Studia Maritima

ISSN: 0137-3587     eISSN: 2353-303X    OAI    DOI: 10.18276/sm.2024.37-07
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Issue archive / Vol. 37 2024
Evolution of West Pomerania Towards a Green Region

Authors: Izabela Bludnik ORCID
Uniwersytet Szczeciński

Paulina Dąbrosz-Drewnowska ORCID
University of Szczecin/ Institute of Economics

Hanna Pondel ORCID
Institute of Economics Poznań University of Economics and Business
Keywords: Western Pomerania heavy industry economic transformation green investment renewable energy onshore and offshore wind energy
Whole issue publication date:2024
Page range:25 (137-161)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

West Pomerania has become known in recent years as a national leader in green economic transformation. The purpose of the article is to present the evolution that West Pomerania has undergone, from a region whose economic importance in the post-war period was based primarily on environmentally burdensome industry, to an area at the forefront of economic modernisation and implementation of the European Green Deal. The reason for the change in the direction of development after 1989 was, on the one hand, the deep economic crisis of the first years of political transition – characterised by a radical decline in industrial production, based on outdated and environmentally harmful solutions and, on the other hand, Poland’s accession and entry into the European Union and access to huge financial resources from subsequent programs and funds. In addition, the increase in environmental awareness, technological progress and the requirements of competitiveness of the market economy have led to increasing investment in economic transformation based on green ventures. The research used literature on the subject, industry publications, reports and studies, basic methods of descriptive statistics and analysis of development trends. As the analysis shows, due to its natural conditions and industry specialisation, the evolution of West Pomerania into an environmentally friendly area is based on investments in renewable energy sources (RES), with a particular focus on the wind power sector, including offshore. The development of RES is gradual but systemic, and this is confirmed by the use of increasing funds for this purpose, including from EU regional programs. Although progress toward decarbonisation and “greening” of the region faces some problems, it is hoped that they will be overcome. Indeed, local authorities stress that the transition to a climate-neutral economy is a priority for West Pomerania.
Download file

Article file

Bibliography

1.Barszczowska, Beata. “Polska Strategia Wodorowa. Rola dolin wodorowych.” Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN 111 (2023), 1: 100–110. Accessed 26 June 2024.
2.Bazaczek, Michał. “Przygotowanie oraz funkcjonowanie portu instalacyjnego do obsługi morskich farm wiatrowych.” In: Edukacja na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju, edited by Sylwia Mrozowska, and Dorota Pyć, 147–158. Warszawa: Difin, 2023.
3.Bednarz, Paweł. Farmy wiatrowe na Bałtyku nadzieją polskiej energetyki. 2022. ObserwatorFinansowy.pl. Accessed 3 June 2022. https://www.obserwatorfinansowy.pl/tematyka/makroekonomia/trendy-gospodarcze/farmy-wiatrowe-na-baltykunadzieja-polskiej-energetyki/.
4.Bembenek, Bogusław Piotr. “Kształtowanie tożsamości zrównoważonych klastrów wodorowych w warunkach transformacji energetycznej.” Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej, Organizacja i Zarządzanie 88 (2023): 5–25. Accessed 26 June 2024. https://zeszyty.fem.put.poznan.pl/Ksztaltowanie-tozsamosci-zrownowazonychklastrow-wodorowych-w-warunkach-transformacji,169473,0,1.html.
5.Bezpieczni energetycznie jak Pomorze Zachodnie. Szczecin: UMWZ, 2022. Accessed 3 July 2023. https://regiony.rp.pl/ekologia/art36399661-bezpieczni-energetycznie-jakpomorze-zachodnie.
6.Białecki, Tadeusz. Szczecin. Rozwój miasta w Polsce Ludowej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1977.
7.Błażewicz-Stasiak, Anna. “Znaczenie morskiej energetyki wiatrowej dla bezpieczeństwa energetycznego Polski.” In: Edukacja na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju, edited by Sylwia Mrozowska, and Dorota Pyć, 180–194. Warszawa: Difin, 2023.
8.Cheba, Katarzyna, Iwona Bąk, Katarzyna Szopik-Depczyńska, and Giuseppe Ioppolo. “Directions of green transformation of the European Union countries.” Ecological Indicators 136 (2022): 108601. Accessed 26 June 2024. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1470160X22000723. https://doi.org/10.1016/j.ecolind.2022.108601.
9.Chodubski, Andrzej. “Drogi rozwoju Pomorza w XXI wieku.” In: Kongres Pomorski: od historii ku przyszłości Pomorza, edited by Hubert Bronk, and Edward Włodarczyk, 265–282. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe US, 1999.
10.Czapliński, Kazimierz, Jan Chabowski, and January Buksak. “Działalność inwestycyjna PRL w porcie szczecińskim.” In: Port szczeciński. Dzieje i rozwój do 1970, edited by Bronisław Dziedziul, 127–184. Warszawa–Poznań: PWN, 1975.
11.Diagnoza społeczno-gospodarcza. Komplementarny element ewaluacji RPO WZ 2014–2020. Szczecin: Openfield, 2021. Accessed 3 July 2023. https://www.ewaluacja.gov.pl/media/107327/Diagnoza_spolgosp.pdf.
12.Elżbieciak, Tomasz. Zielona energia przejmuje tereny poprzemysłowe. WysokieNapiecie.pl, 16.02.2023. Accessed 27 June 2024. https://wysokienapiecie.pl/82949-zielona-energiaprzejmuje-tereny.
13.Enea Operator rozpoczyna kolejny etap prac nad wodorowym buforem energetycznym H2eBuffer. 2022. CIRE.pl. Accessed 3 July 2023. https://www.cire.pl/artykuly/serwisinformacyjny-cire-24/enea-operator-rozpoczyna-kolejny-etap-prac-nad-wodorowymbuforem-energetycznym-h2ebuffer.
14.Energia z wodoru coraz bliżej! Delegacja z Pomorza Zachodniego w Schwedt i Cottbus. wzp.pl, 03.04.2023. Accessed 3 July 2023. https://www.wzp.pl/biuro-prasowe/biuro-prasowe/aktualnosci/energia-z-wodoru-coraz-blizej-delegacja-z-pomorzazachodniego-
15.w-schwedt-i-cottbus.
16.Ewaluacja podsumowująca postęp rzeczowy i rezultaty RPO WZ 2007–2013. Warszawa–Szczecin: 2017. Accessed 3 July 2023. https://www.ewaluacja.gov.pl/strony/badania-i-analizy/wyniki-badan-ewaluacyjnych/badania-ewaluacyjne/ewaluacja-podsumowujaca-postep-rzeczowy-i-rezultaty-rpo-wojewodztwazachodniopomorskiego-2007-2013.
17.Fabryka turbin Vestas w Szczecinie, terminal instalacyjny MFW w Świnoujściu. PortalMorski.pl, 13.10.2022. Accessed 3 July 2023. https://www.portalmorski.pl/wiadomosci/offshore/52156-fabryka-turbin-vestas-w-szczecinie-terminalinstalacyjny-offshore-wind-w-swinoujsciu.
18.Flejterski, Stanisław. “W poszukiwaniu «wehikułów» rozwoju gospodarki na Pomorzu Zachodnim.” In: Pomorze Zachodnie w latach 1945–2005. Wybrane problemy polityczne, administracyjne, demograficzne i ekonomiczne, edited by Kazimierz Kozłowski, 245–259. Szczecin: Książnica Pomorska, Instytut Politologii i Europeistyki Uniwersytetu Szczecińskiego, 2005.
19.Graczyk, Andrzej. “Oddziaływanie transformacji energetycznej na gospodarowanie przestrzenią w Polsce w perspektywie roku 2050.” In: Przestrzeń i regiony w nowoczesnej gospodarce. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Stanisławowi Korenikowi, edited by Dorota Rynio, and Alicja Zakrzewska-Półtorak, 259–267. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 2023.
20.Hutnikiewicz, Alina. “Pomorze Zachodnie po drugiej wojnie światowej (do 1995 r.). Polskie Pomorze Zachodnie.” In: Pomorze Zachodnie poprzez wieki, edited by Jan Maria Piskorski, 367–417. Szczecin: Zamek Książąt Pomorskich, 1999.
21.Iglinski, Barłomiej, Karol Flisikowski, Michał Bernard Pietrzak, Urszula Kiełkowska, Mateusz Skrzatek, Anas Zyadin, and Karthikeyan Natarajan. “Renewable Energy in the Pomerania Voivodeship-Institutional, Economic, Environmental and Physical Aspects in Light of EU Energy Transformation.” Energies, Nr 14, 2021, 8221. Accessed 26 June 2024. https://doi.org/10.3390/en14248221.
22.Kamola-Cieślik, Małgorzata. Polityka morska na Pomorzu Zachodnim w latach 1956–1970. Żegluga i porty. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe US, 2005.
23.Kamola-Cieślik, Małgorzata. “Rozwój przemysłu stoczniowego na Pomorzu Zachodnim w latach 1956–1970.” Przegląd Zachodniopomorski 2 (2005), 83–106.
24.Kamola-Cieślik, Małgorzata. Polityka morska na Pomorzu Zachodnim w latach 1956–1970. Przemysł stoczniowy i rybołówstwo. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe US, 2007.
25.Kardaś, Szymon. Od węgla do konsensusu: wyzwania i perspektywy transformacji energetycznej Polski. Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego, 2024.
26.Karkoszka, Łukasz. Transformacja Wielkopolski Wschodniej – nowy impuls dla regionu.” Nasz region rozwija się z Europą, Nasz region – e-magazyn UMWW, 04.09.2020. Accessed 27 June 2024. https://wrpo.wielkopolskie.pl/e-biuletyn/2020/4/transformacja-wielkopolski-wschodniej.html.
27.Kocieszewski, Jerzy. “Integracja gospodarcza ziem zachodnich i północnych z Polską.” Słupskie Studia Historyczne 4 (1995): 183–204.
28.Kochanek, Ewelina. “Poland’s energy transformation in the context of the challenges of the European green deal.” Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej 20 (2022), 1: 79–101. https://doi.org/10.36874/RIESW.2022.1.5.
29.Kosacki, Jerzy M., ed. Kolej na Pomorzu Zachodnim 1945–1999. Szczecin: Wydawnictwo Ines, 1999.
30.Końcowy raport z postępu wdrażania Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 2004–2006. Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, 2010. Accessed 3 July 2023. https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/o-funduszach/zasady-dzialania-funduszy/poprzednie-perspektywy-fe/sprawozdania-koncowe.
31.Kozłowski, Stefan, ed. Ocena zrównoważonego rozwoju (ekorozwoju) w procesie transformacji polskiej gospodarki. Ekspertyza. Warszawa: Polska Akademia Nauk Komitet “Człowiek i Środowisko” przy Prezydium PAN, 2002.
32.Local content w offshore – gotowość polskich przedsiębiorców do rozwoju morskiej energetyki wiatrowej. Warszawa: BGK – Departament Badań i Analiz, 2023. Accessed 3 July 2023. https://www.bgk.pl/files/public/Pliki/Analizy_ekonomiczne/Local_content_w_offshore_gotowosc_polskich_przedsiebiorcow_do_rozwoju_morskiej_energetyki_wiatrowej.pdf.
33.Łangowski, Ryszard, and Henryk Salmonowicz. “Gospodarka morska w estuarium Odry.” In: Dzieje Szczecina 1945–1990, edited by Tadeusz Białecki, and Zygmunt Silski, 303–339. Szczecin: Wydawnictwo “13 Muz,” 1998.
34.Makowski, Adam. Pomorze Zachodnie w polityce gospodarczej Polski 1950–1960. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe US, 2006.
35.Manowska, Anna. “Towards Energy Transformation: A Case Study of EU Countries.” Energies 17 (2024): 1778. Accessed 26 June 2024. https://doi.org/10.3390/en17071778.
36.Mielcarek, Andrzej. Transport drogowy, wodny i kolejowy w gospodarce prowincji pomorskiej w latach 1815–1914. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe US, 2000.
37.Mielcarek, Andrzej. Transport we wschodnich prowincjach Niemiec w latach 1919–1945. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe US, 2019.
38.Mruk, Henryk. Analiza rynku. Warsaw: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 2023.
39.Odnawialne źródła energii. Portal Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego. Szczecin: UMWZ, 2023. Accessed 3 July 2023. http://eregion.wzp.pl/obszary/odnawialne-zrodla-energii.
40.Podlaska “rewolucja energetyczna.” Teraz-środowisko.pl. 4.11.2015. Accessed 27 June 2024. https://www.teraz-srodowisko.pl/aktualnosci/Podlaska-rewolucjaenergetyczna-1508.html.
41.Pogorzelski, Karol. Potencjał Morskiej Energetyki Wiatrowej w Polsce. Kompleksowa analiza możliwości rozwoju morskiej energetyki wiatrowej w polskich obszarach morskich. Skrócona wersja raportu. 2022. Accessed 3 July 2023. https://konferencjaoffshore.pl/wp-content/uploads/2022/11/FarmyMorskie_RaportShort_Prev.pdf.
42.Polityka gospodarcza województwa zachodniopomorskiego. Szczecin: Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego, styczeń 2021. Accessed 3 July 2023. http://eregion.wzp.pl/sites/default/files/polityka_gospodarcza_wz_2021_0.pdf.
43.Pomorze czeka inwestycyjny boom wodorowy. 2022. Accessed 3 July 2023. https://zielonagospodarka.pl/pomorze-czeka-inwestycyjny-boom-wodorowy-8725.
44.Pomorze Zachodnie pionierem polskich technologii wodorowych. 2022. Accessed 3 July 2023. https://zielona.interia.pl/eko-technologie/energetyka/news-pomorze-zachodniepionierem-polskich-technologii-wodorowych,nId,6443730.
45.Pondel, Hanna. “Agriculture in the Face of Climate Challenges – The Problem of Greenhouse Gas Emissions.” Annals PAAAE 21 (2019), 2: 246–256. Accessed 3 July 2023. https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.2178.
46.Program Fundusze Europejskie dla Pomorza Zachodniego 2021–2027. Szczecin: UMWZ, 2022. Accessed 3 July 2023. https://rpo.wzp.pl/sites/default/files/pliki/fundusze_europejskie_dla_pomorza_zachodniego_2021-2027_v1_3.pdf.
47.Raport cząstkowy – ewaluacja efektów interwencji RPO WZ 2014–2020. Szczecin: Openfield, 2021. Accessed 3 July 2023. https://www.ewaluacja.gov.pl/media/107331/raportczastkowyewaluacjainterwencji.pdf.
48.Regionalna strategia innowacji województwa zachodniopomorskiego 2030. Centrum Inicjatyw Gospodarczych, Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego: Szczecin, 2021. Accessed 3 July 2023. http://eregion.wzp.pl/sites/default/files/ris3_wzp_1.pdf.
49.Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego 2014–2020. Pomorze Zachodnie, Perspektywa 2020. Szczecin: UMWZ, 2022. Accessed 3 July 2023. https://rpo.wzp.pl/o-programie/poznaj-program-regionalny-i-jego-zasady/regionalnyprogram-operacyjny-wojewodztwa-zachodniopomorskiego-2014-2020.
50.Richert, Mateusz. “Wytwarzanie energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych w kontekście budowy magistrali offshore XXI w.” In: Edukacja na rzecz Zrównoważonego Rozwoju, edited by Sylwia Mrozowska, and Dorota Pyć, 195–207. Warszawa: Difin, 2023.
51.Rozenberg, Leonard. “Kondycja firm – bankructwa/restrukturyzacja.” In: Oblicza koniunktury na Pomorzu Zachodnim, edited by Aleksandra Grzesiuk, 73–84, Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Zachodniopomorskiej Szkoły Biznesu, 2014.
52.Rozwój morskiej energetyki wiatrowej. Informacja o wynikach kontroli. Delegatura w Gdańsku. NIK, 2022. Accessed 3 July 2023. https://www.nik.gov.pl/kontrole/P/21/065.
53.Ruszkowski, Janusz. “Droga Pomorza Zachodniego do Unii Europejskiej.” In: Pomorze Zachodnie w latach 1945–2005. Wybrane problemy polityczne, administracyjne, demograficzne i ekonomiczne, edited by Kazimierz Kozłowski, 291–310. Szczecin: Książnica Pomorska, Instytut Politologii i Europeistyki Uniwersytetu Szczecińskiego, 2005.
54.Rządkowska, Agnieszka Ewa. “Quantitatively estimating the impact of the European Green Deal on the clean energy transformation in the European Union with a focus on the breakthrough of the share of renewable energy in the electricity generation sector.” Energy Policy Journal 25 (2022), 2: 45–66. Accessed 26 June 2024. https://epj.min-pan.krakow.pl/Quantitatively-estimating-the-impact-ofthe-European-Green-Deal-on-the-clean-energy,150372,0,2.html. https://doi.org/10.33223/epj/150372.
55.Skarul, Bogna. W Świnoujściu powstaje najnowocześniejszy terminal instalacyjny offshore w Europie. 2023. GS24.pl. Accessed 3 July 2023. https://gs24.pl/w-swinoujsciupowstaje-najnowoczesniejszy-terminal-instalacyjny-offshore-w-europie/ar/c1-17198935.
56.Skłodowska, Magdalena. 800 mld euro na europejskie wiatraki. WysokieNapięcie.pl, 20.11.2020. Accessed 3 July 2023. https://wysokienapiecie.pl/33829-800-mld-eur-naeuropejskie-wiatraki-na-morzu.
57.Skrzymowski, Eugeniusz. “Stocznie Pomorza Zachodniego.” In: 50 lat polskiej gospodarki morskiej na Pomorzu Zachodnim, edited by Izabella Dunin-Kwinta, Józef Stanielewicz. Szczecin: Wydawnictwo FOKA, 1995.
58.Strategia rozwoju województwa zachodniopomorskiego do roku 2030. Szczecin: Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego, 2019. Accessed 3 July 2023. http://eregion.wzp.pl/sites/default/files/srwz_2030_pl_size_3.pdf.
59.Tauron rozpoczął budowę farmy wiatrowej na Pomorzu Zachodnim. media.tauron.pl, 14.03.2023. Accessed 3 July 2023. https://media.tauron.pl/pr/796234/tauronrozpoczal-budowe-farmy-wiatrowej-na-pomorzu-zachodnim.
60.Terminal instalacyjny offshore w Świnoujściu – szczegóły inwestycji. Gospodarkamorska.pl, 09.11.2022. Accessed 3 July 2023. https://www.gospodarkamorska.pl/terminal-instalacyjny-w-swinoujsciu-szczegoly-inwestycji-67622.
61.Tomicka, Julia. “Wyzwania dla local content w rozwoju morskiej energetyki wiatrowej w Polsce.” In: Edukacja na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju, edited by Sylwia Mrozowska, and Dorota Pyć, 62–75. Warszawa: Difin, 2023.
62.Wachowiak, Bogdan, ed. Źródła do kaszubsko-polskich aspektów dziejów Pomorza Zachodniego do roku 1945. Vol. 4: Pomorze Zachodnie w okresie od Traktatu Wersalskiego po klęskę III Rzeszy w 1945 r. Compiled by Edward Włodarczyk. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2006.
63.Wielopolski, Alfred. Gospodarka Pomorza Zachodniego w latach 1800–1918. Szczecin: Szczecińskie Towarzystwo Naukowe, 1959.
64.Włodarczyk, Edward. Wielki przemysł Szczecina w latach 1850–1914. Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982.
65.Włodarczyk, Edward. Rozwój gospodarczy miast portowych pruskich prowincji nadbałtyckich w latach 1850–1914. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1987.
66.Włodarczyk, Edward. Rozwój twojego starego miast portowych pruskich prowincji nadbałtyckich w latach 1850–1914, Wrocław 1987.
67.Zachodnie Pomorze chce rozwijać gospodarkę wodorową. Chemiaibiznes.com.pl, 28.12.2022. Accessed 3 July 2023. https://www.chemiaibiznes.com.pl/artykuly/zachodnie-pomorze-chce-rozwijac-gospodarke-wodorowa.
68.Zachodniopomorska Dolina Wodorowa. Produkcję zielonego wodoru będą zasilać bałtyckie farmy wiatrowe. światOZE.pl, 29.11.2022. Accessed 3 July 2023. https://swiatoze.pl/zachodniopomorska-dolina-wodorowa-produkcje-zielonego-wodoru-beda-zasilacbaltyckie-
69.farmy-wiatrowe.
70.Zaremba, Agnieszka. “Zmiany produkcyjne Stoczni Szczecińskiej im Adolfa Warskiego w latach 1957–1970: wokół zamówień Związku Radzieckiego i państw zachodnich.” Edukacja Humanistyczna 25 (2011), 2: 73–82.
71.Zbaraszewski, Wojciech, and Dariusz Pieńkowski. “Biowioska – niemiecka koncepcja wsi bioenergetycznej.” Optimum. Studia Ekonomiczne 88 (2017), 4: 99–113. Accessed 26 June 2024. https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/handle/11320/6234. https://doi.org/10.15290/ose.2017.04.88.08.
72.Ziemba, Paweł, and Abdullah Zair. “Temporal Analysis of Energy Transformation in EU Countries.” Energies 16 (2023): 7703. Accessed 26 June 2024. https://doi.org/10.3390/en16237703.