Przegląd Zachodniopomorski

ISSN: 0552-4245     eISSN: 2353-3021    OAI    DOI: 10.18276/pz.2024.39-08
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS  DOAJ

Lista wydań / t. 39 (68) 2024
Szczecin Press Photographers 1945-1990
(Szczecińscy fotoreporterzy prasowi 1945-1990)

Autorzy: Paweł Miedziński ORCID
Instytut Pamięci Narodowej, oddział w Szczecinie
Słowa kluczowe: fotoreporter fotograf prasowy fotoreportaż prasa codzienna fotografia prasowa
Data publikacji całości:2024
Liczba stron:39 (187-225)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Fotografia prasowa od lat stanowi istotny element narracji medialnej. Trudno sobie wyobrazić jakikolwiek dziennik bez zamieszczonych w nim fotografii. Lektura opracowań dotyczących historii prasy (czy szerzej – środków masowego przekazu) pozostawia pewien niedosyt. Opisywane są tytuły, redakcje, ludzie mediów. Jednak wśród nich fotoreporterzy są na marginesie. Być może dlatego, że rzadko bywali w redakcji? Zdjęcia przecież nie powstawały przy biurkach redaktorów, a w „terenie”. Dziennikarze ci – bowiem status ten formalnie dzielili na równi z tymi „piszącymi” – gdy wracali do redakcji, to głównie po to, by zamknąć się w ciemni (cyfrowa fotografia pojawiła się dopiero w drugiej połowie pierwszej dekady lat 2000) i wywołać film. Gdy odbitki były oceniane i szykowane do druku, zazwyczaj już ich w redakcji nie było. Upływ czasu, pęd bieżących wydarzeń, a także stale obecne niedocenianie pracy tej kategorii dziennikarzy spowodowało, że wielu z nich większości czytelników jest nieznana. Choć znane są ich – przynajmniej niektóre – utwory. Niniejszy tekst porządkuje dostępną autorowi wiedzę na temat tych osób – w większości już nieżyjących. Pierwsze przymiarki do powstania artykułu miały miejsce wiele lat temu, stąd też w części jest on oparty na relacjach samych zainteresowanych. Naturalne luki w pamięci uzupełnione są – na ile to możliwe – zachowanymi dokumentami. Jak w wielu podobnych przypadkach, odczuć można niedosyt zarówno relacji, jak i wytworów biurokratycznej machiny. Niska kultura archiwizacyjna odcisnęła tutaj swoje szczególne piętno. Szczególne bolesne jest bezrefleksyjne zniszczenie archiwów negatywowych i pozytywowych przeprowadzone w redakcjach u progu nowej epoki.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Androchowicz, Andrzej. "Stefan Cieślak." Accessed April 4, 2023. https://pomeranica.pl/wiki/Stefan_Cie%C5%9Blak.
2.Archiwum Akt Nowych (AAN). 1888/1443 Akta osobowe pracowników RSW „Prasa-Książka-Ruch,” Dmochowski Zenon, kwestionariusz osobowy [personal questionnaire], November 2, 1960, n.p.
3.AAN. 1888/9214, Akta osobowe [personal files] Wituszyński Aleksander.
4.Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej (AIPN). BU 0010/62 t.1, Notatka służbowa [official note], January 6, 1981.
5.AIPN. BU 2221/107, Dowództwo Wojsk Ochrony Pogranicza w Warszawie, Akta personalne [personal files] Kałuszyner Mieczysław s. Froima, Akta osobowe [personal files].
6.AIPN. BU 2459/1, Kartoteka [index], „Dmochowski Zenon.”
7.AIPN. EAKOI_BU_1_99_3708.
8.AIPN. EAKOI_Sz_7_0323.
9.AIPN. EAKOI_Sz_10_4_0576.
10.AIPN. EASz 178802, Akta paszportowe [passport files].
11.AIPN. Sz 0010/804, Notatka służbowa [official note], January 25, 1984.
12.AIPN. Sz 0012/519 t. 7, Kartoteka [index], Cieślak Stefan „Arka.”
13.AIPN. Sz 0012/521 t. 11, Inwentarz archiwalny akt II KWMO w Szczecinie od nr 11665 do nr 12852 [archival inventory of files from the II KWMO in Szczecin from no. 11665 to no. 12852].
14.Archiwum Państwowe w Szczecinie (APSz). Zespół: Stowarzyszenie Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej Oddział w Szczecinie, sygn. 3/9, 69.
15.APSz. sygn. 57/4, Protokół z zebrania organizacyjnego Sekcji Klubu Fotografii Prasowej Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich [minutes of the organizational meeting of the Section of the Press Photography Club of the Polish Journalists Association], July 13, 1966.
16.APSz. sygn. 58/3, Regulamin konkursu fotograficznego p.n. „Szczecin-Morski” [regulations of the photographic competition titled "Szczecin-Morski"].
17.APSz. sygn. 13310, Protokół z Walnego Zebrania Sprawozdawczo-Wyborczego Szczecińskiego Oddziału Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich w Szczecinie [minutes of the General Reporting and Election Meeting of the Szczecin Branch of the Polish Journalists Association in Szczecin], April 23, 1971.
18.APSz. 858/3159, Informacja dla członków Sekretariatu KW PZPR w Szczecinie nt. „Obchody XXX-lecia Ludowego Wojska Polskiego w woj. szczecińskim” [information for the members of the Secretariat of the KW PZPR in Szczecin regarding "Celebrations of the 30th anniversary of the People's Polish Army in the Szczecin region"]. [n.d., c. September 1973], k. 237.
19.Buck, Andrzej. "Czasopisma literackie młodych i dla młodych w Polsce (1944-1970)," cz. 1. Rocznik Historii Prasy Polskiej 2 (2019): 86.
20.Cieślak, Robert. "Długi film życia." Głos Szczeciński, March 20, 1997.
21.Cieślak, Tadeusz. "Szczecin w obiektywie. Foto Stefan Cieślak," [manuscript in the author's collection].
22.Dmochowski, Zenon. "Powołanie na pisarza." In Słowem i piórem, edited by Tadeusz Białecki, 70, 130-131. Szczecin: Stowarzyszenie Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej. Oddział w Szczecinie, 1996.
23."Dmochowski Zenon Henryk." Accessed May 25, 2024. https://dziennikarze.szczecin.pl/leksykon-dziennikarzy/item/43-dmochowski-zenon-henryk.
24."Historia Szczecińskiego Towarzystwa Fotograficznego." Accessed April 11, 2024. http://www.stf.pl/historia/.
25."Janusz Rudnicki." Accessed May 14, 2024. https://wikiszczecin.home.pl/wiki/Janusz_Rudnicki.
26.Jurczak, Wanda. "Stefan Cieślak zwalnia tempo." Głos Szczeciński, April 29, 2000.
27.Knap, Paweł. Szczecin w obiektywie Anatola Weczera. Szczecin: Walkowska Wydawnictwo / JEŻ, 2012.
28.Kozłowski, Kazimierz. "Środki masowego przekazu w Szczecinie w latach 1945-1990." In Słowem i piórem, edited by Tadeusz Białecki, 17-19, 24-25. Szczecin: Stowarzyszenie Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej. Oddział w Szczecinie, 1996.
29.Krasucki, Eryk. "Tygodnik „Ziemia i Morze” (1956-1957) a (od)budowa lokalnej tożsamości." Przegląd Zachodniopomorski 4 (2017).
30.Ławrynowicz, Cezary. "Marzyłem o lataniu. Wybrałem fotografowanie." Kurier Szczeciński, September 3, 2010.
31."Marek Czasnojć." Accessed May 25, 2024. https://pomeranica.pl/wiki/Marek_Czasnoj%C4%87.
32.Miedziński, Paweł. "Szczeciński Oddział Centralnej Agencji Fotograficznej 1970-1991." Przegląd Zachodniopomorski 2 (2019).
33.Miedziński, Paweł. Szczeciński fotograf: Witold Chromiński. Szczecin: Wydawnictwo Grzegorz Czarnecki, 2022.
34.Miedziński, Paweł. "O fotografowaniu (w) stoczni." In Paweł Miedziński, Ryszard Dąbrowski, Mateusz Lipko, Stocznia Szczecińska, Szczecin: Instytut Pamięci Narodowej, 2021.
35.Pieńkowska, Janina. "’Złota’ miłość państwa Cieślaków… do siebie i fotografii." Głos Szczeciński, January 30-31, 1999.
36.Rudnicki, Marek. "Legendarny fotoreporter Szczecina (1920-2013)." Głos Szczeciński, June 14, 2013.
37."Stefan Cieślak." Morze i Ziemia, January 1981.
38.Szymczak, M. "Dawnych wspomnień czar. Fakty. Anegdoty. Ciekawostki." Kurier Szczeciński, October 7, 1970.
39."Termnowski Wojciech." Accessed April 17, 2024. https://dziennikarze.szczecin.pl/leksykon-dziennikarzy/item/193-termnowski-wojciech.
40."Weczer Anatol." Accessed May 14, 2024. https://pomeranica.pl/index.php?title=Anatol_Weczer.
41."Rozmowa ze Sławomirem Borkiem." [Interview with Sławomir Borek], July 20, 2010, in the author's collection.
42."Rozmowa z Wandą i Stefanem Cieślakami." [Interview with Wanda and Stefan Cieślak], May 11, 2006, in the author's collection.
43."Rozmowa z Wandą i Stefanem Cieślakami." [Interview with Wanda and Stefan Cieślak], November 24, 2009, in the author's collection.
44."Rozmowa z Markiem Czasnojciem." [Interview with Marek Czasnojć], May 10, 2023, in the author's collection.
45."Rozmowa z Agatą Pleśniarowicz." [Interview with Agata Pleśniarowicz], January 19, 2011, in the author's collection.
46."Rozmowa z Jerzym Undro." [Interview with Jerzy Undro], April 17, 2023, in the author's collection.
47."Rozmowa z Aleksandrem Wituszyńskim." [Interview with Aleksander Wituszyński], April 26, 2023, in the author's collection.