Autobiografia Literatura Kultura Media


ISSN: 2353-8694    OAI    DOI: 10.18276/au.2016.1.6-05
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / nr 1 (6) 2016
Męskości argentyńskie a Trans-Atlantyk Witolda Gombrowicza

Autorzy: Tomasz Kaliściak
Uniwersytet Śląski
Słowa kluczowe: sarmacki kamp męski kamp kultura plebejska hybrydyzacja męskości argentyńskie
Data publikacji całości:2016
Liczba stron:18 (59-76)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Artykuł podejmuje kwestię konstruowania dwóch różnych modeli męskości obecnych na kartach Trans-Atlantyku Witolda Gombrowicza. Konfrontacja anachronicznej polskiej męskości sarmackiej z nowoczesną innością męskości południowoamerykańskiej owocuje w powieści rewizją polskiej formy narodowej, umożliwiając rozszczelnienie granic pojęcia męskości, zamkniętej w europocentrycznych definicjach. Kulturowa odmienność argentyńskiego mężczyzny wobec mężczyzny polskiego okazuje się możliwa do uchwycenia za pomocą teorii postkolonialnych. Autor analizuje teksty Gombrowicza, używając takich pojęć, jak „hybrydyzacja męskości” (Eduardo Archetti) czy „męskości plebejskie” (Pablo Ben). Idea Ojczyzny, która w powieści jest silnie sprzężona z męskością hegemoniczną i narodową ideologią, została zderzona z koncepcją Synczyzny, opartej na modelu męskości plebejskiej, hybrydycznej, niepoddającej się dyskursom normatywizującym i nacjonalizującym. Polska męskość sarmacka, ukazana na tle kultury argentyńskiej jako eksces, pozwala autorowi wysnuć tezę o kampie męskim, a nawet sarmackim.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Archetti, Eduardo P. Masculinities. Football, Polo and the Tango in Argentina. Oxford–New York: Berg, 1999.
2.Ben, Pablo. „Maricas and Lunfardos in Buenos Aires: A Critique of the Latino-Mediterranean Model of Sexuality”. W: Modern Argentine Masculinities, red. Carolina Rocha, 39–55. Bristol– Chicago: Intellect, 2013.
3.Ben, Pablo. „Plebeian Masculinity and Sexual Comedy in Buenos Aires, 1880–1930”. Journal of the History of Sexuality 3 (2007): 436–458.
4.Bielecki, Marian. Kłopoty z innością. Kraków: Universitas, 2012.
5.Bondy, François. „Witold Gombrowicz albo: szlachcica polskiego pojedynki cieniów”. Tłum. K. Jachimczak. W: „Patagończyk w Berlinie”. Witold Gombrowicz w oczach krytyki niemieckiej, red. Marek Zybura, wsp. Izabela Surynt. Kraków: Universitas, 2004.
6.Chwin, Stefan. „Gombrowicz i Forma Polska”. W: Trans-Atlantyk, Witold Gombrowicz. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1996.
7.Chwin, Stefan. „Gombrowicz – sarmata kontestujący”. Ruch Literacki 4 (1975).
8.Chwin, Stefan. „Trans-Atlantyk wobec Pana Tadeusza”. Pamiętnik Literacki 4 (1975).
9.Connell, Raewyn. „Margines staje się centrum: studia nad męskością w perspektywie światowej”. Tłum. Adam Dziadek. Teksty Drugie 2 (2015): 408–430.
10.Czapliński, Przemysław. „Wspólnotowy rytuał ofiarniczy. Trans-Atlantyk Witolda Gombrowicza”. Teksty Drugie 3 (2005).
11.Gombrowicz, Witold. Dziennik 1953–1956. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1988.
12.Gombrowicz, Witold. Dziennik 1957–1961. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1988.
13.Gombrowicz, Witold. Dziennik 1961–1966. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1988.
14.Gombrowicz, Witold. Nasz dramat erotyczny. Tłum. Ireneusz Kania. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2003.
15.Gombrowicz, Witold. Trans-Atlantyk. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1988.
16.Gombrowicz, Witold. Wspomnienia polskie. Wędrówki po Argentynie. Warszawa: Res Publica, 1990.
17.Jarzębski, Jerzy. Gra w Gombrowicza. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1982.
18.Jarzębski, Jerzy. Natura i teatr. 16 tekstów o Gombrowiczu. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2007.
19.Jeleński, Konstanty A. Szkice, red. Wojciech Karpiński. Kraków: Znak, 1990.
20.Kaliściak, Tomasz, Błażej Warkocki. „Czesław Miłość. O homospołecznym aspekcie środowiska literackiego Warszawy lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku”. W: Warszawa Miłosza, red. Marek Zaleski, 113–135. Warszawa: IBL PAN, 2013.
21.Kosofsky Sedgwick, Eve. „Męskie pragnienie homospołeczne i polityka seksualności”. Tłum. Adam Ostolski. Krytyka Polityczna 9/10 (2005): 176–186.
22.Płonowska-Ziarek, Ewa. „Blizna cudzoziemca i barokowa fałda. Przynależność narodowa a homoseksualizm w Trans-Atlantyku Witolda Gombrowicza”. W: Grymasy Gombrowicza: w kręgu problemów modernizmu, społeczno-kulturowej roli płci i tożsamości narodowej, red. Ewa Płonowska-Ziarek. Kraków: Universitas, 2001.
23.Sandauer, Artur. „Witold Gombrowicz – człowiek i pisarz”. W: Gombrowicz i krytycy, red. Zdzisław Łapiński. Kraków–Warszawa: Wydawnictwo Literackie, 1984.
24.Sinfield, Alan. The Wilde Century. Effeminacy, Oscar Wilde and the Queer Moment. New York: Columbia University Press, 1994.
25.Suchanow, Klementyna. Argentyńskie przygody Gombrowicza. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2005.
26.Tomasik, Tomasz. Wojna – męskość – literatura. Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej, 2013.