Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

ISSN: 1230-0780     eISSN: 2719-4337    OAI    DOI: 10.18276/skk.2024.31-15
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  CEEOL  ERIH PLUS

Issue archive / nr 31 2024
Analiza znowelizowanego listu apostolskiego papieża Franciszka Vos estis lux mundi
(Analysis of the amended apostolic letter of Pope Francis Vos estis lux mundi)

Authors: Dariusz Mazurkiewicz ORCID
Uniwersytet Szczeciński, Instytut Nauk Teologicznych
Keywords: apostolic constitution Vos estis lux mundi protection of minors sexual crimes canonical criminal law criminal liability of church superiors
Whole issue publication date:2024
Page range:18 (293-310)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

For over twenty years, the church legislator has been strengthening the protection of minors and helpless people against sexual crimes committed by clergy and consecrated persons through general legislation. It does this both by means of substantive norms penalizing contra sextum acts, as well as formal regulations aimed at judging the perpetrators of this type of criminal acts. The amendment to the Vos estis lux mundi act made by Pope Francis on March 25, 2023, makes the protection of minors even more effective because it not only defines sexual offenses against minors and persons equivalent to them, but above all penalizes acts consisting of actions or omissions aimed at to interfere with or avoid civil or canonical, administrative or criminal investigations conducted against clergy or members of institutes of consecrated life, societies of apostolic life and moderators of international associations of the faithful recognized or erected by the Holy See. This type of criminal acts may be committed by broadly understood church superiors, who are at the head of both particular Churches and institutes and associations belonging to various forms of consecrated life. The amended Act introduced provisions increasing transparency and procedural economy. Additional emphasis was placed on the protection of injured persons, while ensuring the protection of the good name of the accused, who enjoys the presumption of innocence until the end of the proceedings. However, in the field of substantive law, there has been greater unification of the norms contained in the Act with other legal acts. The amended Vos estis lux mundi is another act of the church legislator intended to protect minors and people who cannot fully decide on their own actions against sexual crimes. It seems that the current legislation in this matter still requires unification and simplification, which will allow for more effective application of the law.
Download file

Article file

Bibliography

1.Annuario Pontificio. Roma: Libreria Editrice Vaticana, 2018.
2.„Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium, Auctoritate Joannis Pauli PP. II promulgatus”. Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu Polski. Poznań: Pallottinum, 2008. Acta Apostolicae Sedis 82 (1990): 1148–1259.
3.„Codex Iuris Canonici, Auctoritate Joannis Pauli PP. II promulgatus”. Acta Apostolicae Sedis 75, 2 (1983): 1317. Zaktualizowany przekład na język polski zatwierdzony podczas 391. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski uchwałą nr 19/391/2022 z dnia 14 marca 2022 r.
4.Anuth, Bernhard Sven. „Kirchenschutz von Kinderschutz? Eine kirchenstraf – und verfahrensrechtliche Problemanzeige zum Umgang mit sexuellem Missbrauch Minderjähriger durch Kleriker”. W: Sexueller Missbrauch von Kindern und Jugendlichen im Raum von Kirche. Analysen-Bilanzierungen-Perspektiven, red. Konrad Hilpert, Stephan Leimgruber, Jochen Santermeister, Gunda Werner, 129–146. Freiburg im Breisgau: Herder, 2020.
5.Astigueta, Damian. „Lo scandalo nel CIC: significato e portata giuridica”. Periodico 92 (2003): 589–651.
6.Borek, Dariusz. Przestępstwa zastrzeżone dla Kongregacji Nauki Wiary (normy materialne i proceduralne). Tarnów: Biblos, 2019.
7.Borek, Dariusz. Sextum Decalogi praeceptum w kanonicznym prawie karnym aktualnie obowiązującym. Tarnów: Biblos, 2015.
8.Cenalmor, Daniel, Jorge Miras. Prawo kanoniczne. Warszawa: Wolter Kluwer, 2022.
9.Dalla Torre, Giuseppe. „Commento al cann. 298–329”. W: Commento al Codice di Diritto Canonico, red. Pio Vito Pinto, 176. Roma: Urbaniana University Press, 1985.
10.Franciszek. „Konstytucja apostolska «Pascite gregem Dei»” (23.05.2021). Acta Apostolicae Sedis 63, 6 (2021): 534–537.Franciszek. „Konstytucja apostolska «Praedicate Evangelium» o Kurii rzymskiej o jej służbie Kościołowi w świecie” (19.03.2022). Dostęp 28.10.2023, https://www.vatican.va/content/francesco/pl/apost_constitutions/documents/20220319-costituzione-ap-praedicate-evangelium.html.
11.Franciszek. „Konstytucja apostolska «Vos estis lux mundi»” (9.05.2019). L’Osservatore Romano 159, 106 (2019): 10.
12.Franciszek. „Konstytucja apostolska «Vos estis lux mundi»” (25.03.2023). Dostęp 10.10.2023. https://www.vatican.va/content/francesco/pl/motu_proprio/documents/20230325-motu-proprio-vos-estis-lux-mundi-aggiornato.html.
13.Franciszek, „List apostolski motu proprio «Come una madre amorevole»” (4.06.2016). Communiationes 98 (2016): 34–36.
14.Franciszek. „Rescript to introduce some amendments to the «Normae de gravioribus delictis»”, (17.12.2019). Dostęp 10.10.2023. https://press.vatican.va/content/salastampa/en/bollettino/pubblico/2019/12/17/191217a.html#.
15.Franciszek, „Rescriptum to promulgate the Instruction on the confidentiality of legal proceedings” (17.12.2023). Dostęp 30.10.2023. https://press.vatican.va/content/salastampa/en/bollettino/pubblico/2019/12/17/191217b.html.
16.Jan Paweł II. „List apostolski motu proprio «Sacramentorum sanctitatis tutela»”. Acta Apostolicae Sedis 93 (2001): 737–739.
17.Konferencja Episkopatu Polski. „Wytyczne dotyczące wstępnego dochodzenia kanonicznego w przypadku oskarżeń duchownych o czyny przeciwko szóstemu przykazaniu Dekalogu z osobą niepełnoletnią poniżej osiemnastego roku życia”. Uchwała nr 13/366/2014 (8.10.2014), znowelizowana na mocy uchwały nr 5/376/2017 (6.06.2017) i na mocy uchwały nr 14/384/2019 (8.10.2019). Akta Konferencji Episkopatu Polski 31 (2019): 261–270.
18.Kongregacja do Spraw Kanonizacyjnych. „Instrukcja «Sanctorum Mater» o prowadzeniu dochodzenia diecezjalnego lub eparchialnego w sprawach kanonizacyjnych” (17.05.2007). Acta Apostolicae Sedis 99 (2007): 465–517.
19.Kongregacja Nauki Wiary. „Normae de delictis reservatis contra fidem necnon de gravioribus delictis” (21.05.2010). Acta Apostolicae Sedis 102 (2010): 419–434.
20.Kongregacja Nauki Wiary. „Vademecum w sprawie niektórych warunków proceduralnych dotyczących przypadków wykorzystywania seksualnego małoletnich popełnionych przez duchowieństwa”, wyd. 2 (5.06.2022). Dostęp 10.10.2023. https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/ddf/rc_ddf_doc_20220605_vademecum-casi-abuso-2.0_pl.html.
21.Majer, Piotr. „Przełożony kościelny a «notitia criminis» w sprawie zastrzeżonego dla Kongregacji Nauki Wiary przestępstwa przeciwko VI przykazaniu Dekalogu”. Annales Canonici 17, 2 (2021): 49–81.
22.Mazurkiewicz, Dariusz. „«Normae substantiales» w liście apostolskim papieża Franciszka «Vos estis lux mundi» w świetle wcześniejszego prawodawstwa powszechnego i polskiego prawa partykularnego”. Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie 28 (2021): 457–474.
23.Mazurkiewicz, Dariusz. „Postulaty «de lege ferenda» do nowelizacji Konstytucji apostolskiej «Vos estis lux mundi»”. Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie 29 (2022): 295–310.
24.Mazurkiewicz, Dariusz. „Przyczyny odmowy wszczęcia dochodzenia wstępnego w przypadkach oskarżeń wobec duchownych o czyny «contra sextum» z osobami małoletnimi”. Studia Paradyskie 32 (2022): 121–143.
25.Penitencjaria Apostolska. „Nota sull’importanza del foro e l’inviolabilità del sigillo sacramentale” (29.06.2019). L’Osservatore Romano 148 (2019): 7–8.
26.Pieron, Bartłomiej. „Ochrona tajemnicy spowiedzi w prawie polskim”. Kieleckie Studia Teologiczne 11 (2012): 321–334.
27.Pismo okólne abpa Stanisława Gądeckiego (23.11.2021), znak: SEP–D/1.2.4–5.
28.Skonieczny, Piotr. „Ochrona dobrego imienia (bona fama) w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r. Jana Pawła II na podstawie kan. 220”. Prawo Kanoniczne 52, 1–2 (2009): 59–84.
29.Stawniak, Henryk. „Kleryckie stowarzyszenie Wspólnoty Emmanuel z uprawnieniem inkardynacji”. Prawo Kanoniczne 61, 3 (2018): 3–28.
30.Świto, Lucjan, Tomkiewicz, Małgorzata. „Karnoprawny obowiązek denuncjacji (art. 240 k.k.) a tajemnica posługi religijnej”. Prawo Kanoniczne 61, 3 (2018): 149–168.
31.Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, tekst jedn. Dz.U. z 2023, poz. 1963.
32.Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego, tekst jedn. Dz.U. z 2023, poz. 1860.