Acta Iuris Stetinensis

Wcześniej: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Acta Iuris Stetinensis

ISSN: 2083-4373     eISSN: 2545-3181    OAI    DOI: 10.18276/ais.2024.47-06
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / 1/2024 (47)
Dziadkowie spadkodawcy i ich zstępni jako spadkobiercy ustawowi – uwagi de lege lata i de lege ferenda w świetle projektu nowelizacji Kodeksu cywilnego

Autorzy: Anna Paluch ORCID
Kancelaria „Kubas, Kos, Gałkowski – Adwokaci spółka partnerska” sp.j.
Słowa kluczowe: dziedziczenie ustawowe spadkobiercy ustawowi dziadkowie spadkodawcy zstępni dziadków spadkodawcy
Data publikacji całości:2024-03
Liczba stron:14 (93-106)
Cited-by (Crossref) ?:
Liczba pobrań ?: 39

Abstrakt

Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, czy art. 934 k.c. w obecnym brzmieniu prawidłowo i adekwatnie do współczesnych realiów społecznych zakreśla granice podmiotowe dziedziczenia ustawowego, i czy istnieją racje przemawiające za wprowadzeniem ograniczenia w zakresie stopnia pokrewieństwa między wstępnymi spadkodawcy i ich zstępnymi a spadkodawcą. Impulsem do podjęcia tych rozważań stał się rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 2977), który został poddany ocenie w zakresie proponowanej w nim zmiany art. 934 k.c. Analiza pozwala dojść do wniosku, że słusznie wprowadzono w k.c. dziedziczenie ustawowe dziadków, natomiast obecne brzmienie art. 934 § 2 k.c. zbyt szeroko zakreśla krąg osób powołanych do dziedziczenia ustawowego, nie przewidując żadnego ograniczenia zstępnych dziadków w zakresie stopnia pokrewieństwa ze spadkodawcą. Takie rozwiązanie powoduje, że do dziedziczenia mogą zostać powołane osoby zupełnie obce spadkodawcy, a jedynie formalnie z nim spokrewnione, co nie jest pożądanym stanem rzeczy. Z tego względu projektowaną zmianę k.c., przewidującą dziedziczenie zstępnych dziadków do czwartego stopnia pokrewieństwa ze spadkodawcą, należy uznać za zasadną.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Borysiak W., w: K. Osajda (red.), Komentarze Prawa Prywatnego. Tom IVA. Kodeks cywilny. Komentarz. Spadki, Warszawa 2022.
2.Haberko J., Dziadkowie-wnuki. Osobista więź prawnorodzinna i relacja prawnospadkowa, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2012, z. 3.
3.Justyński T., Kabza E., Uwagi na marginesie projektowanych zmian w prawie spadkowym, „Krakowski Przegląd Notarialny” 2022, nr 1.
4.Kawałko A., Piątowski J.S., Witczak H., w: B. Kordasiewicz (red.), System Prawa Prywatnego. Tom 10. Prawo spadkowe, Warszawa 2015.
5.Kuryłowicz M., Krąg spadkobierców ustawowych w ujęciu prawnohistorycznym, „Rejent” 2003, nr 11.
6.Kuźmicka-Sulikowska J., w: E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2021.
7.Leipold D., w: S. Kessal-Wulf (red.), Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch, München 2022.
8.Łączkowska M., Dziedziczenie ustawowe członków rodziny spadkodawcy, „Rejent” 2012, nr 5.
9.Mączyński A., Konstytucyjne prawo dziedziczenia, w: L. Ogiegło, W. Popiołek, M. Szpunar (red.), Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa Profesora Maksymiliana Pazdana, Kraków 2005.
10.Owsiński P.A., Paluch A., Zum sprachlichen Weltbild in ausgewählten Begriffen aus dem Bereich des Erbrechts in der deutschen und polnischen Sprache, „Colloquia Germanica Stetinensia” 2020, t. 29.
11.Paluch A., Granice swobody rozrządzania majątkiem na wypadek śmierci w prawie polskim, Warszawa 2021.
12.Pazdan M., O potrzebie i kierunkach zmian dziedziczenia ustawowego w polskim prawie cywilnym, „Rejent” 2005, nr 9.
13.Stus M., Ewolucja zasad dziedziczenia ustawowego w prawie polskim (1918–1964) – cz. I, „Rejent” 2005, nr 10.
14.Stus M., Ewolucja zasad dziedziczenia ustawowego w prawie polskim (1918–1964) – cz. II, „Rejent” 2005, nr 11.
15.Sylwestrzak A., Sytuacja prawna dziadków w świetle norm prawa spadkowego, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2011, t. XXVI.
16.Wierciński J., Uwagi o teoretycznych założeniach dziedziczenia ustawowego, „Studia Prawa Prywatnego” 2009, nr 2.
17.Witczak H., Uprawnienia rodziców i dziadków spadkodawcy w dziedziczeniu ustawowym w nowym stanie prawnym, „Monitor Prawniczy” 2009, nr 11.
18.Załucki M., Krąg spadkobierców ustawowych de lege lata i de lege ferenda, „Przegląd Sądowy” 2008, nr 1.
19.Załucki M., Inheritance Law in the Republic of Poland and Other Former Eastern Bloc countries: Recodification of the Circle of Statutory Heirs, „Electronic Journal of Comparative Law” 2010, vol. 14.2.