Studia Językoznawcze

synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny


ISSN: 1730-4180     eISSN: 2353-3161    OAI    DOI: 10.18276/sj.2020.19-10
CC BY-SA   Open Access   CEEOL  ERIH PLUS

Lista wydań / t. 19, 2020
Genologiczne aspekty współczesnych dedykacji drukowanych (na przykładzie formuł dedykacyjnych w powieściach popularnych Remigiusza Mroza)

Autorzy: Beata Jędrzejczak ORCID
Uniwersytet Gdański, Gdańsk
Słowa kluczowe: genologia lingwistyczna powieść popularna współczesna dedykacja drukowana
Data publikacji całości:2020
Liczba stron:17 (145-161)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

W artykule poddano genologicznej analizie drukowane teksty dedykacyjne zawarte w powieściach popularnych Remigiusza Mroza. Uwzględnienie głównych aspektów gatunku, tzn. strukturalnego, językowo-stylistycznego i pragmatycznego, daje możliwość zidentyfikowania zarówno elementów konwencjonalnych, nawiązujących do tradycji gatunku, jak i tych nieszablonowych. Celem badawczym jest więc tu obserwacja konkretnych realizacji tekstowych, co w konsekwencji, w drodze uogólnień, umożliwia wyznaczenie pewnych cech gatunkowych współczesnej dedykacji drukowanej, a następnie prowadzi do wniosków dotyczących genologicznego statusu omawianych form wypowiedzi. Okazuje się, że najwięcej modyfikacji gatunkowych we współczesnej dedykacji drukowanej jest podyktowanych zmianami dotyczącymi pragmatycznego aspektu gatunku. Analiza tekstów dedykacyjnych prowadzi do dwóch głównych wniosków. Po pierwsze, dynamika procesów komunikacyjnych oraz zmienność społecznych i kulturowych zachowań językowych doprowadziły do zmiany przeznaczenia komunikacyjnego dedykacji. Intencją komunikacyjną jest nie tyle sam akt ofiarowania adresatowi dzieła literackiego i tym samym chęć przypodobania się jego osobie, ile wykreowanie obrazu nadawcy komunikatu i chęć zyskania sympatii świadka ofiarodawczego aktu, czyli czytelnika. Po drugie, zamieszczane we współczesnych powieściach popularnych dedykacje drukowane stanowią realizację alternacyjnego wzorca gatunkowego.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Czekajewska, Anna. „O listach dedykacyjnych w polskiej książce XVI wieku”. Roczniki Biblioteczne 6 (1962): 21–55.
2.Hernas, Czesław. „Dedykacja”. W: Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1, red. Czesław Hernas. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984.
3.Jędrzejczak, Beata. Językowe środki perswazji w sloganach reklamujących polskie marki terytorialne na przykładzie haseł promujących Polskę, województwa i miasta wojewódzkie. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2020.
4.Kaczor, Katarzyna. „Nazywam się Mróz. Remigiusz Mróz. O kreacji marki autorskiej/literackiej w polskim polu literackim/kultury”. Media Biznes Kultura. Dziennikarstwo i komunikacja społeczna 6 (2019): 71–80.
5.Kowalik, Krystyna. „Adresat i autor w strukturze tekstów dedykacyjnych”. Prace Filologiczne 46 (2001): 355–363.
6.Kowalik, Krystyna. „Uwagi o strukturze dedykacji”. W: Studia z leksykologii i gramatyki języków słowiańskich, red. Małgorzata Gębka-Wolak, Iwona Kaproń-Charzyńska, 75–84. Kraków: PAN, 1996.
7.Krauz, Maria. „Profesor, mistrz, przyjaciel, kolega – o dedykacjach poświęconych profesorowi Piotrowi Żbikowskiemu”. Słowo. Studia językoznawcze 5 (2014): 132–150.
8.Krauz, Maria. „Styl dedykacji rękopiśmiennej a czas”. Stylistyka 16 (2007): 541–551.
9.Krauz, Maria. „Wartość dedykacji, wartość w dedykacjach. Kształt językowy dedykacji rękopiśmiennych w zbiorach specjalnych bibliotek”. Studia Filologiczne Uniwersytetu Jana Kochanowskiego 31 (2018): 87–104.
10.Krauz, Maria. „«Z wyrazami prawdziwej przyjaźni»: o strukturze i stylu dedykacji autorskich w księgozbiorze Floriana Śmiei”. Tematy i Konteksty 6 (2011): 337–354.
11.Loewe, Iwona. Gatunki paratekstowe w komunikacji medialnej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2007.
12.Ocieczek, Renarda. „Sławorodne wizerunki”. O wierszowanych listach dedykacyjnych z XVII wieku, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1982.
13.Okopień-Sławińska, Aleksandra. „Relacje osobowe w literackiej komunikacji”. W: Problemy teorii literatury, seria 2. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1976.
14.Ostaszewska, Danuta. „Genologia lingwistyczna jako subdyscyplina współczesnego językoznawstwa”. W: Polska genologia lingwistyczna, red. Danuta Ostaszewska, Romuald Cudak, 11–39. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008.
15.Tutak, Kinga. „Dedykacja w świetle genologii lingwistycznej”. LingVaria 9 (2010): 125–135.
16.Tutak, Kinga. O dedykacjach w drukach polskich XVI i XVII w. (grafia i interpunkcja). Biblioteka LingVariów. T. 16. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2013.
17.Wojtak, Maria. „Genologia tekstów użytkowych”. W: Polska genologia lingwistyczna, red. Danuta Ostaszewska, Romuald Cudak, 339–352. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008.
18.Wojtak, Maria. „Wzorce gatunkowe wypowiedzi a realizacje tekstowe”. W: Polska genologia lingwistyczna, red. Danuta Ostaszewska, Romuald Cudak, 353–361. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008.