Acta Iuris Stetinensis

Wcześniej: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Acta Iuris Stetinensis


ISSN: 2083-4373     eISSN: 2545-3181    OAI    DOI: 10.18276/ais.2023.43-07
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / 2/2023 (43)
Algorytmy i sztuczna inteligencja jako narzędzie i źródło niedozwolonych praktyk ograniczających konkurencję w świetle art. 101 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej

Autorzy: Marcin Walczak ORCID
Uniwersytet Szczeciński
Słowa kluczowe: algorytmy sztuczna inteligencja praktyki ograniczające konkurencję prawo ochrony konkurencji Unii Europejskiej
Data publikacji całości:2023
Liczba stron:21 (123-143)
Cited-by (Crossref) ?:
Liczba pobrań ?: 120

Abstrakt

Celem artykułu jest prezentacja potencjalnych zagrożeń dla konkurencji wynikających z szerokiego zastosowania algorytmów i sztucznej inteligencji w działalności rynkowej przedsiębiorstw przez pryzmat art. 101 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej1 (dalej: TFUE) oraz próba oceny, czy wskazana regulacja prawna oraz wypracowana na jej bazie praktyka wynikająca z działalności orzeczniczej Komisji Europejskiej (dalej KE) i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) oraz regulacje prawa wtórnego Unii Europejskiej z zakresu konkurencji tworzą adekwatny wobec prezentowanych zagrożeń system jej ochrony. W pierwszej kolejności omówiono techniczne uwarunkowania algorytmów i sztucznej inteligencji istotne dla dalszych rozważań. Następnie, analizując art. 101 TFUE oraz wybrane orzecznictwo KE i TSUE, dokonano prezentacji i oceny prawnej prawdopodobnych praktyk zagrażających konkurencji, mogących powstać wskutek zastosowania wspomnianej technologii. W ostatniej części publikacji wskazano propozycje przeciwdziałania omówionym zagrożeniom konkurencji, opierając się na analizie wybranych aktów wtórnego prawa Unii Europejskiej z zakresu ochrony konkurencji oraz koncepcjach obrazujących przypuszczalne kierunki przyszłych rozwiązań.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Blockx J., Antitrust in Digital Markets in the EU: Policing Price Bots, Radboud Economic Law Conference 9 June 2017, https://ssrn.com/abstract=2987705.
2.Calvano E., Calzolari G., Denicolõ V., Pastorello S., 11.12.2019 r., Artificial Intelligence, Algorithmic Pricing and Collusion, https://ssrn.com/abstract=3304991.
3.Capobianco A., Gonzaga P., Algorithms and Competition: Friends or Foes?, 14.07.2017 r., CPI Antitrust Chronicle, www.competitionpolicyinternational.com/algorithms--and-competition-friends-or-foes.
4.Crandall J.W., Oudah M., Tennom, Ishowo-Oloko F., Abdallah S., Bonnefon J-F., Cebrian M., Shariff A., Goodrich M.A., Rahwan I., Cooperating with machines, „Nature Communications” 2018, nr 9, DOI: 10.1038/s41467-017-02597-8.
5.Deng A., An Antitrust Lawyer’s Guide to Machine Learning, „Antitrust” 2018, Vol. 32, No. 2.
6.Deng A., When Machines Learn to Collude: Lessons from a Recent Research Study on Artificial Intelligence, 30.08.2017 r., https://ssrn.com/abstract=3029662.
7.Derdak M.K., Czy androidy śnią o zmowach cenowych? Algorytmy cenowe, sztuczna inteligencja i prawo konkurencji, „Internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2018, nr 8 (7).
8.Ezrachi A., Stucke M.E., Artificial Intelligence & Collusion: When Computers Inhibit Competition, „University of Illinois Law Review” 2017, nr 5.
9.Ezrachi A., Stucke M.E., Virtual Competition, „Journal of European Competition Law & Practice” 2016, Vol. 7, No. 9, DOI:10.1093/jeclap/lpw083.
10.Gnirke K., Unternehmensberatung soll Renault und Peugeot bei Preisabsprachen geholfen haben, „Der Spiegel”, 31.05.2018 r., www.spiegel.de/auto/aktuell/accenture-verhalfrenault-und-psa-zu-milliardengewinn-bei-ersatzteilen-a-1210152.html.
11.Ittoo A., Petit N., Algorithmic Pricing Agents and Tacit Collusion: A Technological Perspective, w: H. Jacquemin, A. De Streel (red.), L’intelligence artificielle et le droit, Bruxelles, Larcier 2017.
12.Jurkowska-Gomułka A., Materna G., Miąsik D., Art. 101, w: K. Kowalik-Bańczyk, M. Szwarc-Kuczer, A. Wróbel (red.), Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Komentarz. Tom II (art. 90–222), Warszawa 2012, https://sip.lex.pl/#/commentary/ 587648062/445502.
13.Komisja Europejska, Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów Sztuczna inteligencja dla Europy COM/2018/237 final z 25 kwietnia 2018 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A52018DC0237.
14.Komisja Europejska, Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Sprawozdanie dotyczące polityki konkurencji za rok 2018 COM(2019) 339 final z 15 lipca 2019 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52019DC0339&from=pl.
15.Komisja Europejska, Sprawozdanie Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego. Sprawozdanie końcowe na temat badania sektora handlu elektronicznego COM/2017/0229 final z 10 maja 2017 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri-=CELEX:52017DC0229&from=pl.
16.Maziarz A., Pojęcie uzgodnionej praktyki w świetle art. 101 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, „Palestra” 2013, nr 58/1–2 (661–662).
17.McLennan M., Whish urges restraint on algorithmic collusion, 5.07.2017 r., Global Competition Review, https://globalcompetitionreview.com/article/1144015/whish-urges--restraint-on-algorithmic-collusion.
18.Ministerstwo Cyfryzacji, Założenia do strategii AI w Polsce, Warszawa 2018, www.gov.pl/web/cyfryzacja/ai.
19.OECD, Algorithms and Collusion: Competition Policy in the Digital Age, 14.09.2017 r.,www.oecd.org/competition/algorithms-collusion-competition-policy-in-thedigital-age.htm.
20.Petit N., Antitrust and Artificial Intelligence: A Research Agenda, „Journal of EuropeanCompetition Law & Practice” 2017, Vol. 8, Issue 6.