Colloquia Theologica Ottoniana


ISSN: 1731-0555     eISSN: 2353-2998    OAI    DOI: 10.18276/cto.2022.38-05
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Issue archive / 38/2022
Liturgia domowa i pandemia Covid-19. Implikacje dla eklezjogenezy
(HOME LITURGY AND THE COVID-19 PANDEMIC: IMPLICATIONS FOR ECCLESIOGENESIS)

Authors: Łukasz Paluch ORCID
Uniwersytet Szczeciński
Keywords: home liturgy domestic Church nature of liturgy ecclesiogenesis coronavirus pandemic
Data publikacji całości:2022
Page range:20 (105-124)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

The family is named in official Church documents as the domestic church where the domestic liturgy is celebrated – the action of the family in union with the universal Church. The source for domestic liturgy is the common priesthood of all baptized, strengthened by the sacrament of marriage, where the spouses perform the priestly function for their children. In March 2020, at the beginning of the SARS-CoV-2 virus pandemic, when the possibility of the faithful’s participation in masses and services was significantly limited, Polish bishops encouraged the renewal of the liturgy celebrated in the family. Thanks to this, the faithful had the opportunity to experience the mysteries of faith and the liturgical year. In this study, the author deals with the issue of the ecclesiogenetic role of the domestic liturgy. To fully understand the subject, he first presents the nature and role of the liturgy and its relationship to the Church. The author then refers to the texts of the New Testament (mainly the Acts of the Apostles and Paul’s Letters), the patrology of St. John Chrysostom, and the contemporary teachings of the Church (documents of the Second Vatican Council and John Paul II). The author also presents the terms of domestic church and domestic liturgy. On this basis, the author puts forward the thesis that in the first period of the coronavirus pandemic, the home liturgy played an important role in the process of ecclesiogenesis. He presents the proposals of the Easter domestic liturgy that appeared at that time and was prepared by the pastors, as well as the first theological reflections and explanations. In conclusion, the author formulates pastoral conclusions and postulates to maintain care for the home liturgy in Christian families.
Download file

Article file

Bibliography

1.#TRIDUUMwDOMU, https://patmos.upjp2.edu.pl/duszp/akt/triduumwdomu-60.html [dostęp: 26.05.2021].
2.Achondo P., Eichin C., La liturgia ante el riesgo de la virtualidad Efectos y cuestionamientos eclesiológicos en tiempo de pandemia, „Teología y Vid” 61 (2020), s. 373–396.
3.Bartocha W., Liturgia w relacji do duchowości i mistyki chrześcijańskiej, „Studia Ełckie” 23 (2021) 3, s. 305–326.
4.Bober A., Rodzina Kościołem domowym według św. Jana Chryzostoma, „Vox Patrum” 5 (1985), 8–9, s. 193–199.
5.Burke R., Message on the Combat against the Coronavirus, COVID-19, https://www.cardinalburke.com/presentations/combat-against-coronavirus [dostęp: 26.05.2022].
6.Corpuz J.C.G., Sarmiento P.J.D., Going Back to Basics: Experiencing Domus Ecclesiae (House Church) in the Celebration of the Liturgy During COVID-19, „Practical Theology” 14 (2021) 1–2, s. 110–122.
7.Częsz B., Małżeństwo i dziewictwo według św. Metodego z Olimpu, „Vox Patrum” 5 (1985), 8–9, s. 127–134.
8.Darmawan I.P.A., Giawa N., Katarina K., Budiman S., Covid-19 impact on Church Society Ministry, „International Journal of Humanities and Innovation” 4 (2021) 3, s. 93–98.
9.Davies J.R., Eucharist, Church, and Judgment: Initial Questions about the Liturgical and Ecclesiological Implications of the COVID-19 Pandemic, „Scottish Episcopal Institute Journal” 4 (2020) 2, s. 71–83.
10.Dawidowski W., Domowa liturgia Wielkiego Tygodnia – zrób to (nawet) sam, https://wiez.pl/2020/03/30/domowa-liturgia-wielkiego-tygodnia-zrob-to-nawet-sam/ [dostęp: 26.05.2021].
11.Derroitte H., La catéchèse face à la mort annoncée des paroisses rurales, „Revue Lumen Vitae” 72 (2017) 2, s. 227–240.
12.Draguła A., Czas na chrześcijaństwo bezliturgiczne, https://wiez.pl/2020/03/25/czas-na-chrzescijanstwo-bezliturgiczne/ [dostęp: 26.05.2021].
13.Draguła A., Liturgia eucharystii jako memoria historiae, w: Fantastyczność i cudowność: człowiek w zwierciadle przeszłości: ucieczka od historii do Historii, red. T. Ratajczak, Zielona Góra 2014, s. 79–87.
14.Draguła A., On jest liturgią, https://wiez.pl/2020/04/03/on-jest-liturgia/ [dostęp: 26.05.2021].
15.Draguła A., Posty, Poznań 2021.
16.Dziuba A., Kościół domowy w świetle nauczania Soboru Watykańskiego II, w: Rodzina jako Kościół domowy, red. A. Tomkiewicz, Lublin 2010, s. 91–113. Eborowicz W., Małżeństwo i rodzina w nauce i praktyce duszpasterskiej św. Augustyna, „Vox Patrum” 5 (1985) 8–9, s. 141–149.
17.Fiałkowski M., Rodzina Kościołem domowym, w: Teologia pastoralna, red. R. Kamiński, t. 1, Lublin 2000, s. 171–176.
18.Goyvaerts S., Wouda F., Dutch Responses to Lockdown Liturgies. Analysis of the Public Debate on Sacraments During the COVID-19 Pandemic, „Yearbook for Ritual and Liturgical Studies” 36 (2020), s. 3–17.
19.Holmes S., Sandsmark A., Sonnenberg R., Weber S., Reflections on Ministry amongst Children during the Covid-19 Pandemic, „Journal of Youth and Theology” 20 (2021), s. 82–106.
20.Hryniewicz W., Liturgia a misterium paschalne Chrystusa, w: F. Blachnicki, Wprowadzenie do liturgii, Poznań 1966, s. 75–97.
21.Jabłoński P., Jak celebrować własne życie duchowe, „Życie Duchowe” 106 (2021), s. 105–112.
22.Jan Paweł II, Adhortacja apostolska „Familiaris consortio”, Rzym 1981.
23.Jupowicz-Ginalska A., Szewczyk M., Kiciński A., Przywara B., Adamski A., Dispensation and Liturgy Mediated as an Answer to COVID-19 Restrictions: Empirical Study Based on Polish Online Press Narration, „Religions” 12 (2021).
24.Jurczak D., Formacja liturgiczna, czyli o wyrabianiu liturgicznego smaku, w: Zgromadzeni na świętej wieczerzy (Program duszpasterski na rok 2020/2021: Zeszyt teologiczno- -pastoralny), red. J. Bartoszek, Katowice 2020, s. 59–69.
25.Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2009.
26.Kościół wobec pandemii – modlitwa online, https://www.ekai.pl/kosciol-wobec-pandemii-modlitwa-on-line/ [dostęp: 26.05.2021].
27.Krakowiak C., Funkcja kapłańska rodziny – liturgia domowa, w: Rodzina jako Kościół domowy, red. A. Tomkiewicz, Lublin 2010, s. 245–264.
28.Kwiatkowski D., Recepcja Konstytucji o liturgii Sacrosanctum Concilium w Katechizmie Kościoła Katolickiego, „Liturgia Sacra” 19 (2013) 2, s. 277–288.
29.Longosz S., Geneza pojęcia „rodzina Kościołem domowym” w tradycji patrystycznej, w: Rodzina jako Kościół domowy, red. A. Tomkiewicz, Lublin 2010, s. 35–45.
30.Longosz S., Rodzina Kościołem domowym w myśli św. Jana Chryzostoma, „Vox Patrum” 29 (2009) 53–54, s. 281–312.
31.Mawerenga J.H., Rethinking Ecclesiology and the COVID-19 Pandemic in Malawi, „African Theological Journal for Church and Society” 2 (2021) 2, s. 58–87.
32.Miazek J., Msza święta pierwszych chrześcijan, w: Eucharystia pierwszych chrześcijan, red. M. Starowieyski, Warszawa 1987, s. 31–51.
33.Migut B., Eklezjotwórczy charakter eucharystii jako ofiary, „Seminare” 23 (2006), s. 11–28.
34.Molina C.E., Moya P.P.A., La liturgia ante el riesgo de la virtualidad Efectos y cuestionamientos eclesiologicos en tiempo de pandemia, „Teologia y Vida” 61 (2020) 3, s. 373–396.
35.Nadbrzeżny A., Sakramentalność małżeństwa jako fundament Kościoła domowego, w: Rodzina jako Kościół domowy, red. A. Tomkiewicz, Lublin 2010, s. 75–89.
36.Nadolski B., Liturgia [hasło], w: tenże, Leksykon liturgii, Poznań 2006, s. 745–755.
37.Nadolski B., Liturgia nieba (niebiańska) [hasło], w: tenże, Leksykon liturgii, Poznań 2006, s. 786–788.
38.Nadolski B., Symbol (symbolizm) i znak w liturgii [hasło], w: tenże, Leksykon liturgii, Poznań 2006, s. 1484–1490.
39.Naumowicz J., Stosunek św. Ambrożego do małżeństwa i życia rodzinnego, „Vox Patrum” 5 (1985) 8–9, s. 135–140.
40.Nowacki R., Rytuał domowy. Rok rodziny katolickiej, Włocławek 2010.
41.Nowak J., Liturgia genetycznie wpisana w Kościół, „Liturgia Sacra” 24 (2018) 1, s. 5–16.
42.Nowak W., Zarys liturgii Kościoła domowego, Olsztyn 2000.
43.Pillay J., COVID-19 Shows the Need to Make Church More Flexible, „Transformation” 37 (2020) 4, s. 266–275.
44.Przygoda W., Funkcja królewska rodziny – apostolat w rodzinie i przez rodzinę, w: Rodzina jako Kościół domowy, red. A. Tomkiewicz, Lublin 2010, s. 281–292.
45.Przygoda W., Wartość Kościoła domowego w dobie pandemii, w: Duszpasterstwo w czasie pandemii, red. J. Bartoszek, b.m., b.r., s. 119–125. Rahner K., Pisma wybrane, t. 2, Kraków 2007.
46.Ratzinger J., Kościół – ekumenizm – polityka, w: Kolekcja Communio, red. L. Balter, t. 5, Poznań–Warszawa 1990, s. 13–27.
47.Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 13 marca 2020 r. § 6 p. 3, Dz.U. 2020 poz. 433.
48.Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 24 marca 2020 r. §1 p. 4, Dz.U. 2020 poz. 522.
49.Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele „Lumen gentium”, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 2002.
50.Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym „Gaudium et spes”, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 2002.
51.Sobór Watykański II, Konstytucja o liturgii świętej „Sacrosanctum concilium”, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 2002.
52.Stępniewska A., Wychowanie rodzinne dziewcząt w pedagogice św. Hieronima, „Vox Patrum” 5 (1985) 8–9, s. 151–176.
53.Sultana J.B., The Celebration of the Liturgy by the Family in Building the Domestic Church, Malta 2020.
54.Szymczak J.S., Ogólna koncepcja Kościoła domowego, w: Rodzina jako Kościół domowy, red. A. Tomkiewicz, Lublin 2010, s. 133–146.
55.Wielkanoc w domu. Przewodnik po świętowaniu w czasie pandemii, oprac. M. Białkowska, Poznań 2020.
56.Wolski K., Funkcja prorocka rodziny – katecheza w rodzinie, w: Rodzina jako Kościół domowy, red. A. Tomkiewicz, Lublin 2010, s. 293–304.
57.Wskazania Prezydium Konferencji Episkopatu Polski dla biskupów odnośnie do sprawowania czynności liturgicznych w najbliższych tygodniach, w: Duszpasterstwo w czasie pandemii, red. J. Bartoszek, b.m., b.r., s. 32–38.
58.Wysocki J., Rytuał rodzinny, Włocławek 2003.
59.Zachara M., Liturgia domowa w trudnym czasie. Przewodnik, Warszawa 2021.
60.Zarządzenie nr 1/2020 Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski z 12 marca 2020 r., w: Duszpasterstwo w czasie pandemii, red. J. Bartoszek, b.m., b.r., s. 29–31.