Studia Administracyjne

Previously: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia Administracyjne


ISSN: 2080-5209     eISSN: 2353-284X    OAI    DOI: 10.18276/sa.2024.19-05
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Issue archive / 1(19)|2024
Czy prawo do życia w czystym środowisku jest dobrem osobistym? Glosa krytyczna do uchwały Sądu Najwyższego z 28 maja 2021 roku (sygn. III CZP 27/20)

Authors: Daria Trzciniecka ORCID
Wydział Prawa i Administracji - Uniwersytet Szczeciński
Keywords: czyste środowisko prawo do życia w czystym środowisku dobro osobiste prawa człowieka
Whole issue publication date:2024
Page range:11 (63-73)
Klasyfikacja JEL: K00
Cited-by (Crossref) ?:
Downloads ?: 184

Abstract

W opracowaniu krytycznie odniesiono się do uchwały SN z 28 maja 2021 r. (III CZP 27/20), zgodnie z którą prawo do życia w czystym środowisku nie jest dobrem osobistym oraz, że ochronie prawnej jako dobra osobiste (art. 23 w związku z art. 24 k.c. i art. 448 k.c.), podlegają zdrowie, wolność, prywatność, do których naruszenia (zagrożenia) może prowadzić naruszenie standardów jakości powietrza określonych w przepisach prawa.
Download file

Article file

Bibliography

1.Bartkowski. T, Kształtowanie i ochrona środowiska, Warszawa 1979.
2.Breczko. A, Prawo do godnej przyszłości oraz prawo do życia w czystym powietrzu w świetle wartości i zasad konstytucyjnych, Przegląd Prawa Konstytucyjnego 2021, nr 5, t. 63.
3.Cieślak. M, Przestępstwa przeciwko zdrowiu i życiu, [w:] System prawa karnego, t. 4 cz. I, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1985.
4.Cypryańska. M, Między cierpieniem i adaptacją. O jasnych i ciemnych stronach negatywnych reakcji emocjonalnych na zmianę klimatu [w:] Miasto wobec wyzwań, red. Lorenc-Barańska. L, Gdynia 2021.
5.Czekałowska. M, Zagadnienia ochrony środowiska na podstawie Konstytucji rzeczypospolitej polskiej z dnia 2 kwietnia 1977 roku, Wydawnictwo Sejmowe 2022.
6.Górski. M, Środowisko i jego zagrożenia, [w:] Prawo ochrony środowiska, Górski. M (red.), wyd. 3, Warszawa 2018.
7.Hejbudzki. M, Normatywne podstawy wprowadzenia do polskiego porządku prawnego koncepcji prawa podmiotowego do życia w czystym środowisku studia prawnoustrojowe, Studia Prawnoustrojowe 2019, nr 43.
8.Karski. L, Prawa człowieka i środowisko, Studia Ecologiae et Bioethicae 2006, nr 4.
9.Kozłowski. J, Rozwój zakresu przedmiotowego ochrony dóbr osobistych w świetle społecznych wyzwań XXI wieku, Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne 2018, nr 24.
10.Kuźniar. D, Prawo do zdrowego środowiska jako konstytucyjnie gwarantowane prawo podmiotowe, [w:] Przegląd Prawa Konstytucyjnego 2021, nr 3, t.61.
11.Mancewicz. A, Ochrona środowiska naturalnego prawem człowieka? Prawo do czystego środowiska w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka cz. I, In Gremio 2007, nr 9, t. 41.
12.Różański. M, Prawo do życia w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku, Polski Rocznik Praw Człowieka i Prawa Humanitarnego 2015, t. 6.
13.Stoczkiewicz. M, Prawo ochrony klimatu w kontekście praw człowieka, Warszawa 2021.
14.Świątczak. K, Dobra osobiste osób prawnych w polskim prawie cywilnym, ArchaeGraph 2020.
15.Wolfke. K, Międzynarodowe prawo środowiska (tworzenie i egzekwowanie), Prace Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego 1979, seria A, nr 205.
16.Ziemblicki. B, Kilka refleksji nad relacjami pomiędzy ochroną środowiska i prawami człowieka, [w:] Globalne problemy ochrony praw człowieka, red. Karska. E, Warszawa 2015.
17.Akty prawne
18.Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z 22 lipca 1952 r. (Dz.U. z 1976r. nr 7 poz. 36 t.j.).
19.Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.).
20.Ustawa z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2024 r. poz. 54 t.j.).
21.Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 t.j.).
22.Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z 4 listopada 1950 r. (Dz. U. z 1993 r. nr 61 poz. 284).
23.Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z 19 grudnia 1966 r. (Dz. U. z 1977 r. Nr 38, poz. 167).
24.Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych z 19 grudnia 1966 r. (Dz. U. z 1977 r. nr 38 poz. 169).
25.Orzecznictwo
26.Uchwała SN z dnia 28 maja 2021 r. III CZP 27/20, OSNC 2021, nr 11, poz. 72.
27.Uchwała SN 7 sędziów z dnia 16 lipca 1993 r., I PZP 28/93, OSNC 1994, nr 1, poz. 2.
28.Orzeczenie TK z dnia 17 grudnia 1991 r. U2/91, OTK 1991, nr1, poz. 10.
29.Wyrok SA z dnia 26 lutego 2014 r., I ACa 1630/15, LEX nr 2022475.
30.Wyrok SA z dnia 9 maja 2014 r., I ACa 1450/13, LEX nr 1469346.
31.Wyrok SA z dnia 10 czerwca 2014 r., VI ACa, 1446/13, LEX nr 1540954.
32.Wyrok ETPCz, Lopez Ostra przeciw Hiszpanii, skarga nr 16798/90, 9 grudnia 1994 r.
33.Inne źródła
34.Materiały źródłowe strony internetowej Biuletynu informacji Publicznej Rzecznika Praw Obywatelskich https://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/Klimat_a_Prawa_Cz%C5%82owieka_Global_Compact_Network_POLAND.pdf (dostęp: 01.02.2024).
35.Materiały źródłowe strony internetowej European Environment Agency https://www.eea.europa.eu/pl/sygna142y/sygnaly-2021/artykuly/od-redakcji-wartosc-srodowiska-naturalnego (dostęp: 01.02.2024).
36.Materiały źródłowe strony internetowej Biblioteki Sejmowej http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/onz/1948.html (dostęp: 01.02.2024).