Autobiografia Literatura Kultura Media


ISSN: 2353-8694     eISSN: 2719-4361    OAI    DOI: 10.18276/au.2020.1.14-09
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / nr 1 (14) 2020
Jan Tomasz Gross – biografia symboliczna. (Uwagi na marginesie …bardzo dawno temu, mniej więcej w zeszły piątek…)

Autorzy: MICHAŁ KOPCZYK ORCID
Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Słowa kluczowe: Jan Tomasz Gross literatura mówiona autobiografia autokreacja
Data publikacji całości:2020
Liczba stron:16 (169-184)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Artykuł skupia się na autokreacyjnym wymiarze narracji autobiograficznej Jana Tomasza Grossa zawartej w książce mówionej (talk literature) pt. …bardzo dawno temu, mniej więcej w zeszły piątek… W toku analizy autor wydobywa biograficzne wzorce, w jakie wpisuje swoje życie autor-bohater, zwracając uwagę na ich związek z polską tradycją patriotyczną. W losach bohatera dostrzega elementy „biografii symbolicznej”, w jej ramach zaś składowe „typowej biografii romantycznej”. We wnioskach autor sugeruje istnienie związku pomiędzy autokreacyjnym projektem Grossa a jego aktywnością jako historyka ujawniającego prawdę o losach polskich Żydów w trakcie II wojny i po niej. Wpisanie biografii w „dobre wzorce” zmniejszyło odczuwane skutki naruszenia społecznego tabu związanego z udziałem Polaków w Zagładzie Żydów polskich.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Balcerzan, Edward. „Biografia jako język”. W: Biografia – geografia – kultura literacka, red. Jerzy Ziomek, Janusz Sławiński, 25–38. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich–Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1975.
2.Balcerzan, Edward. Kręgi wtajemniczenia. Czytelnik, badacz, tłumacz, pisarz. Kraków: Wydawnic¬two Literackie, 1982.
3.Burek, Tomasz. Jaka historia literatury jest nam dzisiaj potrzebna?. Warszawa: NOW-a, 1979.
4.Dobrosielski, Paweł. Spory o Grossa. Polskie problemy z pamięcią o Żydach. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 2017.
5.Główczewski, Aleksander. Poetyka i pragmatyka „rozmów z…”. Toruń: Wydawnictwo Adam Mar¬szałek, 2005.
6.Gosk, Hanna. Bohater swoich czasów. Postać literacka w powojennej prozie polskiej o tematyce współ¬czesnej. Izabelin: Świat Literacki, 2002.
7.Gross, Jan Tomasz. …bardzo dawno temu, mniej więcej w zeszły piątek… (rozmowę przeprowadziła Aleksandra Pawlicka). Warszawa: W.A.B., 2018.
8.Gusdorf, Georges. „Warunki i ograniczenia autobiografii”. Tłum. Janusz Barczyński. W: Autobio¬grafia, red. Maria Czermińska, 19–46. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2009.
9.Janicka, Elżbieta. „Mord rytualny z aryjskiego paragrafu. O książce Jana Tomasza Grossa Strach. Antysemityzm w Polsce tuż po wojnie. Historia moralnej zapaści”. Kultura i Społeczeństwo 2 (2008): 229–252.
10.Jay, Martin. Pieśni doświadczenia. Nowoczesne amerykańskie i europejskie wariacje na uniwersalny temat. Tłum. Agnieszka Rejniak-Majewska (Kraków: Universitas, 2008).
11.Kolarzowa, Romana. „Antysemityzm jako element konstytutywny polskiego habitusu”. Teksty Drugie 3 (2018): 227–240.
12.„Książka mówiona”. W: Paulina Potrykus-Woźniak, Słownik nowych gatunków i zjawiska literackich, 91–94. Warszawa–Bielsko-Biała: Wydawnictwo Szkolne PWN–Park Edukacja, 2010.
13.Kunz, Tomasz. „Granice przedstawialności doświadczenia. Narracja jako terapia (na przykładzie „Jądra ciemności” Josepha Conrada)”. W: Polonistyka bez granic: IV Kongres Polonistyki Zagra¬nicznej, Uniwersytet Jagielloński, 9–11 października 2008 r., red. Ryszard Nycz, Władysław Mio¬dunka, Tomasz Kunz, 495–516. Kraków: Universitas, 2011.
14.Lejeune, Philippe. Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii. Tłum. Wincenty Grajewski, red. Regina Lubas-Bartoszyńska. Kraków: Universitas, 2001.
15.Lubas-Bartoszyńska, Regina. Między autobiografią a literaturą. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993.
16.Łebkowska, Anna. „Kariera «książki mówionej»”. Dekada Literacka 6 (1993): 1, 4.
17.Łebkowska, Anna. „Rozmowa z pisarzem – analiza gatunku”. W: Kryzys czy przełom. Studia z teorii i historii literatury, red. Magdalena Lubelska, Anna Łebkowska, 175–185. Kraków: Universi¬tas, 1994.
18.Łebkowska, Anna, „Rozmowy z pisarką/pisarzem – nowa odsłona”. Teksty Drugie 1 (2019): 368–383.
19.Maciąg, Kazimierz. W kręgu problematyki „pamiętników mówionych”. Rzeszów: Wydawnictwo Wyż¬szej Szkoły Pedagogicznej, 2001.
20.Makowiecki, Andrzej Z. Trzy legendy literackie. Przybyszewski, Witkacy, Gałczyński. Warszawa: Pań¬stwowy Instytut Wydawniczy, 1980.
21.Maroszczuk, Grażyna. Świadectwa – rozmowy – kreacje. W kręgu wielkich tekstów interlokucyjnych. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2012.
22.Nowicka-Franczak, Magdalena. Niechciana debata. Spór o książki Jana Tomasza Grossa. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie SEDNO, 2017.
23.Ong, Walter. „Przekształcanie się środków przekazu: książka mówiona”. Tłum. Maria Bożenna Fedewicz. Pamiętnik Literacki 1 (1990): 319–327.
24.Ricoeur, Paul. O sobie samym jako innym. Tłum. Bogdan Chełstowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003.
25.Stabro, Stanisław. „Andrzej Bobkowski. Biografia symboliczna”. Ruch Literacki 4 (1993): 375–389.
26.Strzyżewski, Mirosław. „Model «biografii typowej»” romantyka. W: Biografie romantycznych poetów, red. Zofia Trojanowiczowa, Jerzy Borowczyk, 103–115. Poznań: Wydawnictwo Polskiego Towa¬rzystwa Przyjaciół Nauk, 2007.
27.Tippner, Anja. „Ghostwriting i historia mówiona: teksty kolaboratywne jako przypadek graniczny pisarstwa autobiograficznego”. W: Autobiografie (po)graniczne, red. Inga Iwasiów, Tatiana Czer¬ska, 209–220. Kraków: Universitas, 2016.
28.Witosz, Bożena. „Stylistyka «prozy interlokucyjnej» – uwagi wprowadzające”. W: Interakcyjny wymiar dyskursu artystycznego, red. Bożena Witosz, 107–116. Katowice: Wydawnictwo Uni¬wersytetu Śląskiego, 2017.
29.Zaleski, Marek. Formy pamięci. Warszawa: Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, 1996.
30.Zieniewicz, Andrzej. Pakty i fikcje. Autobiografizm po końcu wielkich narracji (szkice). Warszawa: Elipsa, 2011.
31.Zimand, Roman. „Rozmowa z… – dokument czy literatura”. W: Roman Zimand, Czas normalizacji.
32.Szkice czwarte, 7–21. Londyn: Aneks, 1989.