Przegląd Zachodniopomorski


ISSN: 0552-4245     eISSN: 2353-3021    OAI    DOI: 10.18276/pz.2020.1-01
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS  DOAJ

Lista wydań / z. 1 2020
Apparatus Sigillorum – nieznane źródło do sfragistyki miejskiej Pomorza Zachodniego. Autorstwo, czas i okoliczności powstania

Autorzy: Łukasz Koremba
Słowa kluczowe: sfragistyka pieczęcie Pomorze Zachodnie Biblioteka Ostenów Apparatus Sigillorum odrysy pieczęci
Data publikacji całości:2020
Liczba stron:17 (5-21)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Celem artykułu były przedstawienie oraz próba ustalenia autorstwa, czasu i okolicznościpowstania nieznanego zbioru odrysów pieczęci miejskich Apparatus Sigillorum Pomeraniae et Rugiae Civitatum. Dzieło zachowało się do naszych czasów w pozostałościach tzw. Biblioteki Ostenów, do której trafiło w 1773 roku. Lakoniczne zapiski na okładce dzieła wskazują na jego pochodzenie z kolekcji Matthäusa Heinricha Liebeherra. Na podstawie analizy estetyki wykonania odrysów możemy przypuszczać, że dzieło posiadało kilku rysowników, być może było uzupełniane przez kolejnego właściciela. Z treści zapisków dorsalnych można wywnioskować, że autor korzystał z pieczęci znajdujących się w zbiorach pomorskich uczonych skupionych w stowarzyszeniu Collectores Historiae et Juris Patrii, prawdopodobnie też sama działalność tegoż stowarzyszenia mogła stanowić inspirację do skatalogowania pieczęci pomorskich miast.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Źródła niepublikowane
2.Landesarchiv Greifswald, Rep. 41 Plathe, Nr. I 41.
3.Źródła publikowane
4.Balthasar von, Augustin. Apparatus Diplomatico-Historici etc. III te Ausfertigung (...). Greifswald, 1735.
5.Beckmann, Sabinne. „Drucker, Sammler, Gelehrte. Eine Literatur-und Kulturgeschichte Westpommerns im Spiegel frühneuzeitlicher Gelegenheitkunst”. W: Handbuch des Personalen Gelegenheitsschrifttums in Europäischen Bibliotheken und Archiven, red. Sabinne Beckmann, Stefan Anders, 17–195, Bd. 27. Hildesheim–Zürich–New York: Olms-Weidmann, 2013.
6.Bernouilli, Johann. Reisen durch Brandemburg, Pommern, Preussen, Curland, Russland und Pohlen in den Jahren 1777 und 1778. Bd. 2. Leipzig, 1779–1780.
7.Bieniek, Dariusz. „Od pieczęci do herbu”. Gazeta Płotowska, 3 (2016): 3.
8.Bismarck-Osten von, Ferdinand. „Die Sammlungen zu Schloss Plathe und ihr Begründer Friedrich Wilhelm von der Osten (1721–1786)ˮ. Baltischen Studien 62 (1976): 63–72.
9.Bobowski, Bogdan. „Motywy gospodarcze na pieczęciach średniowiecznych i wczesnonowożytnych Goleniowa”. W: Najnowsze badania nad numizmatyką i sfragistyką Pomorza Zachodniego: Materiały z konferencji naukowej 50 lat Działu Numizmatycznego Muzeum Narodowego w Szczecinie 19–20 września 2002 roku, red. Genowefa Horoszko, 185–189. Szczecin: Muzeum Narodowe, 2004.
10.Bobowski, Kazimierz. „Symbolika pieczęci i herbu miasta Dymina na tle motywów obrazowych pieczęci miejskich Pomorza Zachodniego”. Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka 43 (1988), 2: 245–254.
11.Bobowski, Kazimierz. „Symbolika religijna i kościelna w ikonografii pieczęci miast Pomorza Zachodniego”. W: Najnowsze badania nad numizmatyką i sfragistyką Pomorza Zachodniego: Materiały z konferencji naukowej 50 lat Działu Numizmatycznego Muzeum Narodowego w Szczecinie 19–20 września 2002 roku, red. Genowefa Horoszko, 179–184. Szczecin: Muzeum Narodowe, 2004.
12.Bobowski, Kazimierz. Dawne pieczęcie na Pomorzu Zachodnim: zabytki prawa i kultury z epoki Gryfitów. Szczecin: Glob, 1989.
13.Böhmer, Wilhelm. „Uebersicht der allgemeine Chroniken und Geschichten Pommerns seit Kantzow”. Baltische Studien 3 (1835), 1: 66–171.
14.Brüggemann, Ludwig Wilhelm. Ausführliche Beschreibung des gegenwärtigen Zustandes des Königl. Preussischen Herzogthums Vor- und Hinter- Pommern. 2 Th., Bd. 1. Stettin, 1784.
15.Döring, Detlef. „Gelehrte Gesellschaften in Pommern im Zeitalter der Aufklärungˮ, W: Die Universität Greifswald in der Bildungslandschaft des Ostseeraums, red. Dirk Alvermann, Nils Jörn, Jens E. Olesen, 123–153. Berlin: LIT Verlag, 2007.
16.Greifswaldisches Wochen-Blatt von allerhand gelehrten und nützlichen Sachen. Greifswald, 1743.
17.Gumowski, Marian. „Koszalin – jego herb i pieczęcie”. W: Z dziejów Koszalina, red. Henryk Janocha, 95–106. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1960.
18.Gumowski, Marian. „Pieczęcie i herb Słupska”. Zapiski Koszalińskie 4 (1959): 3–14.
19.Gumowski, Marian. „Pieczęcie i herby niektórych miast pomorskich”. Przegląd Zachodniopomorski 15 (1971), 3: 113–132.
20.Gut, Paweł. „Typariusze pieczęci miejskich i sądowych z herbami miejskimi w zasobie Archiwum Państwowego w Szczecinie”. Stargardia 4 (2004), 323–335.
21.Häckermann. „Balthasar, Augustin von”. W: Allgemeine Deutsche Biographie 2, 29–30. Leipzig, 1875.
22.Häckermann. „Charisius, Johann Ehrenfried”. W: Allgemeine Deutsche Biographie 4, 103. Leipzig, 1876.
23.Hupp, Otto. Die Wappen und Siegel der Deutschen Städte, Flecken und Dorfen. München, 1898.
24.Lehmann, Johann Gottlieb. Verzeichniss einer grosstentheils vollstandigen Sammlung von Pommerischen Munzen (…). 2 Th., Berlin, 1752.
25.Pyl, Theodor, hrsg. Dr. j. u. Augustin Balthasars [...] Leben und Schriften nach dessen Selbstbiographie und anderen urkundlichen Quellen als Ergänzung zu O. Focks Rügisch-Pommerscher Geschichte. Greifswald, 1875.
26.Pyl, Theodor. „Schwarz, Albert Georgˮ. AIllgemeine Deutsche Biographie 33 (1891), 223–226.
27.Rymar, Edward. „Biblioteka Ostenów – Bismarcków w Płotach. Część 2. Tajemnice rozproszenia”. Bibliotekarz Zachodniopomorski 46 (2005), 4: 41–53.
28.Rymar, Edward. „Biblioteka Ostenów – Bismarcków w Płotach. Część 3. Stare i nowe tropy rozproszenia zbiorów”. Bibliotekarz Zachodniopomorski 50 (2009), 3–4: 32–35.
29.Rymar, Edward. „Biblioteka Ostenów w Płotach (1)ˮ. Bibliotekarz Zachodniopomorski 45 (2004), 3–4: 36–44.
30.Senarclens de, Vanessa. „Części rozproszonych księgozbiorów XVIII-wiecznych. Biblioteka zamku Plathe i jej użytkownicy”. W: Unbekannte Schätze. Germanica des 16. Jahrhunderts in der Universitätsbibliothek Łódź / Nieznane skarby. Germanika XVI-wieczne w zbiorach Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego, red. Cora Dietl, Małgorzata Kubisiak, 117–146. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018.
31.Skiba, Aleksandra. „Kolekcja Matthäusa Heinricha Liebeherra w bibliotece Gimnazjum Akademickiego w Szczecinieˮ. W: Od Pedagogium Książęcego do Gimnazjum Mariackiego. Z dziejów szkolnictwa półwyższego w Szczecinie do początków XIX w., red. Agnieszka Borysowska, 159–171. Szczecin: Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica, 2018.
32.Szajko, Urszula. „Liebeherr Mathaus Heinrich von”. W: Encyklopedia Szczecina, red. Tadeusz Białecki, 542. T. 1. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, 1999.
33.Szukała, Maciej. Powstanie i działalność Towarzystwa Historii i Starożytności Pomorza w Szczecinie w latach 1824–1918. Szczecin: Wydawnictwo Archiwum Państwowego „Dokumentˮ w Szczecinie, 2000.
34.Zettelkatalog der Bibliothek, Bismarck-osten.com. Dostęp 28.01.2020. http://www.bismarck-osten.com/zettelkatalog.