Acta Iuris Stetinensis

Previously: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Acta Iuris Stetinensis


ISSN: 2083-4373     eISSN: 2545-3181    OAI    DOI: 10.18276/ais.2023.45-04
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Issue archive / 4/2023 (45)
Niezależność polskiej administracji wyborczej – uwagi de lege lata i postulaty de lege ferenda
(Independence of the Polish electoral administration – de lege lata remarks and de lege ferenda postulates)

Authors: Konrad Rydel ORCID
Uniwersytet Warszawski

Marek Piotr Kaczmarczyk ORCID
Uniwersytet Warszawski
Keywords: National Electoral Commission election administration elections election commission
Data publikacji całości:2023-12
Page range:13 (61-73)
Cited-by (Crossref) ?:
Downloads ?: 154

Abstract

Until 2018, the organization of the Polish election administration ensured its impartiality and independence. According to the amendment to the Electoral Code made in 2018, the electoral administration has become much more susceptible to the influence of politicians. The high level of politicization is particularly evident in the way the National Electoral Commission (NEC) is staffed. The increase in the influence of the political factor also concerns the manner in which some electoral commissions are staffed. At the same time, the legislator departed from the judicial model of electoral administration. In the article, the authors describe the threats to the Polish legal system related to the politicization of these bodies. The current provisions of the Electoral Code increase the possibility of politicians interfering in the functioning of the democratic system, an example of which is the possibility of rejecting financial statements of political parties by the NEC. The authors see a chance to increase the independence of the electoral administration mainly in the constitutionalization of the NEC. The authors use research methods appropriate for the dogmatics of constitutional law, in particular, formal-dogmatic and theoretical-legal method. The authors also apply the method of critical analysis of sources and the argumentative method, which allows for constructive criticism of the discussed provisions.
Download file

Article file

Bibliography

1.Balicki R., Pozawyborcze zadania Państwowej Komisji Wyborczej, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2021, nr 2.
2.Chrzanowski M., Podstawowe zasady prawa wyborczego do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego, Białystok 2018.
3.Czarny P., Uwaga do art. 96, w: M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Tom II. Komentarz do art. 87–243, Warszawa 2016, Legalis.
4.Garlicki L., Stabilność prawa wyborczego, w: W. Hermeliński, B. Tokaj (red.), 25 lat demokratycznego prawa wyborczego i organów wyborczych w Polsce (1991–2016), Warszawa 2016.
5.Jakubowski P., Naczelne zasady administracji wyborczej, w: W. Hermeliński, B. Tokaj (red.), 25 lat demokratycznego prawa wyborczego i organów wyborczych w Polsce (1991–2016), Warszawa 2016.
6.Jakubowski P., Postulaty de lege ferenda usprawniające funkcjonowanie administracji wyborczej w Polsce, w: M. Kolczyński (red.), Polskie wybory 2014–2015. Tom II, Katowice 2017.
7.Jaworski S.J., Państwowa Komisja Wyborcza organem kontroli i ochrony prawa, w: F. Rymarz (red.), Iudices electionis custodes (sędziowie kustoszami wyborów). Księga Pamiątkowa Państwowej Komisji Wyborczej, Warszawa 2007.
8.Kaczmarczyk M., Implementacja Kodeksu Dobrej Praktyki w Sprawach Wyborczych w polskim prawie wyborczym, w: M. Zubik, J. Podkowik (red.), Aktualne wyzwania prawa wyborczego, Warszawa 2021.
9.Lassalle F., O istocie Konstytucyi, Warszawa 1907.
10.Mackenzie W.J.M., Free Elections. A Elementary Textbook, London 1958.
11.Pyrzyńska A., Zadania nadzorcze Państwowej Komisji wyborczej w polskim prawie wyborczym, Warszawa 2020.
12.Rydel K., Uwagi na temat niezależności Państwowej Komisji Wyborczej po zmianach wprowadzonych w 2018 r., w: M. Zubik, J. Podkowik (red.), Aktualne wyzwania prawa wyborczego, Warszawa 2021.
13.Rymarz F., Konstytucjonalizacja Państwowej Komisji Wyborczej (Wnioski de lege ferenda), w: F. Rymarz (red.), Demokratyczne standardy prawa wyborczego Rzeczypospolitej Polskiej. Teoria i praktyka, Warszawa 2005.
14.Skrzypek M., Democratic Backsliding in Poland on Example Drafts Amendments in Electoral Code During the COVID-19 Pandemic, „Polish Political Science Yearbook” 2021, nr 2.
15.Sokala A., Administracja wyborcza w obowiązującym prawie polskim. Struktura organizacyjna, charakter prawny, Toruń 2010.
16.Sokala A., Kontrowersje wokół kształtu polskiej administracji wyborczej, „Studia Wyborcze” 2014, t. 18.
17.Sokala A., Zmiany w systemie polskiej administracji wyborczej, „Studia Wyborcze” 2018, t. 25.
18.Sokala A., Szmyt A., Polski model administracji wyborczej sukcesem demokratycznej transformacji, s. 7, https://konin.kbw.gov.pl.
19.Sześciło D., Modele administracji wyborczej w wybranych państwach, „Studia Wyborcze” 2013, t. 15.
20.Urbaniak K., Wybory jako demokratyczny sposób kreowania organów władzy publicznej a dobro wspólne, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2018, z. 1.
21.Uziębło P., Wprowadzenie do kodeksu wyborczego, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2011, nr 3 (dodatek).