Colloquia Theologica Ottoniana

Zarówno apostołowie, jaki i wiele pokoleń głosicieli Ewangelii, chcąc ułatwić chrześcijanom realizację Chrystusowego wezwania do doskonałości, konstruowali obraz doskonałego ucznia Chrystusa, modyfikowany w zależności od panujących tendencji teologicznych, filozoficznych koncepcji oraz od kultury i obyczajów środowiska. Cennym źródłem do poznania ideału chrześcijanina, na którego kształt miała wpływ wielokulturowość oraz różnorodność wyznaniowa, są powstałe pod koniec IV wieku Konstytucje apostolskie. Zaprezentowany w nich obraz doskonałego chrześcijanina, wynikający z troski autora dzieła o chrześcijańską tożsamość, stanowi – jak wykazała to analiza ekshortacji i nakazów zawartych w Konstytucjach – wezwanie do podążania drogą wierności Chrystusowemu przykazaniu miłości Boga i bliźniego, którego realizacja przejawiać się miała przede wszystkim w pobożności, postawie nawrócenia oraz gotowości do męczeństwa. Istotne dopełnienie tak wypełnianego Chrystusowego nakazu miłości widział autor Konstytucji w pielęgnowaniu pobożności i gotowości do nieustannego przebaczania, miłości nieprzyjaciół, wspieraniu potrzebujących, posłuszeństwie władzy świeckiej i duchowej. Rozumiana w ten sposób miłość bliźniego wiązała się także z pielęgnowaniem miłości małżeńskiej i rodzicielskiej, czego wyrazem miały być: wierność małżeńska, otwarcie na życie, szacunek, wzajemna miłość, oddanie i wsparcie, a w odniesieniu do miłości rodzicielskiej – troska o przyszłość potomstwa. W ideał chrześcijanina wpisana została też akceptacja przez ucznia Chrystusa doktryny Kościoła, jak również postawa roztropności, nieodzowna w przypadku obcowania z kulturą obcą chrześcijaństwu i towarzyszące jej starania, mające na celu umocnienie i rozwój wiary.