Autobiografia Literatura Kultura Media

W tekście, stosując perspektywę właściwą dla critical childhood studies w ujęciu Spyrosa Spyrou, interpretuję książeczkę opieki Icka – międzywojennego wychowanka Domu Sierot Janusza Korczaka/Henryka Goldszmita i Stefanii Wilczyńskiej. Badając historyczne polityki konstruowania głosów i gatunków wypowiedzi dziecięcych kładę nacisk na swoistość autobiografii opiekuńczej Icka jako formy odzyskiwania dziecięcej sprawczości. Autobiografia opiekuńcza Icka nie jest, rzecz jasna, autobiografią, jeśli uznajemy autobiografie z możliwością autoekspresji: wyrażania głosu autentycznego ja, które może być empatycznie zrozumiane tylko wówczas, gdy „szczerze” zamanifestuje osobiste lub intymne doświadczenia na forum publicznym. W tekście pokazuję, że to ujęcie sprawczości – charakterystyczne dla wielu ideologii nowoczesnych – jest nieadekwatne by tekst Icka zrozumieć. Sprawczość, w jego ujęciu, to działanie ekologiczne. To nie własność osoby lub jej działania, lecz wspólnie wytwarzana umiejętność empatycznego działania w sieciach relacji społecznych. Stanowi nie tyle głos, co wypowiedź w sprawie, która dotyczy społeczności. Jest ona budowana w relacji z nią, poprzez stałą z nią komunikację, przekładająca się na realne działania podejmowane na rzecz siebie i innych.