Acta Iuris Stetinensis

Wcześniej: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Acta Iuris Stetinensis


ISSN: 2083-4373     eISSN: 2545-3181    OAI    DOI: 10.18276/ais.2023.45-04
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / 4/2023 (45)
Niezależność polskiej administracji wyborczej – uwagi de lege lata i postulaty de lege ferenda

Autorzy: Konrad Rydel ORCID
Uniwersytet Warszawski

Marek Piotr Kaczmarczyk ORCID
Uniwersytet Warszawski
Słowa kluczowe: Państwowa Komisja Wyborcza administracja wyborcza wybory komisja wyborcza
Data publikacji całości:2023-12
Liczba stron:13 (61-73)
Cited-by (Crossref) ?:
Liczba pobrań ?: 155

Abstrakt

Do 2018 roku sposób zorganizowania polskiej administracji wyborczej zapewniał jej bezstronność i niezależność. Na mocy nowelizacji Kodeksu wyborczego dokonanej w 2018 roku administracja wyborcza stała się znacznie bardziej podatna na wpływy polityków. Wysoki poziom upolitycznienia jest widoczny szczególnie w przypadku sposobu obsadzenia PKW. Zwiększenie wpływu czynnika politycznego dotyczy również sposobu obsadzania niektórych komisji wyborczych. Ustawodawca odszedł zarazem od sędziowskiego modelu administracji wyborczej. W artykule autorzy opisali zagrożenia dla polskiego systemu prawnego związane z upolitycznieniem tych organów. Obecnie obowiązujące przepisy Kodeksu wyborczego zwiększają możliwość ingerowania w funkcjonowanie systemu demokratycznego przez polityków, czego przykładem jest możliwość odrzucania sprawozdań finansowych partii politycznych przez PKW. Szansy na zwiększenie niezależności administracji wyborczej autorzy upatrują głównie w konstytucjonalizacji PKW. W pracy zastosowano metodę formalno-dogmatyczną oraz teoretyczno-prawną, a także metodę krytycznej analizy źródeł oraz argumentacyjną, co pozwala na konstruktywną krytykę omawianych rozwiązań.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Balicki R., Pozawyborcze zadania Państwowej Komisji Wyborczej, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2021, nr 2.
2.Chrzanowski M., Podstawowe zasady prawa wyborczego do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego, Białystok 2018.
3.Czarny P., Uwaga do art. 96, w: M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Tom II. Komentarz do art. 87–243, Warszawa 2016, Legalis.
4.Garlicki L., Stabilność prawa wyborczego, w: W. Hermeliński, B. Tokaj (red.), 25 lat demokratycznego prawa wyborczego i organów wyborczych w Polsce (1991–2016), Warszawa 2016.
5.Jakubowski P., Naczelne zasady administracji wyborczej, w: W. Hermeliński, B. Tokaj (red.), 25 lat demokratycznego prawa wyborczego i organów wyborczych w Polsce (1991–2016), Warszawa 2016.
6.Jakubowski P., Postulaty de lege ferenda usprawniające funkcjonowanie administracji wyborczej w Polsce, w: M. Kolczyński (red.), Polskie wybory 2014–2015. Tom II, Katowice 2017.
7.Jaworski S.J., Państwowa Komisja Wyborcza organem kontroli i ochrony prawa, w: F. Rymarz (red.), Iudices electionis custodes (sędziowie kustoszami wyborów). Księga Pamiątkowa Państwowej Komisji Wyborczej, Warszawa 2007.
8.Kaczmarczyk M., Implementacja Kodeksu Dobrej Praktyki w Sprawach Wyborczych w polskim prawie wyborczym, w: M. Zubik, J. Podkowik (red.), Aktualne wyzwania prawa wyborczego, Warszawa 2021.
9.Lassalle F., O istocie Konstytucyi, Warszawa 1907.
10.Mackenzie W.J.M., Free Elections. A Elementary Textbook, London 1958.
11.Pyrzyńska A., Zadania nadzorcze Państwowej Komisji wyborczej w polskim prawie wyborczym, Warszawa 2020.
12.Rydel K., Uwagi na temat niezależności Państwowej Komisji Wyborczej po zmianach wprowadzonych w 2018 r., w: M. Zubik, J. Podkowik (red.), Aktualne wyzwania prawa wyborczego, Warszawa 2021.
13.Rymarz F., Konstytucjonalizacja Państwowej Komisji Wyborczej (Wnioski de lege ferenda), w: F. Rymarz (red.), Demokratyczne standardy prawa wyborczego Rzeczypospolitej Polskiej. Teoria i praktyka, Warszawa 2005.
14.Skrzypek M., Democratic Backsliding in Poland on Example Drafts Amendments in Electoral Code During the COVID-19 Pandemic, „Polish Political Science Yearbook” 2021, nr 2.
15.Sokala A., Administracja wyborcza w obowiązującym prawie polskim. Struktura organizacyjna, charakter prawny, Toruń 2010.
16.Sokala A., Kontrowersje wokół kształtu polskiej administracji wyborczej, „Studia Wyborcze” 2014, t. 18.
17.Sokala A., Zmiany w systemie polskiej administracji wyborczej, „Studia Wyborcze” 2018, t. 25.
18.Sokala A., Szmyt A., Polski model administracji wyborczej sukcesem demokratycznej transformacji, s. 7, https://konin.kbw.gov.pl.
19.Sześciło D., Modele administracji wyborczej w wybranych państwach, „Studia Wyborcze” 2013, t. 15.
20.Urbaniak K., Wybory jako demokratyczny sposób kreowania organów władzy publicznej a dobro wspólne, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2018, z. 1.
21.Uziębło P., Wprowadzenie do kodeksu wyborczego, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2011, nr 3 (dodatek).