Analiza i Egzystencja


ISSN: 1734-9923     eISSN: 2300-7621    OAI    DOI: 10.18276/aie.2024.67-03
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS  DOAJ

Issue archive / 67 (2024)
Filozofia homo romanticus w zwierciadle teorii literackiej Friedricha Schlegla
(Philosophy of homo romanticus in the mirror of Friedrich Schlegel's literary theory)

Authors: Malwina Rolka ORCID
Uniwersytet Śląski w Katowicach
Keywords: Friedrich Schlegel Romantic poetry reflection freedom individuality organicism
Whole issue publication date:2024
Page range:22 (55-76)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

The article aims to analyse the philosophical content of selected aspects of the literary theory of Friedrich Schlegel - one of the initiators and main founders of the Jena Romantic school. Schlegel is primarily known as a brilliant literary critic who popularised the notion of Romantic poetry. Romantic poetry, however, is not only a fundamental concept of the new school of literary studies, but also an important element of Schlegel’s philosophy of man, describing the model of modern humanity. In this paper, I assume that Schlegel's literary theory is a mirror that generates a reflection of Romantic man. In this perspective, all the main features of Romantic literature – self-consciousness, reflexivity, freedom, individuality, the striving for the infinite or organicism – in fact turn out to be attributes of its creator.
Download file

Article file

Bibliography

1.Abrams, M.H. (1971). Natural Supernaturalism: Tradition and Revolution in Romantic Literature. New York: W. W. Norton & Company.
2.Behler, E. (1993). German Romantic Literary Theory. Cambridge: Cambridge University Press.
3.Beiser, F.C. (2003). The Romantic Imperative. The Concept of German Early Romanticism. Cambridge – Massachusetts – London: Harvard University Press.
4.Beiser, F.C. (2006). The Paradox of Romantic Metaphysics. W: N. Kompridis (red.), Philosophical Romanticism (s. 217–237). London: Routledge.
5.Benjamin, W. (1974). Der Begriff der Kunstkritik in der deutschen Romantik. W: W. Benjamin, Gesammelte Schriften, t. 1 (s. 7–122). Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag.
6.Bernofsky, S. (2005). The Infinite Imagination: Early Romanticism in Germany. W: M. Ferber (red.), A Companion to European Romanticism (s. 86–100). Oxford: Blackwell Publishing.
7.Blanchot, M. (2013). Athenaeum. Tłum. W. Kruszelnicki. W: M. i W. Kruszelniccy (red.), Nietzsche i romantyzm (s. 295–305). Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
8.Bruford, W.H. (2009). The German Tradition of Self-Cultivation. New York: Cambridge University Press.
9.Dilthey, W. (1982). Novalis. W: W. Dilthey, Pisma estetyczne. Tłum. K. Krzemieniowa (s. 324–404). Warszawa: PWN.
10.Echtermayer T., Ruge A. (1969). Protestantyzm i romantyzm. Tłum. R. Panasiuk. W: R. Panasiuk, Lewica heglowska (s. 147–174). Warszawa: Wiedza Powszechna.
11.Emrich, W. (1978). Romantyzm a świadomość nowoczesna. Tłum. M. Łukasiewicz. Pamiętnik Literacki, LXIX, 3, 287–305.
12.Engel, M. (2008). Variants of the Romantic “Bildungsroman” (with a short note on the “artist novel”). W: G. Gillespie, M. Engel and B. Dieterle (red.), Romantic Prose Fiction. Amsterdam: John Benjamins Publishing Company.
13.Fichte, J.G. (1996). Teoria Wiedzy. Wybór pism, t. 1. Tłum. M.J. Siemek. Warszawa: PWN.
14.Gasché, R. (1997). The Tain of the Mirror. Derrida and the Philosophy of Reflection. Cambridge: Harvard University Press.
15.Gerard, A. (1978). O logice romantyzmu. Tłum. M. Orkan-Łęcki. Pamiętnik Literacki, LXIX, 1, 253–263.
16.Haym, R. (1870). Die romantische Schule: ein Beitrag zur Geschichte des deutschen Geistes. Berlin: Verlag von Rudolph Gaertner.
17.Helfer, M.B. (1996). The Retreat of Representation. The Concept of Darstellung in German Critical Discourse. New York: State University of New York Press.
18.Jacobi, F.H. (2011). Do Fichtego. Tłum. M. Rutkowska. Kronos, 1, 52–61.
19.Janion M., Żmigrodzka M. (1998). Odyseja wychowania. Goetheańska wizja człowieka w Latach nauki i latach wędrówki Wilhelma Meistra. Kraków: Aureus.
20.Jauss, H.R. (1999). Historia literatury jako prowokacja. Tłum. M. Łukasiewicz. Warszawa: Instytut Badań Literackich.
21.Koselleck, R. (2012). Semantyka historyczna. Tłum. W. Kunicki. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
22.Lovejoy, A.O. (1955a). On the Discrimination of Romanticism. W: A. O. Lovejoy, Essays of in the History of Ideas (s. 228–253). New York: George Braziller.
23.Lovejoy, A.O. (1955b). Schiller and the Genesis of German Romanticism. W: A. O. Lovejoy, Essays of in the History of Ideas (s. 207–227). New York: George Braziller.
24.Lovejoy, A.O. (1955c). The Meaning of " Romantic" in Early German Romanticism. W: A. O. Lovejoy, Essays of in the History of Ideas (s. 183–206). New York: George Braziller.
25.Lukács, G. (1968). Teoria powieści. Esej historyczno-filozoficzny o wielkich formach epiki. Tłum. J. Goślicki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
26.Łempicki, Z. (1966). Renesans, oświecenie, romantyzm i inne studia z historii kultury. Warszawa: PWN.
27.Mann, T. (1964). Goethe i Tołstoj. Przyczynki do problemu humanizmu. Tłum. M. Kłos-Gwizdalska. W: T. Mann, Eseje (s. 107–230). Warszawa: PIW.
28.Paulin, R. (2005). German Romantic Fiction. W: M. Ferber (red.), A Companion to European Romanticism (s. 123–137). Oxford: Blackwell Publishing.
29.Peckham, M. (1978). O koncepcję romantyzmu. Tłum. M. Orkan-Łęcki. Pamiętnik Literacki, LXIX, 1, 231–252.
30.Schiller, J.C.F (1972). O poezji naiwnej i sentymentalnej. W: Listy o estetycznym wychowaniu człowieka i inne rozprawy (s. 305– 418). Tłum. I. Krońska i J. Prokopiuk. Warszawa: Czytelnik.
31.Schiller, J.C.F (1974). Schiller do Goethego (Jena, 20 października 1797). W: Z korespondencji między Goethem i Schillerem. Tłum. J. Prokopiuk, M. J. Siemek. Warszawa: Czytelnik.
32.Schlegel, K.W.F. (1962). Lucinde. Ein Roman. W: Kritische Friedrich Schlegel Ausgabe, t. 5 (s. 1–92). München – Paderborn – Wien – Zürich: Verlag Ferdinand Schöningh.
33.Schlegel, K.W.F. (1964). Die Entwicklung der Philosophie in zwölf Büchern. W: Kritische Friedrich Schlegel Ausgabe, t. 12 (s. 107–323). München – Paderborn – Wien – Zürich: Verlag Ferdinand Schöningh.
34.Schlegel, K.W.F. (1967). Fragmente. W: Kritische Friedrich Schlegel Ausgabe. Dichtungen, t. 2 (s.147–273). München – Paderborn – Wien – Zürich: Verlag Ferdinand Schöningh.
35.Schlegel, K.W.F. (1979). Über das Studium der griechischen Poesie. W: Kritische Friedrich Schlegel Ausgabe, t. 1 (s. 205–367). München – Paderborn – Wien – Zürich: Verlag Ferdinand Schöningh.
36.Schlegel, K.W.F. (2000). Rozmowa o poezji. Tłum. J. Ekier. W: T. Namowicz (red.), Pisma teoretyczne niemieckich romantyków (s. 119–191). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
37.Schlegel, K.W.F. (2009). Fragmenty. Tłum. C. Bartl. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
38.Siemek, M.J. (1970). Fryderyk Schiller. Warszawa: Wiedza Powszechna.
39.Siemek, M.J. (1977). Idea transcendentalizmu u Fichtego i Kanta. Studium z dziejów filozoficznej problematyki wiedzy. Warszawa: PWN.
40.Wellek, R. (1949). The Concept of “Romanticism” in Literary History. Comparative Literature, 1, 1, 1–23.
41.Żabski, T. (1990). Romans rycerski XIX wieku. Zagadnienia rodzajów literackich, XXXIII, 2, 5–25.