. - Z myślą o Niepodległej. Działalność polityczna i społeczna Zdzisława Konrada Próchnickiego (1875–1939) - Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

ISBN: 978-83-7972-155-9 ISBN (online): 978-83-7972-713-1 OAI DOI: 10.18276/978-83-7972-713-1

.

Rok wydania:	2017
Dziedzina:	Dziedzina nauk humanistycznych
Dyscyplina:	historia
Autorzy:	Adam Wątor Uniwersytet Szczeciński

Informacje

Date of release: December 2023

Pobierz cały numer

Plik numeru

Abstrakt

Zdzisław Próchnicki was an active member of National Democracy. He participated in its works in Lviv, took up roles in its managerial bodies but – most significantly – he was a commissioner in National League. In the Main Council of the League he took a stance opposite to Roman Dmowski’s. However, before the First World War broke out when it came to choosing a direction, he opted for an anti-German agenda. He stood by it consistently throughout the War and as a leader of LN’s group his position allowed nobody to disobey the party line. Precise and convincing in his political discussions, when Poland gained independence, he was one of co-founders of ZLN and SN. His role in political life, however, decreased over time. He consistently supported Eastern Małopolska and Lviv’s place within the Polish state and hence stood against any attempts to change such a state of affairs. He played a crucial role in the works of TSL. He sat on the Main Board as its long-lasting secretary and then, between 1928 and 1931, as a deputy president of the association. He had been making a major impact on its structure and operations up to the point when the helm of TSL was taken over by Sanation. Próchnicki was also an acknowledged lawyer and a specialist in political law. He used his comprehensive knowledge during discussions on a voting law reform in the Hapsburg Monarchy and then in debates on increasing autonomy. He also developed local authorities’ projects and was active in the City Council of Lviv. An expert in constitutional law, however, his academic career was not free from failures. Lack of postdoctoral degree (Polish: habilitacja) meant that between 1930 and 1939 he could only work as a deputy professor of the UJK. His impeccable command of the German language allowed him to take up such crucial jobs as translating Austrian constitutional bills. Neither in Galicia (Eastern Europe) nor in the independent Poland did he ever stand for parliament. Similarly, he never sought a career beyond his beloved Lviv. It was the city where he spent his entire hard-working life and to the residents of which he devoted all his energy. He began public activity in 1895 by recalling the motto of an independent and united Poland to which he remained faithful throughout the war years. In his civic work in the Second Republic of Poland he could finally pursue his earlier established goals in practice.

Bibliografia

1.	Archiwalia
2.	Archiwum Akt Nowych: Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Akta osobowe Zdzisława Próchnickiego.
3.	Archiwum Główne Akt Dawnych: Ministerium des Innern; Uniwersytet Lwowski.
4.	Archiwum PAN Warszawa: Papiery Stanisława Kozickiego; Wspomnienia o Lidze Narodowej.
5.	Archiwum PAN Warszawa. Oddział w Poznaniu: Papiery Stefana Dąbrowskiego; Zdzisław Próchnicki: Notatki osobiste.
6.	Archiwum Państwowe Kraków: Archiwum Naczelnego Komitetu Narodowego.
7.	Biblioteka Jagiellońska: Papiery Jana Bednarskiego; Papiery Franciszka Rawity-Gawrońskiego; Papiery Antoniego Plutyńskiego; Papiery prof. Stefana Surzyckiego; Stanisław Rymar, Wspomnienia z lat 1886–1919; Zygmunt Wasilewski, Korespondencja; Życiorys; Jan Zamorski, Pamiętniki z lat 1914–1919; Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej. T. 2: 1907–1927.
8.	Biblioteka Narodowa: Papiery Grabskich.
9.	Biblioteka PAN-PAU w Krakowie: Teki Józefa Zielińskiego.
10.	Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza: Papiery Skałkowskich.
11.	Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich: Michał Browiński, Com widział i słyszał; Jan Kornecki, Wspomnienia i szkice. Moje życie i moja wieś rodzinna 1884–1944; Wawrzyniec Dayczak, Z dni wielkich przemian. Wspomnienia architekta; Papiery osobiste i urzędowe Jana Kasprowicza z lat 1884– 1920; Papiery Rozwadowskich; Bogusław Longchamps de Bérier, Wspomnienia 1884–1918; Papiery Stanisława Zakrzewskiego; Kazimierz Skarbowski, Zarys historii sokolstwa polskiego i słowiańskiego; Stefan Uhma, Moje wspomnienia z lat 1888–1914; Papiery Juliusza Zdanowskiego.
12.	Lwowska Biblioteka Naukowa im. W. Stefanyka. NAN Ukrainy: Archiwum Pawlikowskich; Papiery Rozwadowskich.
13.	Państwowe Archiwum Obwodu Lwowskiego (DALO): Akta osobowe Zdzisława Próchnickiego.
14.	Wydawnictwa słownikowe i encyklopedyczne
15.	Biogramy uczonych polskich. Materiały o życiu i działalności członków AU w Krakowie, TNW, PAU, PAN, oprac. A. Śródka, P. Szczawiński, cz. 1–8, Warszawa 1983–1992.
16.	Kto był kim w Drugiej Rzeczpospolitej, red. J. Majchrowski, Warszawa 1994.
17.	Morawski W., Słownik historyczny bankowości polskiej do 1939 roku, Warszawa 1998.
18.	Nicieja S.S., Ogród snu i pamięci. Dzieje Cmentarza Łyczakowskiego we Lwowie i ludzi tam spoczywających w latach 1786–2010, Opole 2010.
19.	Olszewicz B., Lista strat kultury polskiej (1 IX 1939 – 1 III 1946), Warszawa 1947.
20.	Polski Słownik Biograficzny, t. XXVIII, Warszawa 1984–1985.
21.	Pauli L., Biogram Zdzisława Próchnickiego, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXVIII, z. 3, Warszawa 1985, s. 551–552; Uzupełnienie do biogramu [w:] tamże, t. XL, 2002.
22.	Peretiatkowicz A., Współczesna encyklopedia polityczna, Poznań 1927.
23.	Słownik pseudonimów i kryptonimów pisarzy polskich oraz Polski dotyczących, oprac. A. Bar, t. III, Kraków MCMXXXVIII.
24.	Skręt R., Biogram Franciszka Próchnickiego, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXVIII, Warszawa 1984–1985.
25.	Wątor A., Słownik działaczy Narodowej Demokracji w Galicji, Szczecin 2008.
26.	Życiorysy uczonych, literatów i artystów z wyszczególnieniem ich prac, Poznań 1932.
27.	Zbiory dokumentów i publicystyka polityczna
28.	I. Zjazd Związku Ludowo-Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej w Warszawie 11 i 12 maja 1919 r. [Warszawa 1919].
29.	III. Zjazd Wszechpolski Związku Ludowo-Narodowego w Częstochowie – 3 i 4 lipca 1921 r., Warszawa 1921.
30.	XI. Protokół zwyczajnego Walnego Zjazdu Delegatów T.S.L., odbytego we Lwowie w dniach 1 i 2 czerwca 1903 r., „Miesięcznik Towarzystwa Szkoły Ludowej”, nr 6–7, 1903.
31.	XXXVI. Sprawozdanie Wydziału Towarzystwa Bratniej Pomocy Wszechnicy Lwowskiej na rok akademicki 1895/1896, Lwów 1896.
32.	Balicki Z., Egoizm narodowy wobec etyki, Lwów 1902.
33.	Białynia-Chołodecki J., Księga pamiątkowa półwiekowego jubileuszu Gimnazyum im. Franciszka Józefa I we Lwowie 1858–1908, Lwów 1909.
34.	Dziesięciolecie Przeglądu Wszechpolskiego, Kraków 1905.
35.	Dmowski R., Myśli nowoczesnego Polaka, Kraków 1904.
36.	Do historii Ligi Narodowej. Sprawozdania z działalności Ligi Narodowej, oprac. W. Pobóg-Malinowski, „Niepodległość” t. VII–X, 1933–1934.
37.	Dwa posiedzenia (Komisji politycznej 29 VII w Wiedniu i Koła polskiego w Krakowie 3 X 1916). Drukowane jako rękopis, [Lwów] 1916.
38.	Dwudziestopięciolecie Towarzystwa Szkoły Ludowej (3. maja 1891 – 3. maja 1916) napisał Dr Zdzisław Próchnicki, nakładem TSL, Lwów 1916.
39.	Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, nr 11 (231), 29 XI 1930.
40.	Głąbiński S., Zamach na Uniwersytet polski we Lwowie, nakładem autora, Lwów 1920.
41.	Komunikaty Informacyjne Komisariatu Rządu na m. st. Warszawę. T. 2, z. 2, Warszawa 1997.
42.	Korespondencja i papiery polityczne Jana Gwalberta Pawlikowskiego z lat 1904–1914, oprac. T. Sikorski, A. Wątor, Radzymin–Szczecin 2014.
43.	[Kot S.], Pod sąd! Historia Legionu Wschodniego, Sosnowiec 16 X 1914.
44.	Kronika Uniwersytetu Lwowskiego, t. I–II, Lwów 1889, 1912.
45.	Księga Adresowa Król. Stoł. Miasta Lwowa, Lwów 1900, 1912, 1916.
46.	Księga pamiątkowa kas oszczędności w Małopolsce wydana z powodu 25 lecia istnienia Związku Polskich Kas Oszczędności we Lwowie, Lwów 1927.
47.	Kumaniecki K., Zbiór najważniejszych przepisów uniwersyteckich, Kraków 1913.
48.	Miłkowski Z., Rzecz o obronie czynnej i skarbie narodowym, Paryż 1887.
49.	Liga Narodowa (1893–1928). Wybór relacji, wybór, wstęp i oprac. T. Sikorski, A. Wątor, Warszawa 2015.
50.	Nasza walka o szkołę polską 1901–1907, t. 1, oprac. B. Nawroczyński, Warszawa 1932.
51.	Obrona Lwowa 1–22 listopada 1918, t. 1. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918–1920. Relacje uczestników, Warszawa 1991.
52.	O Niepodległą i Granice. Komitet Narodowy Polski. Protokoły posiedzeń 1917–1919, oprac. M. Jabłonowski, D. Cisowska-Hydzik, Warszawa–Pułtusk 2007.
53.	Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1926, Warszawa 1926.
54.	Ósme sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Filozoficznego we Lwowie (1 I – 31 XII 1911), „Przegląd Filozoficzny” nr 3, 15 III 1912, s. 55.
55.	Pamiętnik Towarzystwa Tatrzańskiego na r. 1904. T. XXV, Kraków 1904 i n.
56.	Pamiętnik I Wiecu Narodowego odbytego we Lwowie w dniach 30 maja i 1 czerwca 1903, Lwów 1903
57.	Pamiętnik I Zjazdu Bibliotekarzy Polskich we Lwowie 28 V – 29 V 1928, oprac. J.B. Richter, Lwów 1929.
58.	Popławski J.L., Pisma polityczne. Wydanie pośmiertne, t. 1–2, Warszawa 1910.
59.	Program Politechniki Lwowskiej na rok naukowy 1921/22. XLIX, Lwów 1921.
60.	Program Polskiego Stronnictwa Demokratyczno-Narodowego w państwie austriackim, uchwalony na II. Zjeździe stronnictwa w dniu 8 i 9 grudnia 1905 we Lwowie, Lwów 1906.
61.	Protokół Walnego Zjazdu Towarzystwa Szkoły Ludowej we Lwowie w dniach 28 i 29 września 1912 roku, b.m.w. [1912].
62.	Przeniosło M., Narodziny niepodległości w Galicji (1918–1919). Wybór dokumentów z archiwów lwowskich, Kielce 2007.
63.	Rocznik Polski. Tablice statystyczne wydali Eugeniusz Romer i Ignacy Weinfeld, Kraków 1917.
64.	Rudnicki S., Lwowska grupa Ligi Narodowej w świetle własnych protokołów z lat 1918–1919, „Przegląd Historyczny” z. 4, 1977.
65.	Semper Fidelis. Obrona Lwowa w obrazach współczesnych. Nakładem Towarzystwa Straż Mogił Polskich Bohaterów, Lwów 1930.
66.	reformy wyborczej. Sprawozdanie Stanisława Głąbińskiego, Lwów 1906.
67.	Sprawozdanie Czytelni Akademickiej za rok 1894/1895, Lwów 1895.
68.	Sprawozdania stenograficzne Sejm I kadencji, 1924.
69.	Sprawozdania szkolne c.k. Gimnazjum lwowskiego im. cesarza Franciszka I za… [1886–1893], Lwów 1886–1893.
70.	Sprawozdania Towarzystwa Naukowego we Lwowie, red. P. Dąbkowski, Lwów 1921.
71.	Sprawozdania Zarządu Głównego T.S.L. z działalności Towarzystwa Szkoły Ludowej za r... [różne roczniki].
72.	Sprawozdanie Wydziału Towarzystwa dla Popierania Nauki Polskiej, Lwów… [różne lata].
73.	Sprawozdanie z akcji Daniny oświatowej dla Wschodniej Małopolski za czas od 1 listopada 1924 do 1 listopada 1925, Lwów 1925.
74.	Sprawozdanie z czynności Zarządu „Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego” za okres od 16 września 1904 do 15 września 1905, b.m.w. 1905.
75.	Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim, Lwów 1899–1914.
76.	Towarzystwo Szkoły Handlowej we Lwowie, Lwów 1931.
77.	Towarzystwo Szkoły Ludowej. Jak powstało, co zrobiło i do czego dąży (1891–1911). W 20-rocznicę powstania Towarzystwa napisał dr Marian Stępkowski, Kraków 1911.
78.	Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie. Program wykładów na rok 1930–1931, Lwów 1930 i nast.
79.	Uniwersytet Jana Kazimierza. Skład Uniwersytetu w roku akademickim 1935/36, Lwów 1935.
80.	Uniwersytet Jana Kazimierza. Skład Uniwersytetu na rok akademicki 1938/39, Lwów 1938.
81.	W obronie Lwowa i wschodnich Kresów, polegli od 1 listopada 1918 do 30 czerwca 1919, Lwów 1926.
82.	Zadania Towarzystwa Szkoły Ludowej. Wykład popularny przeznaczony na uroczystości narodowe, zebrania inauguracyjne TSL i wiece oświatowe napisał prof. Wincenty Sikora, Kraków [1913].
83.	Z dziejowej chwili, napisał ks. Józef Teodorowicz arcybiskup, Lwów MCMXVIII.
84.	Z krwawych dni Złoczowa, Złoczów 1921.
85.	Związek Stronnictwa demokratyczno-narodowego z ks. Stojałowskim, Lwów VI 1909.
86.	Dzienniki, pamiętniki, wspomnienia
87.	Bobrzyński M., Z moich pamiętników, oprac. A. Galos, Wrocław–Kraków 1957.
88.	Dąbski J., Wojna i ludzie. Wspomnienia z lat 1914–1915. Fragmenty, oprac. S. Giza, Warszawa 1969.
89.	Dębicki Z., Iskry w popiołach, Poznań b.r.w.
90.	Dąbrowski S., Po zgonie śp. płk. Czesława Mączyńskiego, „Kurier Poznański” nr 329, 21 VII 1935.
91.	Dąbrowski S., Walka o rekruta polskiego pod okupacją, Warszawa 1922.
92.	Dmowski R., Polityka polska i odbudowanie państwa, t. 1, oprac. T. Wituch, Warszawa 1988.
93.	Dziennik Juliusza Zdanowskiego. T. I 22 VI 1915 – 29 IV 1917, oprac. J. Faryś, T. Sikorski, H. Walczak i A. Wątor, Szczecin 2013; T. II 15 X 1918 – 23 VI 1920, Szczecin 2013.
94.	Dzierzbicki S., Pamiętniki z lat wojny 1914–1918, oprac. J. Pajewski, Warszawa 1983.
95.	Głąbiński S., Wspomnienia polityczne, Pelplin 1939.
96.	Grabski S., Pamiętniki, oprac. W. Stankiewicz, t. I–II, Warszawa 1989.
97.	Hrabyk K., Wspomnienia, cz. III, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” t. IX, z. 4, 1970.
98.	Janik M., W służbie idei niepodległości. Pamięci Hipolita Śliwińskiego. Wspomnienia, Kraków 1934.
99.	Jaworski W.L., Diariusz 1914–1918, oprac. M. Czajka, Warszawa 1997.
100.	Kasznica S., Autobiografia, oprac. E. Kasznicowa, Z. Janowicz, „Analecta” z. I, 1995.
101.	Kirkor-Kiedroniowa Z., Wspomnienia, t. I–III, oprac. A. Szklarska-Lohmannowa, Kraków 1986–1989.
102.	Kozicki S., Pamiętniki 1876–1939, opracowanie, przedmowa i przypisy M. Mroczko, Słupsk 2009.
103.	Kułakowski M. [J. Zieliński], Roman Dmowski w świetle listów i wspomnień, t. I, II, Londyn 1968, 1970.
104.	Lasocki Z., Wspomnienia szefa administracji P.K.L. i Komisji Rządzącej, Kraków 1931.
105.	Longchamps de Bérier B., Ochrzczony na szablach powstańczych. Wspomnienia (1884–1918), oprac. W. Suleja, W. Wrzesiński, Wrocław 1983.
106.	Łempicki S., Wspomnienia ossolińskie, Wrocław 1948.
107.	Mączyński C., Boje lwowskie. Cz. I Oswobodzenie Lwowa (1–24 listopada 1918 roku), Warszawa 1921.
108.	Pamiętnik księżnej Marii Zdzisławowej Lubomirskiej 1914–1918, oprac. J. Pajewski, Warszawa 1997.
109.	Plutyński A., Szymon Askenazy we Lwowie, „Wiadomości” nr 29 (537), 1956.
110.	Prus W. [S. Szczepanowski], Zet i Zjednoczenie, wielka tajna organizacja młodzieży polskiej (1886–1914), Lwów 1932.
111.	Rawita-Gawroński F., Ludzie i czasy mego wieku. Wspomnienia, wypadki, zapiski (1892–1914), oprac. E. Koko, Gdańsk 2012.
112.	Rączkowski J., Wśród polityków i artystów (ze wspomnień redaktora), oprac. W. Stankiewicz, M. Wronkowska, Warszawa 1969.
113.	Romanowiczówna Z., Dziennik lwowski 1842–1930, t. I–II, oprac. Z. Sudolski, Warszawa 2005.
114.	Smulikowski K., Droga po kamieniach. Wspomnienia, Warszawa 1994.
115.	Sokulski J., Jak młodzież niepodległościowa urzeczywistniła powstanie T.S.L., „Przewodnik Oświatowy” nr 3, 1935.
116.	Srokowski S., Z dni zawieruchy dziejowej 1914–1918, Kraków 1933.
117.	Stroński S., Liga w Lwowie-Krakowie, „Myśl Polska” nr 233, 1953.
118.	Studnicki W., Pisma wybrane. T. I. Z przeżyć i walk, oprac. J. Gzella, Toruń 2002.
119.	Świtalski K., Diariusz 1919–1935, oprac. A. Garlicki, R. Świętek, Warszawa 1992.
120.	Twardowski K., Dzienniki, cz. I 1915–1927, cz. II 1928–1936, oprac. R. Jadczak, Toruń 1997.
121.	Tyrowicz M., Wspomnienia o życiu kulturalnym i obyczajowym Lwowa 1918–1939, z przedmową J. Maślanki, Wrocław 1991.
122.	Witos W., Dzieła wybrane, t. I, oprac. E. Karczewski, J.R. Szaflik, Warszawa 1988.
123.	Prasa
124.	„Ateneum Polskie”
125.	„Czas”
126.	„Dziennik Polski”
127.	„Gazeta Lwowska”
128.	„Gazeta Narodowa”
129.	„Gazeta Poranna 2 grosze”
130.	„Gazeta Warszawska”
131.	„Głos Jarosławski”
132.	„Głos Lubelski”
133.	„Głos Narodu”
134.	„Ilustrowany Dziennik Polski”
135.	„Ilustrowany Kurier Codzienny”
136.	„Kurier Lwowski”
137.	„Kurier Poznański”
138.	„Kurier Warszawski”
139.	„Lwowski Kurier Poranny”
140.	„Miesięcznik Towarzystwa Szkoły Ludowej”
141.	„Myśl Narodowa” (Londyn)
142.	„Myśl Polska” (Warszawa)
143.	„Myśl Polska” (Londyn)
144.	„Naprzód”
145.	„Nowa Reforma”
146.	„Ojczyzna”
147.	„Pobudka”
148.	„Przegląd Filozoficzny”
149.	„Przegląd Narodowy”
150.	„Przegląd Oświatowy”
151.	„Przegląd Wszechpolski”
152.	„Przewodnik Gimnastyczny Sokół”
153.	„Przewodnik Oświatowy. Organ Towarzystwa Szkoły Ludowej”
154.	„Przegląd Prawa i Administracji”
155.	„Ruch Filozoficzny”
156.	„Rzeczpospolita” (Lwów)
157.	„Rzeczpospolita” (Warszawa)
158.	„Słowo Polskie”
159.	„Sprawa Polska”
160.	„Sztandar Polski”
161.	„Teka”
162.	„Trybuna Narodu”
163.	„Tygodnik Polityczny”
164.	„Warszawski Dziennik Narodowy”
165.	„Wiadomości Polityczne”
166.	„Wiek XX”
167.	„Z Chwili”
168.	„Z Dokumentów Chwili”
169.	„Ziemia Rzeszowska”
170.	„Zjednoczenie”
171.	„Zjednoczenie Narodowe”
172.	„Zorza”.
173.	Opracowania
174.	Bączkowski D., Próchnicki Z., Wyborca: przewodnik obywatelsko-społeczny Polaka, Warszawa 1930.
175.	Białokur M., Myśl społeczno-polityczna Joachima Bartoszewicza, Toruń 2005.
176.	Biedrzycka A., Kalendarium Lwowa 1918–1939, Kraków 2012.
177.	Bolewski A., Pierzchała H., Losy polskich pracowników nauki w latach 1939–1945. Straty osobowe, Wrocław 1989.
178.	Bonusiak A., Lwów w latach 1918–1939. Ludność–przestrzeń–samorząd, Rzeszów 2000.
179.	Bujak F., Pazdro Z., Próchnicki Z., Polska współczesna (Nauka obywatelska), wyd. 1 Lwów 1922, wyd. 2 Lwów 1924, wyd. 3 Lwów 1929.
180.	Bułhak W., Dmowski – Rosja a kwestia polska. U źródeł orientacji rosyjskiej obozu narodowego 1886–1908, Warszawa 2000.
181.	Dawidowicz A., Myśl polityczna Stronnictwa Narodowego 1928–1939. Wspólnota ideału czy alternacja koncepcji, Lublin 2017.
182.	Dobrowolski S., Szkoła Nauk Politycznych we Lwowie w latach 1902–1906, „Studia Historyczne” nr 3, 1998.
183.	Draus J., Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918–1946. Portret kresowej uczelni, Kraków 2007.
184.	Ernest Adam. Wielki cichy bohater narodowy, napisał J. Zamorski, Warszawa 1927.
185.	Faryś J., Stanisław Stroński. Biografia polityczna do roku 1939, Szczecin 1990.
186.	Faryś J., Wątor A., Edward Dubanowicz 1881–1943. Biografia polityczna, Szczecin 1994.
187.	Gajak-Toczek M., Franciszek Próchnicki (1847–1911), dydaktyk – edytor – badacz literatury, Łódź 2010.
188.	Grodziski S., Sejm Krajowy Galicyjski 1861–1914, t. I–II, Warszawa 1993.
189.	Grodziski S., Sub auspiciis imperatoris, „Krakowskie studia z historii państwa i prawa”, t. 2, red. W. Uruszczak, D. Malec, Kraków 2008.
190.	Grott B., Zygmunt Balicki ideolog Narodowej Demokracji, Kraków 1995.
191.	Gzella G., Czasopisma studenckie w dobie autonomii, [w:] Kraków–Lwów. Książki. Biblioteki XIX i XX w., t. IX, cz. 2, Kraków 2009.
192.	Jakubowska U., Prasa Narodowej Demokracji w dobie zaborów, Warszawa–Łódź 1988.
193.	Kawalec K., Roman Dmowski, Warszawa 1996.
194.	Kawecki J., Jak zakładać i prowadzić koła ludowo-narodowe, Warszawa 1921.
195.	Koko E., Franciszek Rawita-Gawroński (1846–1930) wobec Ukrainy i jej przeszłości, Gdańsk 2006.
196.	Konopczyński W., Historia polityczna Polski 1914–1939, Warszawa 1995.
197.	Kostrubiec J., Georg Jellinek – klasyk niemieckiej nauki o państwie (w 95. rocznicę śmierci), „Studia Iuridica Lublinensia” nr 7, 2006.
198.	Kostrubiec J., Ustrój administracji terytorialnej w świetle pierwszych projektów polskiej doktryny prawniczej u progu odrodzonej Rzeczypospolitej, „Studia Iuridica Lublinensia” nr 3, 2016.
199.	Kozicki S., Historia Ligi Narodowej (okres 1887–1907), Londyn 1964.
200.	Kozłowski C., Działalność polityczna Koła Międzypartyjnego 1915–1918, Warszawa 1967.
201.	Kulak T., Jan Ludwik Popławski 1854–1908. Biografia polityczna, Wrocław 1984.
202.	Ławniczak A., Prawo konstytucyjne na Uniwersytecie Lwowskim w okresie międzywojennym, „Wrocławsko-Lwowskie Zeszyty Prawnicze” nr 2, 2011.
203.	Maj E., Związek Ludowo-Narodowy 1919–1928. Studium z dziejów myśli politycznej, Lublin 2000.
204.	Malinowski J., Stefan Dąbrowski (1877–1947). Biografia polityczna, Poznań 2014.
205.	Mazur G., Życie polityczne polskiego Lwowa 1918–1939, Kraków 2007.
206.	Mich W., Jan Stecki 1871–1954. Portret polityka ziemiańskiego, Lublin 1990.
207.	Michalska-Bracha L., Powstanie styczniowe w pamięci zbiorowej społeczeństwa polskiego w okresie zaborów, Kielce 2003.
208.	Miliński J., Pułkownik Czesław Mączyński 1881–1935, Warszawa 2004.
209.	Moklak J., Hałyczyna contra Galicja. Ukraińskie szkolnictwo średnie i wyższe w debatach Sejmu Krajowego galicyjskiego 1907–1914, Kraków 2013.
210.	Molenda J., Piłsudczycy a narodowi demokraci 1908–1918, Warszawa 1980.
211.	Mroczko M., Stanisław Kozicki (1876–1958). Biografia polityczna, Gdańsk 1999.
212.	Myśliński J., Grupy polityczne Królestwa Polskiego w Zachodniej Galicji (1895–1904), Warszawa 1965.
213.	Narodowa Demokracja XIX–XXI wiek. Dzieje ruchu politycznego. T. 1: Koncepcje – ludzie, T. 2: Działalność. Księga Pamiątkowa poświęcona Pamięci Profesora Romana Wapińskiego (1931–2008), red. T. Sikorski, A. Wątor, Toruń 2012.
214.	Nowacki R., Wybitni uczeni Uniwersytetu Jana Kazimierza. Oswald Balzer (1858–1933), „Rocznik Lwowski” 1999.
215.	Paczkowski A., Prasa polska w latach 1918–1939, Warszawa 1980.
216.	Pająk J., Od autonomii do niepodległości. Kształtowanie się postaw politycznych i narodowych społeczeństwa Galicji w warunkach Wielkiej Wojny 1914–1918, Kielce 2012.
217.	Pajewski J., Odbudowa państwa polskiego 1914–1918, Warszawa 1985.
218.	Pobóg-Malinowski W., Narodowa Demokracja 1887–1917. Fakty i dokumenty, Warszawa 1933.
219.	Popławski Z., Politechnika Lwowska 1844–1945. Rodowody katedr. Wykaz nauczycieli akademickich. Dziedzictwo, Kraków 1999.
220.	Próchnicki Z., Konstytucja austryacka, Lwów 1902.
221.	Próchnicki Z., Janowski B., Wiadomości z ogólnej nauki o państwie, Lwów 1920.
222.	Przeniosło M., Polska Komisja Likwidacyjna 1918–1919, Kielce 2010.
223.	Przygodzki J., Prace nad podziałem terytorialnym Rzeczpospolitej do przewrotu majowego w 1926 r., Acta Universitatis Wratislaviensis. „Prawo” CCCV, 2008.
224.	Redzik A., Nauczanie i nauka prawa politycznego na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, „Przegląd Sejmowy” nr 5 (82) 2007.
225.	Redzik A., Wydział Prawa, [w:] Academia Militans. Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie, Kraków 2015.
226.	Redzik A., Wydział Prawa Uniwersytetu Lwowskiego w latach 1939–1946, Lublin 2006
227.	Redzik A., Zdzisław Próchnicki, [w:] Konstytucjonaliści polscy 1918–2011. Sylwetki uczonych, Warszawa 2012.
228.	Reiter M., Historja Towarzystwa Bratniej Pomocy Słuchaczów Wszechnicy Lwowskiej, Lwów 1895.
229.	Reizes-Dzieduszycki J., Książka i biblioteka w działalności polskich towarzystw naukowych młodzieży akademickiej we Lwowie w okresie autonomii galicyjskiej, Katowice 2005.
230.	Rzepecki J., Sprawa Legionu Wschodniego 1914 roku, Warszawa 1964.
231.	Rzepecki T., Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 1919 roku, Poznań 1920.
232.	Seyda M., Polska na przełomie dziejów. Fakty i dokumenty, T. I–II, Poznań–Warszawa 1927.
233.	Sroka Ł.T., Rada Miejska we Lwowie w okresie autonomii galicyjskiej 1870–1914.
234.	Studium o elicie władzy, Kraków 2012.
235.	Sroka Ł.T., Wydział Humanistyczny, [w:] Academia Militans. Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie, Kraków 2015.
236.	Straty kultury polskiej 1939–1944, t. I, red. A. Ordęga, T. Terlecki, Glasgow 1945.
237.	Suleja W., Orientacja austro-polska w latach I wojny światowej (do aktu 5 listopada 1916 roku), Wrocław 1992.
238.	Szymczak D., Zmierzch galicyjskiego austrofilizmu i idei austro-polskiej. Michał Bobrzyński jako minister dla Galicji i kwestia wyodrębnienia Galicji (1914–1917), „Galicja. Studia i Materiały” nr 1, 2015.
239.	Terej J.J., Idee, mity, realia. Szkice do dziejów Narodowej Demokracji, Warszawa 1971.
240.	Terej J.J., Rzeczywistość i polityka. Ze studiów nad najnowszymi dziejami Narodowej Demokracji, Warszawa 1979.
241.	Tomczyk R., Dyskusja nad reformą administracji publicznej w Austrii na początku XX wieku, „Historia Slavorum Occidentis” nr 1 (16), 2014.
242.	Towarzystwo Szkoły Ludowej 1891–1928. Krótki zarys działalności, Kraków 1929.
243.	Tyszkiewicz A., Obóz Wielkiej Polski w Małopolsce 1926–1933, Kraków 2004.
244.	Walczak M., Ludzie nauki i nauczyciele polscy podczas II wojny światowej. Księga strat osobowych, Warszawa 1995.
245.	Wapiński R., Narodowa Demokracja 1893–1939. Ze studiów nad dziejami myśli nacjonalistycznej, Wrocław 1980.
246.	Wapiński R., Pokolenia Drugiej Rzeczypospolitej, Wrocław 1991.
247.	Wątor A., Działalność Związku Ludowo-Narodowego w latach 1919–1922, Szczecin 1992.
248.	Wątor A., Galicyjska Rada Narodowa w latach 1907–1914. Z dziejów instytucji obywatelskiej, Szczecin 2000.
249.	Wątor A., Konferencja polityczna w Pieniakach 1912 r., „Kwartalnik Historyczny” nr 4, 1992.
250.	Wątor A., Narodowa Demokracja w Galicji do 1918 roku, Szczecin 2002.
251.	Wereszycki H., Historia polityczna Polski 1864–1918, Wrocław 1990.
252.	Wiszniewski S., Brzeżany i Kresy w wojnie polsko-ukraińskiej 1918–1919, Lwów 1935.
253.	Wojdyło W., Stanisław Grabski (1871–1949). Biografia polityczna, Toruń 2003.
254.	Wolsza T., Narodowa Demokracja wobec chłopów w latach 1887–1914, Warszawa 1992.
255.	Wójcik E., Organizacja i działalność lwowskiej Spółki Wydawniczej „Słowa Polskiego” (1895–1938), „Rocznik Historii Prasy Polskiej” t. XVII, z. 1, 2014.
256.	Zieliński J., Tajna prasa Ligi Narodowej w czasie pierwszej wojny światowej, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” t. XII, z. 2, 1973.