Autobiografia Literatura Kultura Media


ISSN: 2353-8694     eISSN: 2719-4361    OAI    DOI: 10.18276/au.2024.2.23-08
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Issue archive / nr 2 (23) 2024
„Kiedy rozpoczęła się wojna (…) byłem jeszcze mały (…)”. Wypracowania szkolne pisane w roku 1946 jako źródło do badania dziecięcych autobiografii
(x)

Authors: Marcin Gołąb ORCID
Uniwersytet Warszawski
Editorial Board: Paulina Iwan
Keywords: school essays children's written works creativity testimony writing practices
Whole issue publication date:2024
Page range:14 (101-114)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

In this article, using the example of a collection of source materials - school essays relating to World War II, written in various parts of Poland in 1946 and collected by the Ministry of Education in Warsaw, some of which are now stored at the Archives of New Records in Warsaw - I try to show their autobiographical potential, and why it is necessary to make a distinction between autobiography and testimony in the case of the sources discussed . I draw attention to the connection between the genre of verbal creativity, which is the school essay, and children's writing practices, as well as the impact of these practices on the autobiographical nature of essays. Using selected examples taken from school texts, I demonstrate the possibility of using them to analyze the ways in which children construct their autobiography.
Download file

Article file

Bibliography

1.„...a małe dzieci do ognia wrzucali”: antologia wypracowań szkolnych (1945-1946) na temat II wojny światowej. Red. Maciej Wróblewski. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2021.
2.AAN, Ministerstwo Oświaty w Warszawie [1944] 1945-1966, sygn. 2/283/0/2.22/1874-2/283/0/2.22/1879.
3.Chmielewska, Joanna. Autobiografia. T. 1. Dzieciństwo. Vers: Warszawa 1993.
4.Engel, Susan „Children’s Life Writing”. W: Encyclopedia of Life Writing: Autobiographical and Biographical Forms. Vol 1. red. Margaretta Jolly, 204-206. London: Fitzroy Dearborn, 2001.
5.Godlewski Grzegorz, Agnieszka Karpowicz, Marta Rakoczy, Paweł Rodak. Od aforyzmu do zinu. Gatunki twórczości słownej. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2014.
6.Grot, Zdzisław Henryk, Wincenty Ostrowski, red. Wspomnienia młodzieży wielkopolskiej z lat okupacji niemieckiej 1939-1945. Poznań: Instytut Zachodni, 1946.
7.Kowalska-Leder, Justyna. Nie wiem, jak ich mam cenić... Strefa ambiwalencji w świadectwach Polaków i Żydów. Instytut Badań Literackich, Uniwersytet Warszawski: Warszawa, 2019.
8.Lejeune, Philippe. Wariacje na temat pewnego paktu: o autobiografii. Tłum. Wincenty Cesluk-Grajewski. Kraków: Universitas, 2001.
9.Moje przeżycia wojenne: wypracowania dzieci z 1946 roku = My wartime experiences: children’s compositions from 1946. Red. Anna Król i in. Warszawa: Instytut Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego, 2019.
10.Rakoczy, Marta. „Pismo, ciało, rytuał. Szkic o szkolnej inicjacji w piśmienność”. Kultura i Społeczeństwo 58, nr 4 (2014): 93–109.
11.Rowid, Henryk. Z metodyki wypracowań pisemnych (zbiorek wolnych ćwiczeń dzieci). Lwów, Warszawa: Książnica Polska T-wa Nauczycieli Szkół Wyższych, 1920.
12.Szycówna, Aniela. Metodyka wypracowań. Cz. 1. Podstawy psychologiczne i historyczne. Warszawa: Księgarnia J. Lisowskiej, 1919.
13.Wypracowanie, Słownik Języka Polskiego PWN, dostęp 10.10.2023, https://sjp.pwn.pl/szukaj/wypracowanie.html.
14.Zarządzenie Ministra Oświaty z dnia 14 maja 1946 r. w sprawie zakończenia roku szkolnego 1945/46, ferii letnich i początku roku szkolnego 1946/47, Dz. Urz. Min. Oświaty, nr 5 z 1.07.1946 r., poz. 139.