Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia

Wcześniej: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia

ISSN: 2450-7741    OAI    DOI: 10.18276/frfu.2018.94/1-02
CC BY-SA   Open Access 

Lista wydań / 4/2018
Rachunkowość kreatywna - dobra czy zła?

Autorzy: Michał Hendryk
Instytut Rachunkowości, Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Uniwersytet Szczeciński
Słowa kluczowe: rachunkowość kreatywna rachunkowość agresywna manipulacje księgowe true and fair view.
Data publikacji całości:2018
Liczba stron:14 (23-36)
Klasyfikacja JEL: M41 M42 M49
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Cel – określenie i sprecyzowanie istoty pojęcia rachunkowości kreatywnej i terminów bliskoznacznych. Metodologia badania – artykuł obejmuje dwie podstawowe części. W pierwszej części syntetycznie przedstawiono definicje rachunkowości kreatywnej oraz pojęć bliskoznacznych. Druga część zawiera pro-pozycję interpretacji pojęcia rachunkowości kreatywnej i terminów bliskoznacznych z uwzględnieniem kontekstu zasady „true and fair view” oraz katalog czynności księgowych niebędących przejawem stoso-wania rachunkowości kreatywnej. Proces porządkowania treści niniejszego artykułu wymagał zastosowa-nia metody analizy i krytyki piśmiennictwa. Wynik – pojęcie „rachunkowości kreatywnej” jest rozumiane w literaturze w różny sposób. Dla części au-torów jest ono wyrazem negatywnych działań księgowych, inni z kolei dostrzegają jej pozytywne aspekty. Analiza istoty rachunkowości kreatywnej w kontekście zasady „true and fair view” wykazała, że stosowa-nie kreatywnej rachunkowości nie powinno być utożsamiane z łamaniem obowiązującego prawa, a wy-łącznie z ewentualnym naruszeniem zasad etycznych. Określenie zakresu rachunkowości kreatywnej okazu-je się zagadnieniem problematycznym – zdecydowanie łatwiej jest wyodrębnić zabiegi księgowych wykra-czające poza prawo, a więc czynności utożsamiane z pojęciem rachunkowości agresywnej, czyli z oszu-stwem. Oryginalność/Wartość – pomimo faktu, że pojęcie rachunkowości kreatywnej funkcjonuje w literaturze od blisko czterech dekad, do dnia dzisiejszego autorzy spierają się o charakter rachunkowości kreatywnej. W artykule podjęto próbę uporządkowania pojęć bliskoznacznych do przedmiotowego terminu oraz zaproponowano proces interpretacyjny określający jego naturę. Otwiera to drogę do dalszych badań w zakresie oszustw księgowych i kreatywności w rachunkowości.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Akerloff G.A., Shiller R.J. (2010). Zwierzęce Instynkty, Warszawa: Studio Emka.
2.Artienwicz N. (2017). Rzetelny i jasny obraz – ideał czy mrzonka. „Rachunkowość” 2017, nr 2.
3.Amat O., Blake J., Dowds J. (1999). The Ethics of Creative Accounting, Economic Working Paper.
4.Forlicz S. (2008). Informacja w biznesie. Warszawa: PWE.
5.Gos W. (2013). Polityka rachunkowości, wartości szacunkowe oraz błędy z lat ubiegłych w świetle regulacji bilansowych. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. „Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia” nr 61.
6.Hołda A. (2016), Percepcja pojęcia „rachunkowość kreatywna” przez opinię publiczną i środowisko profesjo-nalnych księgowych w Polsce. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, nr 143. Warszawa.
7.Hońko S., Kowalczuk J. (2014). Rachunek dyskontowy jako instrument prospektywnej wyceny w rachunkowości według MSR/MSSF. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. „Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpie-czenia” nr 69.
8.Kabalski P. (2015). Uwagi wstępne. W: Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej a ustawa o rachunkowości, M. Frendzel, R. Ignatowski, P. Kabalski, N. Krzyżanowska, Rachunkowość, Warszawa.
9.Komunikat Ministra Finansów z dnia 24 stycznia 2018 roku w sprawie ogłoszenia uchwały Komitetu Standar-dów Rachunkowości w sprawie przyjęcia Stanowiska Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie zasady rzetelnego i jasnego obrazu w realizacji przepisów art. 4 ust. 1 oraz ust. 1a i 1b ustawy o rachunkowości.
10.Maćkowiak E. (2015): Rachunkowość kreatywna a rachunkowość agresywna – próba poprawy wyniku finanso-wego jednostki gospodarczej. „Finanse, Rynki finansowe, Ubezpieczenia”, nr 74.
11.Maruszewska E.W. (2014). Etyka we współczesnej rachunkowości a wiarygodność informacji w niej tworzonej. Katowice: Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach.
12.Mączyńska E. (2007). Białe plamy i pułapki dzisiejszej rachunkowości, „Rachunkowość” 2007, nr 9.
13.Moczydłowska W. (2002). Kreatywna tak, agresywna nie. „Gazeta Prawna” nr 229.
14.Moldovan R.L., Achim S.A., Bota-Avram C. (2010). Fighting the enemy of fair view principle – getting to know creative accounting, Scientific Annals of the „Alexandru Ioan Cuza”, Economic Sciences Section, University of Iasi 2010.
15.Mulford C.W., Comiskey E.E. (2005). The Financial Numbers Game. John Wiley & Sons.
16.Parker R. (1995). Financial Reporting in the United Kingdom and Australia. Prentice Hall, Londyn.
17.Piaszczyk A. (2011). System kontroli przedsiębiorstwa w gospodarce pokryzysowej na przykładzie jednostek zainteresowania publicznego. Warszawa: C.H. Beck.
18.Schipper K. (1989). Commentary on creative accounting, Accounting Horizons.
19.Słownik Języka Polskiego (1981). Warszawa: PWN.
20.Surdykowska S. (2006). Przesłanki wykorzystywania negatywnych praktyk księgowych przez menedżerów. W: S. Surdykowski, Oszustwa księgowe – teoria i praktyka, Warszawa: Difin.
21.Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości. Dz. U. z 2018. tekst jednolity. poz. 398.
22.Wąsowski W. (2010). Kreatywna rachunkowość. Fałszowanie sprawozdań finansowych. Warszawa: Difin.
23.Weber J. Cebrowska T. Kufel M. (1993). Wprowadzenie do rachunkowości spółek. Bilansowanie majątku i kapitałów. Bielsko-Biała.