Autobiografia Literatura Kultura Media

Historia rozumienia terminu w języku polskim rozpoczyna się od znaczeń synonimicznych wobec ‘pamięci’, upamiętnienia’ i ‘wspomnienia’. W ciągu stuleci zakres semantyczny stopniowo ewoluował w kierunku współczesnego uzusu, eksponującego materialne konotacje wyrazu: pamiątka oznacza rzecz, która odnosi do przeszłości. Pojmowane w ten sposób, pamiątki można podzielić na pamiątki rodzinne, pamiątki narodowe, relikwie, trofea, upominki i pamiątki turystyczne. Do tego szeregu należy włączyć – jako osobne kategorie – pamiątki medialne, które są rezultatem kommemoratywnego urzeczowienia przekazu, i pamiątki korporalne, dotyczące trwałych zmian na ciele (tatuaże, blizny itp.). Każde z tych ujęć umieszcza pamiątkę w kontekście czasu, przeszłości i pamięci. Dana rzecz może być charakteryzowana jako pamiątka tak długo, jak długo podtrzymuje emocjonalny stosunek do przeszłości. Ogólnie rzecz biorąc, pamiątki należą do porządków pamięci osobistej i zbiorowej, mogą też przemieszczać się między nimi. Znaczy to ponadto, że w odpowiednich okolicznościach pamiątki mogą wędrować z kategorii do kategorii, na przykład niektóre banalne suweniry mogą wraz z upływem czasu nabrać wartości i stać się szacownymi pamiątkami rodzinnymi; z kolei niektóre pamiątki rodzinne mogą awansować do rangi czcigodnej pamiątki narodowej.