Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie


ISSN: 1230-0780     eISSN: 2719-4337    OAI    DOI: 10.18276/skk.2024.31-13
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  CEEOL  ERIH PLUS

Issue archive / nr 31 2024
Instytucja separacji małżeńskiej na gruncie prawa kanonicznego i polskiego prawa cywilnego
(The institution of marital separation under canon law and Polish civil law)

Authors: Kazimierz Dullak ORCID
Uniwersytet Szczeciński, Instytut Nauk Teologicznych

Łukasz Pniewski ORCID
Radca Prawny, stały mediator sądowy, Koszalin
Keywords: separation canon law of marriage marital community domestic community
Whole issue publication date:2024
Page range:24 (253-276)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

Separation leads out from the Latin term separation, which means separation, disconnection and isolation. In Polish civil law it depends on canceling the matrimonial community and separation from the community of Home (table and bed). Arising as an effect of serious crisis separation doesn’t cause a solution of the legal relationship existing between parties. It also doesn’t authorize them to get married again. The legislator releases parties only from obligation to the common life, but does not give them full freedom. Also Catholic Church gives possibility for spouses who want to certainly part from each other with sanction of separation. But it’s an exception which is supposed to mitigate the way out of hard life situations. This regulation, lead out from the canonic law, was introduced into the Polish statutory recently in 1999, as a realization of the Constitution and Concordat. Below elaborate approximates institution of separation, its sense, aim and functions. It presents appearing similarities between these two systems of law in the fields of premises, orders and effects. This way it shows useful and public meaning of separation.
Download file

Article file

Bibliography

1.Brockhaus Enzyklopädie in zwanzig Bänden. T. 18, red. K.E.H. Liedtke. Wiesbaden: F.A. Brockhaus, 1968.
2.Carol Crowdy, Family Law in a nutshell. London: Sweet & Maxwell, 1992.
3.„Codex Iuris Canonici Auctoritate Joannis Pauli PP II Promulgatus”. Acta Apostolicae Sedis 75 (1983) pars II. Ogłoszony 25 stycznia 1983 r., zaczął obowiązywać od pierwszego dnia Adwentu 1983 r..
4.Dzierżon, Ginter. „Separacja stała podczas trwania węzła małżeńskiego”. Ius Matrimoniale 11, 5 (2000): 151–168. DOI: 10.21697/im.2000.5(11).08.
5.Gajda, Janusz. Kodeks rodzinny i opiekuńczy: akty stanu cywilnego, komentarz. Warszawa: C.H. Beck, 2002.
6.Gajda, Piotr. Prawo małżeńskie Kościoła katolickiego. Tarnów: Biblos, 2000.
7.Góralski, Wojciech. „Instytucja separacji a prawo polskie”. W: Małżeństwo w prawie świeckim i w prawie kanonicznym. Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej zorganizowanej w dniach 12 i 13 maja 1994 r. w Katowicach, red. Bronisława Czech, 239–240. Katowice: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości. Ośrodek Terenowy przy Sądzie Wojewódzkim, 1996.
8.Góralski, Wojciech. Kanoniczne prawo małżeńskie. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Prawnicze, 2000.
9.Gręźlikowski, Janusz. Czy w Kościele są rozwody. Włocławek: Włocławskie Towarzystwo Diecezjalne, 2001.
10.Haak, Henryk. „Separacja”. Monitor Prawniczy 4 (2000): 214–215.
11.Halberda, Jan. „Separacja – wybrane zagadnienia materialnoprawne (przesłanki, skutki)”. Rejent 11 (2001): 85–114.
12.Holewińska-Łapińska, Elżbieta. „Separacja (projekty nowelizacji kodeksu rodzinnego i opiekuńczego)”. Jurysta 2–3 (1999): 13–18.
13.Kasprzak, Sylwester. Wybrane zagadnienia z prawa kościelnego. Lublin–Sandomierz: KUL – Wydawnictwo Diecezjalne, 2000.
14.Kasprzyk, Piotr. „Separacja – rozwój instytucji w prawie polskim”. W: Kościelne Prawo procesowe. Materiały i studia. T. 3, red. Andrzej Dzięga, Mirosław Wróbel, 26. Lublin: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, 2003.
15.Kasprzyk, Piotr. „Separacja małżonków – instytucja funkcjonująca w polskim prawie rodzinnym i prawie kanonicznym”. Ius Matrimoniale 8 (2003): 89–90.
16.Kasprzyk, Piotr. „Separacja prawna w świetle znowelizowanego kodeksu rodzinnego i opiekuńczego”. Roczniki Nauk Prawnych 1 (2000): 211–212.
17.Kasprzyk, Piotr. Instytucja separacji małżeńskiej w świetle ustawy z dnia 21 maja 1999 roku. Lublin–Sandomierz: 1999.
18.Kasprzyk, Piotr. Separacja prawna małżonków. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2003.
19.Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, podpisany w Warszawie dnia 28 lipca 1993 r., Dz.U. 1998 nr 51 poz. 318.
20.Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483 ze zmianami.
21.Krzemiński, Zdzisław. Separacja. Praktyczny komentarz. Orzecznictwo. Piśmiennictwo. Wzory pism. Kraków: Wolters Kluwer, 2006.
22.Panowicz-Lipska, Janina. „Instytucja separacji w polskim prawie rodzinnym”. Państwo i Prawo 10 (1999): 11–28.
23.Pawluk, Tadeusz. Prawo kanoniczne według kodeksu Jana Pawła II. Doczesne dobra Kościoła. Sankcje w Kościele. Procesy. T. 4. Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1990.
24.Pawluk, Tadeusz. Prawo kanoniczne według kodeksu Jana Pawła II. Prawo małżeńskie. T. 3. Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1996.
25.Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Biblia Tysiąclecia. Poznań: Pallottinum, 2000.
26.Prawo rodzinne, red. Jan Winiarz, Janusz Gajda. Warszawa: LexisNexis, 2001.
27.Prawo rodzinne, red. Jerzy Ignatowicz, Mirosław Nazar. Warszawa: Wolters Kulwer, 2006.
28.Projekt Prawa małżeńskiego, uchwalony przez Komisję Kodyfikacyjną w dniu 28 maja 1929 r., Warszawa, Komisja Kodyfikacyjna 1931 nr 12 poz. 31.
29.Rozwód, separacja, podział majątku: podręcznik z wzorami pism procesowych, red. Teresa Dyrga, Paweł Baranowski. Zielona Góra: Zachodnie Centrum Organizacji, 2000.
30.Ruf, Norbert. Das Recht der Katholischen Kirche. Freiburg–Basel–Wien: St. Benno-Verlag GmbH Leipzig, 1984.
31.Słownik języka polskiego. T. 3, red. Mieczysław Szymczak. Warszawa: Wydawnictwo PWN, 1981.
32.Słownik łacińsko-polski. T. 5, red. Marian Plezi. Warszawa: Wydawnictwo PWN, 1999.
33.Słownik współczesnego języka polskiego. T. 2, red. Bogusław Dunaj. Warszawa: Wydawnictwo Wilga, 2000.
34.Smyczyński, Tadeusz. „Kierunki reform kodeksu rodzinnego i opiekuńczego”. Kwartalnik Prawa Prywatnego 2 (1999): 299–321.
35.Smyczyński, Tadeusz. „Separacja małżonków”. Studia Prawnicze 1–2 (2000): 151–152.
36.Smyczyński, Tadeusz. Prawo rodzinne i opiekuńcze. Warszawa: C.H. Beck, 2005.
37.Sztafrowski, Edward. Podręcznik prawa kanonicznego. T. 4. Warszawa: Wydawnictwo ATK, 1986.
38.The code of canon law: a text and commentary, red. James Cordien, Thomas Green, Donald Heintschel. New York/Mahwah: Paulist Press, 1985.
39.Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 28 maja 1955 r., sygn. akt I CO 5/55, OSN 1955 nr 3 poz. 4.
40.Ustawa z dnia 17 lutego 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego, Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296 ze zmianami.
41.Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59 ze zmianami.
42.Ustawa z dnia 21 maja 1999 r. o zmianie ustaw Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Kodeks cywilny, Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 1999 nr 52 poz. 532.