Uniwersytety na rubieżach - Konteksty semantyczne, historyczne, naukowe i edukacyjne

Uniwersytety mogą „być oddzielone” od reszty społeczeństwa. Mogą być „wieżami z kości słoniowej”, chronionymi i odizolowanymi od świata zewnętrznego. To może być cenne. Dobrze jest mieć gdzie się udać, gdzie ludzie mogą zastanowić się nad głębszymi zagadnieniami, gdzie mogą kontemplować sprawy, które inni mogą uważać za bezwartościowe lub nieistotne, gdzie można „trzymać głowę w książkach”, aby studiować dawno zmarłych i odległych pisarzy, gdzie mogą spróbować – i czasem zawodzić, a czasem dawać radę – być ciekawym, aby odkryć tajemnice wszechświata. Czasami jednak – a teraz jest jeden z takich momentów, przynajmniej w Wielkiej Brytanii – oddzieleniu uczelni towarzyszy odrzucenie przez osoby spoza szkolnictwa wyższego. Separacja, to „bycie oddzielonym” może zatem – mimo wszystkich swoich zalet – doprowadzić uczelnie (lub tych na uczelniach) do doświadczania samotności. Samotność to emocja, która obecne ma aż trzy wymiary: oddzielenie od innych, poczucie odrzucenia przez innych oraz poczucie odpowiedzialności za to odrzucenie – poczucie winy lub wstydu za bycie samotnym. W przeciwieństwie do tego, możemy myśleć o uniwersytetach zakorzenionych w społeczeństwie – wyrastających z lokalnej społeczności i zasilających resztę społeczeństwa. Uniwersytety pierwotnie rozwijały się, aby szkolić ludzi do zawodów – całkiem dosłownie wyznawać we wspólnotach religijnych i dołączać do innych zawodów, takich jak medycyna i prawo. Postrzeganie uniwersytetów jako „wież z kości z słoniowej” pojawiło się dopiero w XIX i XX wieku. Było to w czasie, jak na ironię, gdy szkolnictwo wyższe znajdowało się w okresie gwałtownej ekspansji i próbowało zachować (lub było obrażane za próbę zachowania) swoją średniowieczną mistykę. Wydziały edukacyjne na nowoczesnych uniwersytetach są zbyt często pogardzane w akademii ze względu na ich „zakorzenienie” w szkołach i innych pozaszkolnych kontekstach zawodowych. Właśnie jednak dlatego uniwersytety rozwijały się w ciągu ostatniego tysiąclecia. Oba obrazy uniwersytetów – jako odrębne i zakorzenione – żyją obok siebie. Mam nadzieję, że uniwersytety mogą czasem być zdrowo osamotnione i nie cierpieć na samotność (tj. nie czuć wstydu, ani poczucia winy za ich osamotnienie), i że uniwersytety mogą być zakorzenione w szerszym społeczeństwie i zachować swój cel edukacyjny. Jeśli mogą w taki sposób być zarówno samotne, jak i razem, to mogą żyć zdrowo.