Studia Językoznawcze

synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

ISSN: 1730-4180     eISSN: 2353-3161    OAI    DOI: 10.18276/sj.2024.23-10
CC BY-SA   Open Access   ERIH PLUS

Lista wydań / t. 23, 2024
Językowa neutralność – sposoby tworzenia form niebinarnych w polszczyźnie i ich recepcja społeczna

Autorzy: Damian Pawłowski ORCID
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Słowa kluczowe: współczesna polszczyzna język inkluzywny niebinarność językowa
Data publikacji całości:2024
Liczba stron:19 (161-179)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Artykuł stanowi prezentację najczęściej stosowanych obecnie form językowych wyrażających niebinarność. Materiał źródłowy do przeprowadzenia badań zaczerpnięto z facebookowej grupy Wolny Niebinarnystan (miejsca zrzeszającego zarówno osoby niebinarne, jak i te, które (nie)binarnością są zainteresowane), dwóch kont instagramowych (jednego prowadzonego przez Mateusza Adamczyka oraz drugiego – asiala_czyta, na którym pojawiają się książkowe recenzje). Analizą objęto również literaturę (książkę Jacka Dukaja Perfekcyjna niedoskonałość oraz Sam Sylvester i wiele na wpół przeżytych żyć – powieść młodzieżową Mayi MacGreogr w tłumaczeniu Artura Łukszy). Punktem odniesienia przeprowadzonych badań stały się: strona internetowa zaimki.pl, opublikowane przez Małgorzatę Gębkę-Wolak oraz Aleksandrę Walkiewicz artykuły z zakresu językowych wykładników niebinarności, a także komentarze i/lub odpowiedzi Rady Języka Polskiego oraz Parlamentu Europejskiego. W artykule przedstawiono zarówno pewne ograniczenia językowe prowadzące do rzadszego stosowania wybranych form niebinarnych, jak i wszelkie możliwości osób niebinarnych do wyrażania własnej tożsamości. Postawiono hipotezę, że obecnie stosowanymi najczęściej rozwiązaniami językowymi są osobatywy oraz iksatywy. Czynnikiem wspierającym ich upowszechnienie jest łatwość w tworzeniu tych form. Założyć wstępnie można, że to właśnie te formy będą stosowane coraz częściej i trafią do użytku szerszego grona osób.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.„Głos Wielkopolski”. https://gloswielkopolski.pl/strajk-w-solarisie-na-rynku-jezyckim-w-poznaniu-pojawil-sie-napis-solidarnie-z-pracownixami-solarisa-zobacz-zdjecia/ar/c1-16020173.
2.„Tęczowy Białegostoku”, https://www.facebook.com/groups/neutratywy/permalink/1186028785438308/.
3.Dukaj Jacek. Perfekcyjna niedoskonałość. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2004.
4.Dzierżanowski Marcin, Kostrzewa Yga, Miecznikowski Grzegorz, Rogaska Karolina, Jak pisać i mówić o osobach LGBT+. Poradnik, Wydawnictwo Newsroom, Warszawa 2024; online: https://jakmowicolgbt.pl/ [dostęp 15.07.2024].
5.Facebookowa grupa My, rodzice [https://www.facebook.com/myrodziceosobLGBTQIA].
6.Strona zaimki.pl.
7.Facebookowa grupa Wolny Niebinarnystan [https://www.facebook.com/groups/617155132325679].
8.Gębka-Wolak Małgorzata. „Językowe wykładniki niebinarności płci w polszczyźnie. Część 2: Innowacje a system i tendencje rozwojowe”. Prace Językoznawcze, 24 (2022), 101–116.
9.Instagramowe konto asiula.czyta [https://www.instagram.com/asiala_czyta/?utm_source=ig_web_button_share_sheet&igshid=OGQ5ZDc2ODk2ZA==].
10.Instagramowe konto Mateusza Adamczyka [https://www.instagram.com/mateusz_adamczyk/?utm_source=ig_web_button_share_sheet&igshid=OGQ5ZDc2ODk2ZA==)].
11.Jakubowicz Maksymilian. Gramatyka języka polskiego przez Maxymiliana Jakubowicza ułożona. https://gramatyki.uw.edu.pl/book/520 [dostęp: 26.06.2023].
12.Kołodziejek Ewa. „Normatywne aspekty komunikacji inkluzywnej”. Studia Językoznawcze, 21, (2022), 23–34.
13.Macgregor Maya, Artur Łuksza (tłum.). Sam Sylvester i wiele na wpół przeżytych żyć. Kraków: Wydawnictwo Znak Odyseya, 2023.
14.Parlament Europejski Język neutralny płciowo w Parlamencie Europejskim, [wersja online: https://www.europarl.europa.eu/cmsdata/187107/GNL_Guidelines_PL-original.pdf].
15.Piekot Tomasz na platformie LinkedIn, https://pl.linkedin.com/posts/tomaszpiekot_polszczyzna-font-czcionka-activity-7060203330823712768-k5NE?trk=public_profile_like_view.
16.Rada Języka Polskiego, Byłom, byłoś, https://rjp.pan.pl/porady-jezykowe-main/317-byom-byo
17.Soh Debra. Gender bez emocji. Co mówi nauka o płci i tożsamości płciowej. Gliwice: Helion S.A., 2022.
18.Walkiewicz Aleksandra. „Językowe wykładniki niebinarności płci w polszczyźnie. Część 1: Wprowadzenie do problematyki i próba systematyzacji”. Prace Językoznawcze, 24 (2022), 85-100.