Studia Maritima


ISSN: 0137-3587     eISSN: 2353-303X    OAI    DOI: 10.18276/sm.2022.35-07
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Issue archive / Vol. 35 2022
Administration and Operation of the Commercial Seaports in Gdańsk and Gdynia During the Second World War

Authors: Bolesław Hajduk
The Polish-Scandinavian Institute in Copenhagen
Keywords: war economy port administration operation
Data publikacji całości:2022
Page range:16 (189-204)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

The study presents the functioning and operation of the port of Gdańsk and the civilian-economy zone of the port of Gdynia during World War II. After the outbreak of the war, in September 1939, the Harbour and Waterways Council, which had so far administered the port of Gdańsk, was dissolved, and its powers were entrusted to the State Commissioner for Harbours and Waterways working under the Reich Governor of Gdańsk. The State Com- missioner also took over the administration of the so-called economic sector at the naval port of Gdynia. At the beginning of 1940, the management of the port of Gdańsk and the civilian part of the port of Gdynia was handed over to the joint stock company “Danziger Hafengesellschaft mit beschränkter Haftung” – “Dahag” established by the Reich Governor and the city of Gdańsk. The investments made in the two ports and the new technical equipment they received improved their operations and cargo handling capacity. However, the cargo turnover of the Gdańsk–Gdynia port complex during the war was smaller than the volumes handled before the outbreak of the war. Despite the efforts made by the authorities of “Dahag,” the Gdańsk–Gdynia port complex never became a hub for transit transport from Scandinavia to Central Europe in the southern part of the Baltic Sea, which, apart from the war, was due to competition from other German ports.
Download file

Article file

Bibliography

1.Archives
2.Archiwum Państwowe w Gdańsku (fonds):
3.Danziger Hafengesellschaft mit beschränkter Haftung; Marine Hafenbauamt Gotenhafen;
4.Rada Portu i Dróg Wodnych w Gdańsku. Oddział w Gdyni: Oberfischmeisteramt.
5.Bundes Archiv Berlin:
6.Reichsfinanzministerim;
7.Statistisches Reichsamt.
8.Published sources
9.Danziger Einwohnerbuch mit Zoppot und Ohra, Part 4 (1937/1938, 1939, 1940/1941,1942).
10.Reichsgesetzblatt 259 (30 December 1939)
11.Statistik des Deutschen Reichs, Berlin, Bd. 576, 588, 593 (1941–1943)
12.Verordnungsblatt des Reichsstatthalters in Reichsgau Danzig-Westpreussen 87 (2 December 1940)
13.Newspapers and magazines
14.Amtsblatt des Militärfehlshabers Danzig–Westpreussen 3 (4 /10/1939)
15.Danziger Wirtschaftszeitung 17/18 (15/09/1939), 20 (15/10/1939), 10 (15 /05/1941), 11 (1/07/1941), 17(1/09/1941)
16.Rocznik Rady Interesantów Portu w Gdyni 8 (1938)
17.Wiadomości Portowe 1/ 2 (1939); 7 (1939)
18.Żegluga-the Navigation 3–4 (1939)
19.References
20.Chrzanowski Bogdan, Andrzej Gąsiorowski. “Port i stocznie Gdyni 1940–1944: (w świetle meldunków wywiadowczych KG AK).” Rocznik Gdyński 10 (1991): 111–119.
21.Gliński, Mirosław. “Podobozy i większe komanda zewnętrzne KL Stutthof (1939–1945).” In: Stutthof. Hitlerowski obóz koncentracyjny, ed. Konrad Ciechanowski, 245–253. Warszawa: Interpress, 1988.
22.Hajduk, Bolesław. “Port gdański w latach II wojny światowej 1939–1945. Zapiski Historyczne 1 (1991), 56: 47–74.
23.Hajduk, Bolesław. “Cywilna strefa ekonomiczna w porcie wojennym w latach 1940–1945.” In: Marynarka Wojenna w dziejach Gdyni. Materiały z sympozjum naukowego 26 czerwca 1996 r., eds. Jerzy Przybylski, and Bogdan Zalewski, 97–108. Gdynia: Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte, 1997.
24.Hajduk, Bolesław. Gospodarka Gdańska w latach 1920 – 1945. Gdańsk: IH PAN, 1998.
25.Hajduk, Bolesław. “Gospodarka Gdańska w okresie drugiej wojny światowej 1939–1945.” In: Historia Gdańska, Vol. IV, part 2: 1920–1945, eds. Edmund Cieślak and Marek Andrzejewski. Sopot: Wydawnictwo Lex, 2000.
26.Jeryś, Czesław. Budownictwo okrętowe w Gdyni w latach 1920–1945. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1980.
27.Kaźmierczak, Aleksy. “Port gdyński w latach wojny.” Rocznik Gdyński 1 (1977): 105–116. Kaźmierczak, Aleksy. “Samoloty nad Gotenhafen.” Rocznik Gdyński 10 (1991): 120–128.
28.Kozłowski, Gabriel. “Niektóre dane do statystyki zatrudnienia jeńców wojennych w gospodarce Okręgu Gdańsk – Prusy Zachodnie w latach 1939–1942.” In: Stutthof. Zeszyty Muzeum, 191–205. Wrocław: Wydawnictwo Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1976.
29.Michałowska, Jadwiga. “Gospodarka Gdyni w okresie okupacji hitlerowskiej.” In: Dzieje Gdyni, edited by Roman Wapiński, 230–236. Wrocław, et.al.: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1980.
30.Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939 –1945: Informator encyklopedyczny, edit Czesław Pilichowski, et.al. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1979.
31.Orski, Marek. “Obóz jeńców słowackich (listopad 1944–marzec 1945).” Rocznik Gdyński 10 (1991): 129–135.
32.Pfahlmann Hans, Fremdarbeiter und Kriegsgefangene in der Deutschen Kriegswirtschaft 1939–1945. Darmstadt: Wehr & Wissen Verlagsgesellschaft MBH, 1968. Port Gdynia 1936. Gdynia: Instytut Wydawniczy Państwowej Szkoły Morskiej, 1936.
33.Schulze, F.W. Otto. Danzig und sein Hafen. Hamburg: Hafenbautechnische-Gesellschaft, [1920].
34.Szermer, Bohdan. “Koncepcje i struktura przestrzenna portu gdyńskiego – zarys przemian (part 2: 1939–1965).” Rocznik Gdyński 5 (1984): 86–109.