Przegląd Zachodniopomorski


ISSN: 0552-4245     eISSN: 2353-3021    OAI    DOI: 10.18276/pz.2020.2-04
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS  DOAJ

Issue archive / z. 2 2020
Pomerania litterata. Benjamin Potzerne (1665–1699) i historia jego projektu
(Pomerania litterata. Benjamin Potzerne (1665–1699) and the history of his project)

Authors: Agnieszka Borysowska
Keywords: Benjamin Potzerne Pomerania 17th century bibliography biographical lexicon
Data publikacji całości:2020
Page range:18 (77-94)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

In the late 17th century professor (later also the rector) of the Academy in Greifswald, Benjamin Potzerne (1665–1699), announced a project of a biobibliographical dictionary which was to contain biographies and the subjective bibliographies of the native Pomeranians, as well as of other inhabitants of Pomerania, who published here their works. The dictionary, inspired by the work of Johann Moller (1661–1725) and Daniel Georg Morhof (1639–1691), and – indirectly – Szymon Starowolski (1588–1656), was not eventually written because of the author’s sudden death. The article discusses the assumptions of the project and demonstrates its place among other achievements of this type at the time.
Download file

Article file

Bibliography

1.Źródła niepublikowane
2.Książnica Pomorska w Szczecinie, sygn. Rkps 250/2: Pfuel Johann Ernst, Album studiosorum Illustris Paedagogy Stetinensis... [rękopis].
3.Landesarchiv Greifswald, Rep. 41 Plathe, Nr. I A 1:24: Pommersches Gelehrten-Lexikon. T. 1–3. Dostęp: 8.05.2020. on-line: urn:nbn:de:gbv:9-g-5146617.
4.Die Rektoren der Universität Greifswald. Dostęp 30.04.2020. https://www.uni-greifswald.de/universitaet/geschichte/chronik-der-universitaet/rektorenchronik/rektorenchronik-1600-1699.
5.Staatsbibliothek zu Berlin.Nachlass Johann Karl Konrad Oelrichs. Nr. 95: List B. Potzernego do A. Müllera Greffenhagiusa, 1694 r.
6.Opracowania
7.Beckmann, Sabine. „Litterarische Kommunikation zwischen pommerschen Fürstinnen und Gelehrten des 16. und 17. Jahrhunderts”. W: Dirk Schleinert, Monika Schneikart, Zwischen Thronsaal und Frawenzimmer. 65–87. Köln: Böhlau Verlag.
8.Borysowska, Agnieszka, Michał Gierke. „Andreas Müller Greiffenhagius (1630–1694) – konterfekt uczonego orientalisty”. Rocznik Chojeński 10 (2018), 93–132.
9.Die letzte Ehre solten in folgenden Trauer-Zeilen Dem Weyland... Herrn M. Beniamin Potzernen Logices und Metaphysices weitberühmten Prof. Ordinar. auff hiesiger
10.Königl. Universität, nach dem derselbe am 2. Febr. 1699... selig verstorben und am 13. Martii hierauf mit Christlichen Begräbnis-Ceremonien beehret ward mit betrübten Gemühtern ehrerbietigst erweisen Die sämmtlichen hieselbst Studirenden. Greiffswald: Daniel Benjamin Starcken [1699].
11.Domański, Juliusz. Tekst jako uobecnienie. Szkic z dziejów myśli o piśmie i książce. Kęty: Antyk, 2002.
12.Europäische Bildungströme: die Viadrina im Kontext der europäischen Gelehrtenrepublik der Frühen Neuzeit (1506–1811). Schöneiche bei Berlin: Scripvaz, 2008.
13.Müller Andreas Greiffenhagius. Hebdomas Observationum de rebus Sinicis. Coloniae Brandenburgicae: Georgius Schultzius, 1674.
14.Komeński, Jan Amos. Pampaedia. Tłum. Krystyna Remerowa. Wstęp i komentarz Bogdan Suchodolski. Wrocław: Ossolineum, 1973.
15.Komeński, Jan Amos. „Żywa typografia, to jest sztuka oszczędnego a przecież masowego i wybornego odbijania mądrości nie na papierze, lecz w umyśle”. W: tegoż, Pisma wybrane. Tłum. Krystyna Remerowa. Wstęp i komentarz Bogdan Suchodolski. Wrocław–Warszawa–Kraków: Ossolineum, 1964.
16.Micraelius, Johann. Altes Pommerland: Teutsch. Wendisch Sächsisch; Nebenst Historischer Erzehlung, dero in Nähisten Dreißig Jahren, biß auff des Letzten Hertzogen Bogißlai XIV. Todt, in Pommern Vorgegangenen Geschichten. Buch 1–6. Alten Stettin: Rhete, 1639–1640.
17.Moller, Johann. Cimbria literata sive Scriptorum ducatus utriusque Slesvicensis et Holsatici, quibus et alii vicini quidam accensentur, historia literaria tripartite. Havniae:
18.Gottmann Fridrich Kisel, 1744.
19.Moller, Johann. Cimbriae literatae prodromus sive De suis in historia Patriae literaria conatibus… Slesvigae: Typis Holvveinianis, 1687.
20.Morhof, Daniel Georg. Polyhistor sive De notitia auctorum et rerum commentarii. Lubecae: sumptibus Petri Böckmanni, 1688.
21.Pawlak, Wiesław. De eruditione comparanda in humanioribus. Studia z dziejów erudycji humanistycznej w XVII wieku. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2012.
22.Pomian, Krzysztof. Przeszłość jako przedmiot wiedzy. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2010.
23.Potzerne, Benjamin. Autoschediasma epistolicum ad Germaniae Gloriosae Patres Conscriptos et Cives Maxime Suos hodie Claros, quo scribendae B[ono] c[um] D[eo]
24.Pomeraniae Litteratae institutum atque consilium aperit, exhibet, commendat…Schneebergae: Weidnerus, 1693.
25.Potzerne, Benjamin. Exercitatio practica conscientiae moderatrix, in quaestione: utrum studiosus theologiae salva conscientia theologiae studium deserere & iurisprudentiae aut medicinae se consecrare possit, quam praeside D[omi]n[o] Jo[hanno] Frid[erico] Mayero... solemni disputationis ritu proponet… Wittebergae: Schultzius, 1687.
26.Potzerne, Benjamin. Jesu Fortunante lanx satura variarum positionum theologicarum, quam consentiente Summe Reverendo Theologorum Ordine in Alma Kiloniensi praeside Jo[hanno] Frid[erico] Mayero Doctore & Professore Theologo postridie Kal[endas] August[as] Anno MDCLXXXIIX. proponet… [Kiel]: Reumann, 1688.
27.Potzerne, Benjamin. Quaestionem Theologicam utrum pro veritate religionis apud haereticos convertendos sacramento aliquo contendere liceat? consensu summe Rever[endissimo] Facultat[is] Theologicae Praeside D[omi]n[o] Jo[hanno] Frid[erico] Mayero S[anctae] Theol[ogiae] Doct[ore]... in Academia Holsatorum, quae Kiloni[i] est, Christian-Albertina ad... diem Iulii, Anni R. S. MDCLXXXIIX. solenni disputationis ritu proponet & edisseret… [Kiel]: Reumannus, 1688.
28.Sasse, Georg Friedrich. Disputatio de Pomerania quam… praeside Dn. Christiano Grünebergen… exponit… Francofurti ad Oderam: Christophori Zeitleri [1684].
29.Sawoniak, Henryk. „Sprawność informacyjna bibliografii polskich w XIX wieku (do 1918 r.)”. Przegląd Biblioteczny 39 (1971): 155–174.
30.Starowolski, Szymon. Setnik pisarzów polskich albo pochwały i żywoty stu najznakomitszych pisarzów polskich. Tłum. i komentarz Jerzy Starnawski. Wstęp Franciszek Bielak i Jerzy Starnawski. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1970.
31.Vanselow, Amandus Karl. Gelehrtes Pommern Oder Alphabetische Verzeichniss, Einiger in Pommern Gebohrnen Gelehrten, Männlichen und weiblichen Geschlechtes, Nach ihren Merckwürdigsten Amständen Und Verfertigten Schrifften. Stargard: Johann Tiller, 1728.
32.Zedler, Johann Heinrich. Grosses vollständiges Universal-Lexicon Aller Wissenschafften und Künste. T. 28. Leipzig: Johann Heinrich Zedler, 1741, szpalta 1921–1922 (Potzerne oder Pozerne).