Colloquia Theologica Ottoniana

ISSN: 1731-0555     eISSN: 2353-2998    OAI    DOI: 10.18276/cto.2019.2-04
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  CEEOL  ERIH PLUS

Lista wydań / 2/2019
Obrazy i rysunki w wychowaniu dzieci starszych do patriotyzmu

Autorzy: Alicja Szubartowska ORCID
Uniwersytet Opolski

Artur Juzwa ORCID
Uniwersytet Opolski

Radosław Chałupniak ORCID
Uniwersytet Opolski
Słowa kluczowe: wychowanie patriotyczne wychowanie przez sztukę obrazy patriotyczne patriotyczne postawy wychowanie do wartości
Data publikacji całości:2019-12
Liczba stron:16 (85-100)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Obrazy patriotyczne budzą, uświadamiają, uczą i umacniają miłość do ojczyzny. Wielkie sceny batalistyczne czy przedstawienia wydarzeń związanych z historią, dla wielu odbiorców powiązane z kształtowaniem postawy miłości do rodzinnego kraju, często miały dodawać sił i motywować do większego zaangażowania w pracę dla Polski. W patriotycznym formowaniu dzieci starszych pomagają wybitne obrazy Jana Matejki. Kazanie Skargi oraz Rejtan skupione zostały na krytyce wad rodaków, natomiast Grunwald na zaletach, które mogą służyć ojczyźnie. Malowidła poruszają wyrazistością ukazanych postaci, żywiołowością barw, złożoną kompozycją oraz bogatą symboliką. Dorastającym dzieciom zaprezentowano dzieła Artura Grottgera, który tworzył skromne cykle rysunkowe związane z powstaniem styczniowym. Polonia i Lithuania to wynik bezpośredniej reakcji na współczesne artyście wydarzenia. O ile Grottger skupia uwagę widza na dramatycznej treści, o tyle Maksymilian Gierymski „pisze” jakby reportaż z powstania i przedstawia codzienność jego uczestników. Kompozycja dzieła Pikieta powstańcza w roku 1863 w sposób naturalistyczny przetwarza doświadczaną rzeczywistość na estetyczny pejzaż. Analiza dzieła sztuki może przekazywać ważne informacje na temat świata i pomagać w jego kreatywnym postrzeganiu. Dziecięca wrażliwość na piękno wymaga metodycznej otwartości. Wśród metod aktywizujących zaproponowano m.in.: puzzle, tajemnice osób na obrazie, domalowywanie obrazu czy teatralizację. Dzieła sztuki wykorzystane w wychowaniu zarówno szkolnym, jak i pozaszkolnym, mogą być ważnym przyczynkiem do tworzenia i pogłębiania relacji z rodzimym krajem, do odkrywania swoich korzeni i budowania własnej tożsamości. Ojczyźnie, po Bogu i rodzinie, człowiek zawdzięcza najwięcej: język, tradycję, kulturę etniczną, osobowość, przekonania moralne i religijne. Naród kształtuje osobę ludzką biologicznie, intelektualnie i duchowo.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Bowkett S., Wyobraź sobie, że… Ćwiczenia rozwijające twórcze myślenie uczniów, Warszawa 2000.
2.Chałupniak R., Malarstwo religijne w podręcznikach szkolnych, Opole 2014.
3.Dobrowolski T., Malarstwo polskie 1764–1964, Warszawa 1968.
4.Hohensee-Ciszewska H., Powszechna edukacja plastyczna, Warszawa 1982.
5.Jagodzińska M., Obraz w procesach poznania i uczenia się. Specyfika informacyjna, operacyjna i mnemiczna, Warszawa 1991.
6.Majchert E., Postawy wobec sztuki a świat wartości młodzieży, w: Wartości w świecie dziecka i sztuki dla dziecka, red. M. Tyszkowa, B. Żurakowski, Warszawa–Poznań 1984, s. 81–94.
7.Mazur A., Przygotowanie do odbioru sztuki współczesnej w procesie edukacji plastycznej, w: Sztuka, nauczyciel, uczeń, red. J. Plisiecki, Lublin 1997, s. 33–49.
8.Pilch A., Problemy integrowania literatury i malarstwa w szkole. Nauka czytania obrazu, w: Przygotowanie ucznia do odbioru różnych tekstów kultury, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2004, s. 197–209.
9.Plisiecki J., Sztuka wpisana we współczesne programy nauczania i wychowania, w: Istnieć w kulturze. Między teorią a praktyką, red. M. Święcicka, D. Jastrzębowska-Golonka, A. Rypel, Bydgoszcz 2010, s. 47–57.
10.Ryszkiewicz A., Malarstwo polskie. Romantyzm, historyzm, realizm, Warszawa 1989.
11.Sienkiewicz-Wilowska J.A., Dziecko rysuje, maluje, rzeźbi. Jak wspomagać rozwój dzieci i młodzieży, Gdańsk 2011.
12.Słońska I., Psychologiczne problemy ilustracji dla dzieci, Warszawa 1977.
13.Stępniowa J., Krajobraz z tęczą. Sylwetki artystów od Wita Stwosza do Dunikowskiego, Warszawa 1962.