Autobiografia Literatura Kultura Media


ISSN: 2353-8694    OAI    DOI: 10.18276/au.2019.1.12-09
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / nr 1 (12) 2019
„Jestem, bo wrócili”. Autobiograficzna pamięć zbiorowa na przykładzie świadectw potomków bieżeńców

Autorzy: KATARZYNA SAWICKA-MIERZYŃSKA ORCID
Uniwersytet w Białymstoku
Słowa kluczowe: bieżeństwo Podlasie I wojna światowa pamięć autobiograficzna pamięć zbiorowa postpamięć
Data publikacji całości:2019-01-31
Liczba stron:14 (143-156)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

W artykule znalazły się refleksje na temat pokonkursowej antologii Jestem, bo wrócili. Przywracanie pamięci w setną rocznicę bieżeństwa, potraktowanej jako narzędzie kształtowania autobiograficznej pamięci zbiorowej (kategoria Astrid Erll) o exodusie ludności cywilnej z zachodnich rubieży Rosji w 1915 roku. Postpamięciowe świadectwa potomków bieżeńców składają się na „ujednolicone archiwum” (Sidonie Smith, Julia Watson), nadające formę indywidualnym wspomnieniom. Ze względu na heterogeniczny, wielokulturowy charakter ziem objętych wysiedleniem kształtowanie się ram pamięci o tym doświadczeniu jest bardzo złożone – adekwatną kategorią badawczą okazuje się „pamięć transkulturowa” i „pamięć wędrująca” (Erll). Za jej metaforyczną materializację uznać można obraz kufra, powracający w wielu tekstach.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Alexander, Jeffrey C. Znaczenia społeczne. Studia z socjologii kulturowej. Tłum. Stanisław Burdziej, Jacek Gądecki. Kraków: Nomos, 2010.
2.Assmann, Aleida. Między historią a pamięcią. Antologia. Red. Magdalena Saryusz-Wolska. War¬szawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2013.
3.Dąbrowicz, Elżbieta. „Resztka. Tożsamość podlaska w obchodach rocznicowych z 2013 i 2015 roku”. W: Podlasie. Od „terra incognito” do „white power”. Szkice z nowego regionalizmu literackiego, red. Marcin Lul, Danuta Zawadzka, 269–291. Białystok: Instytut Filologii Polskiej UwB, 2019.
4.Dąbrowicz, Elżbieta, Anna Szerszunowicz, oprac. „Bieżeństwo – wspólnota pamięci. Kalendarium wydarzeń 2014–2017”. W: Świadectwa pamięci. W kręgu źródeł i dyskursów (od XIX wieku do dzisiaj), red. Elżbieta Dąbrowicz, Beata Larenta, Magdalena Domurad, 399–403. Białystok: Alter Studio, 2017.
5.Erll, Astrid. Kultura pamięci. Wprowadzenie. Tłum. Agata Teperek. Warszawa: Wydawnictwa Uni¬wersytetu Warszawskiego, 2018.
6.Erll, Astrid. „Wędrująca pamięć”. Tłum. Tomasz Kunz. W: Migracyjna pamięć, wspólnota, tożsa¬mość, red. Roma Sendyka, Tomasz Sapota, Ryszard Nycz, 29–52. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 2016.
7.Halbwachs, Maurice. Społeczne ramy pamięci. Tłum. Marcin Król. Warszawa: PWN, 2008.
8.Jestem, bo wrócili. Przywracanie pamięci w setną rocznicę bieżeństwa, red. Katarzyna Sawczuk, Anna Kondratiuk, Anna Szerszunowicz. Białystok: Stowarzyszenie OrthNet, 2017.
9.Prymaka-Oniszk, Aneta. Bieżeństwo 1915. Zapomniani uchodźcy. Wołowiec: Czarne, 2016.
10.Smith, Sidonie, Julia Watson. „Archiwa zapisów życia: czym i gdzie są?”. Tłum. Dorota Boni Mene¬zes. Teksty Drugie 6 (2018): 174–199.