theologica Ottoniana

ISSN: 1731-0555     eISSN: 2353-2998    OAI    DOI: 10.18276/cto.2021.37-16
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / 37/2021
Między karą Bożą a miłosierdziem. O obrazach Boga wobec problemu koronawirusa

Autorzy: Damian Wąsek ORCID
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, Polska
Słowa kluczowe: koronawirus ekspiacja (w teologii) teologia relacyjna Bóg i autonomia
Data publikacji całości:2021-12-15
Liczba stron:16 (279-294)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytania, jakie poglądy teologiczne wyzwoliła epidemia, gdzie mają one swoje źródła i w jakim kierunku powinny ewoluować. W odpowiedzi ukazuje się spotkanie dwóch obrazów Boga: karzącego i miłosiernego w kontekście wypaczeń w religijnych komentarzach do koronawirusa. Najpierw pytam, skąd bierze się tendencja do traktowania nieszczęść jako kary od Boga. Później proponuję model alternatywny – Boga kierującego się miłością. Uważam go za bardziej wiarygodny w obliczu współczesnego nauczania Kościoła. W trzecim kroku charakteryzuję zręby modelu opartego na autonomii Boga i świata, który – moim zdaniem – może pomóc we właściwym tłumaczeniu problemu zła. Wydaje się, że w obliczu zła bardzo często myśli osób religijnych kierowane są do Boga, a w tle refleksji pojawia się pytanie: Za jakie grzechy? Do ukształtowania takiego myślenia przyczyniła się m.in. ekspansja ekspiacyjnego modelu objawienia. W wielu wypowiedziach teologicznych, a przede wszystkim w nauczaniu papieża Franciszka, pojawia się sugestia, że obraz Boga karzącego nie odpowiada intuicjom płynącym z doświadczeń wiary i innych źródeł teologicznych. Skoro Bóg jest miłością, nie powinien dążyć do zniszczenia stworzenia nawet w obliczu wielkiej jego niewdzięczności. Z tego obrazu kochającego Stwórcy można wyprowadzić jeszcze jeden wniosek. Skoro kieruje się On prawdziwą miłością, powinien traktować świat w duchu poszanowania wolności, bo w przeciwnym razie ta miłość byłaby niedoskonała.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Anzelm z Canterbury, Cur Deus homo?, PL CLVIII, col. 361–432.
2.Berger K., Po co Jezus umarł na krzyżu?, przeł. E. Pieciul-Karmińska, Poznań 2004.
3.Bliźniak G., Konferencja III: Krwawe łzy na Obrazie Jezusa Miłosiernego, https://www.youtube.com/watch?time_continue=711&v=iHgC5udX6Ek&feature=emb_title (dostęp: 23.12.2020).
4.Boże, lud Twój, https://spiewniksiedleckiego.pl/?page_id=3516 (dostęp: 23.12.2020).
5.Casula L., Volti, gesti e luoghi. La cristologia di papa Francesco, Città del Vaticano 2017.
6.Coda P., La Chiesa è il Vangelo. Alle sorgenti della teologia di papa Francesco, Città del Vaticano 2017.
7.Edwards D., Bóg ewolucji. Teologia trynitarna, przeł. Ł. Kwiatek, Kraków 2016.
8.Formuła spowiedzi, http://www.katechizmy.com.pl/images/spowiedz.pdf (dostęp: 23.12.2020).
9.Franciszek, Adhortacja apostolska „Evangelii gaudium” o głoszeniu Ewangelii we współczesnym świecie, http://www.vatican.va/content/francesco/pl/apost_exhortations/documents/papa-francesco_esortazione-ap_20131124_evangelii-gaudium.html (dostęp: 23.12.2020).
10.Franciszek, Bulla „Misericordiae vultus”, http://www.vatican.va/content/francesco/pl/bulls/documents/papa-francesco_bolla_20150411_misericordiae-vultus.html (dostęp: 10.04.2021).
11.Franciszek, Posynodalna adhortacja apostolska „Amoris laetitia” o miłości w rodzinie, http://www.vatican.va/content/francesco/pl/apost_exhortations/documents/papa-francesco_esortazione-ap_20160319_amoris-laetitia.html (dostęp: 23.12.2020).
12.Franciszek, Powróćmy do marzeń. Droga ku lepszej przyszłości. Papież Franciszek w rozmowie z Austenem Ivereighem, przeł. P. Guzik, Kraków 2020.
13.Franciszek, Scalfari E., Rozmowy z niewierzącym, Kraków 2014.
14.Franciszek, Tornielli A., Miłosierdzie to imię Boga, przeł. J. Ganobis, Kraków 2016.
15.Franciszek, Wolton D., Otwieranie drzwi: rozmowy o Kościele i świecie, przeł. M. Chojnacki, Kraków 2018.
16.Halík T., Czas pustych kościołów, przeł. T. Maćkowiak, Kraków 2020.
17.Hryniewicz W., Kościół jest jeden. Ekumeniczne nadzieje nowego stulecia, Kraków 2004.
18.Kasper W., Świadek miłosierdzia: moja podróż z Franciszkiem, przeł. T. Szwemin, Warszawa 2016.
19.Lambert D., Ryzykowne spotkanie teologii z nauką, przeł. P. Korycińska, Kraków 2018.
20.Mattei R. de, Nowe scenariusze w epoce koronawirusa. Czy koronawirus to Boża kara? Rozważania polityczne, historyczne i teologiczne, https://www.pch24.pl/roberto-de-mattei--nowe-scenariusze-w-epoce-koronawirusa--czy-koronawirus-to-boza-kara--rozwazania-polityczne--historyczne-i-teologiczne,74675,i.html#ixzz6WKMn6gcS (dostęp: 23.12.2020).
21.Müller G.L., Dogmatyka katolicka, przeł. W. Szymona, Kraków 2017.
22.O’Collins G., Chrystologia. Jezus Chrystus w ujęciu biblijnym, historycznym i systematycznym, przeł. K. Franek, K. Chrzanowska, Kraków 2008.
23.Orędzia z Trevignano Romano, https://odrodzedoprawdy.pl/oredzia-z-trevignano-romano (dostęp: 23.12.2020).
24.Polkinghorne J.C., Jeden świat: wzajemne relacje nauki i teologii, przeł. M. Chojnacki, Kraków 2008.
25.Przewodniczący Episkopatu dokonał zawierzenia Polski Chrystusowi i Matce Bożej, https://episkopat.pl/przewodniczacy-episkopatu-dokonal-zawierzenia-polski-chrystusowi-i-matce-bozej (dostęp: 23.12.2020).
26.Rahner K., Doświadczenia katolickiego teologa, „Miesięcznik Znak” XLIV (1992) 441(2), s. 72–82.
27.Repole R., Il sogno di una chiesa evangelica. L’ecclesiologia di papa Francesco, Città del Vaticano 2017.
28.Salij J., Rozgniewany Bóg i Miłosierna Matka, https://opoka.org.pl/biblioteka/T/TD/praca_nad_wiara/rozgniewany.html (dostęp: 23.12.2020).
29.Serdeczna Matko, https://dziedzictwo.ekai.pl/@@serdeczna_matko (dostęp: 23.12.2020).
30.Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym „Dei Verbum”, w: Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Poznań 2002, s. 339–362.
31.Wagner H., Dogmatyka, przeł. J. Zychowicz, Kraków 2008.
32.Werbick J., La debolezza di Dio per l’uomo. La visione di Dio di papa Francesco, Città del Vaticano 2017.