Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Acta Politica

ELASTYCZNA INTEGRACJA W EUROPEJSKIM PROCESIE INTEGRACYJNYM. WYBRANE ZAGADNIENIA Po II wojnie światowej problem jedności Europy znalazł się w centrum uwagi. Jednak wypracowanie wspólnej koncepcji integracji Europy i jej realizacja była niezwykle trudnym zadaniem. Z biegiem lat wzrost liczby członków doprowadził do skomplikowanej liczby struktury Unii Europejskiej i wzmocnienia jej wewnętrznej różnorodności. W tych okolicznościach zastosowanie elastycznej integracji, która na pewnym etapie zdefiniowana została jako jedna z podstawowych zasad Unii Europejskiej, stało się istotne. Elementy elastycznej integracji zostały wprowadzone jako mechanizm wzmocnionej współpracy do prawa pierwotnego, stosunkowo późno, bo dopiero przez Traktat Amsterdamski. Jednak już wcześniej istniały inicjatywy europejskie, w których nie wszystkie państwa członkowskie uczestniczyły, jak choćby porozumienia z Schengen czy unia gospodarczo-walutowa. W tych rozważanych zwraca się uwagę na fakt, że pewne formy elastyczności istniały już od początku procesu integracyjnego i były wprowadzane przez kolejne etapy poszerzania i pogłębiania. Pomimo, iż polityka elastyczności jest niezgodna z podstawowym paradygmatem integracji europejskiej, towarzyszy temu procesowi od początku i jej zwiększenie staje się koniecznością. Problematyka elastycznej integracji wpisuje się między dwie rywalizujące koncepcje teoretyczne federalizmi międzyrządowość, które w swych podejściach teoretycznych dostrzegają i respektują różnorodną rzeczywistość europejską.