Studia Językoznawcze

synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny


ISSN: 1730-4180     eISSN: 2353-3161    OAI    DOI: 10.18276/sj.2017.16-13
CC BY-SA   Open Access   ERIH PLUS

Lista wydań / t. 16, 2017
Językowa kreacja drogi w powieści Matka Ignacego Maciejowskiego (Sewera)

Autorzy: Joanna Rutkowska
Akademia im. Jakuba z Paradyża, Gorzów Wlkp.
Słowa kluczowe: leksyka stylistyka językowy obraz świata barwy
Data publikacji całości:2017
Liczba stron:16 (205-220)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

W powieści Matka jawi się równolegle dwuwymiarowa kreacja drogi: w ujęciu fizycznym oraz w ujęciu metaforycznym. W kreacji drogi Ignacy Maciejowski wykorzystał kontrast: droga do miasta – droga zła, czarna, z demonami, trudna, męcząca, z zacierającym się celem, a droga do domu – do wsi, do sielanki, do swoich. Ważną rolę w obrazowaniu pokonywanej trasy odgrywają opisy przyrody, która stanowi uzupełnienie kreacji różnych etapów drogi, jak i oddziałuje na emocje, przeżycia i odczucia głównej bohaterki powieści. Elementem kreującym drogę w analizowanej powieści są także barwy. Pisarz wykorzystuje paletę – od ciemnej, czarnej do białej i jej odcieni, sporadycznie wykorzystując barwę niebieską, granatową, czerwoną, różową. Droga pokonywana przez matkę jest miejscem sakralnym, przestrzenią, którą można pokonać z Bożą pomocą.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Adamowski, Jan. Kategoria przestrzeni w folklorze. Studium etnolingwistyczne. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 1999.
2.Bańkowski, Andrzej. Etymologiczny słownik języka polskiego. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000.
3.Boryś, Wiesław. Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2000.
4.Czeszewski, Maciej. Słownik polszczyzny potocznej PWN. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008.
5.Dyszak, Andrzej. Językowe wyrażenia zjawisk jasności i ciemności. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2010.
6.Forstner, Dorothea. Świat symboliki chrześcijańskiej. Leksykon, tłum. Wanda Zarzewska, Paweł Pachciarek i in. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 2001.
7.Fouilloux, Danielle i in. Kultura biblijna. Słownik. Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza BGW, 1997.
8.Gadacz, Tadeusz, Bogusław Milerski, red. Religia. Encyklopedia PWN. T. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001.
9.Karłowicz, Jan, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki. Słownik języka polskiego. T. I–VIII. Warszawa: nakładem prenumeratorów, w drukarni E. Lubowskiego i S-ki, 1900–1927.
10.Kłosińska, Anna, Elżbieta Sobol, Anna Stankiewicz. Wielki słownik frazeologiczny PWN z przysłowiami. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010.
11.Komorowska, Ewa, Danuta Stanulewicz, red. Barwa w języku, literaturze i kulturze. T. 2. Szczecin: Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe ZAPOL, 2011.
12.Komorowska, Ewa. Barwa w języku polskim i rosyjskim. Rozważania semantyczne. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2010.
13.Kopaliński, Władysław. Słownik symboli. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001.
14.Kowalski, Piotr. Kultura magiczna. Omen, przesąd, znaczenie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.
15.Kowalski, Piotr. Leksykon znaki świata. Omen, przesąd, znaczenie. Warszawa–Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998.
16.Maciejowski, Ignacy (Sewer). Matka. Powieść z życia ludu. W: Dzieła wybrane, Ignacy Maciejowski. T. VII. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1955.
17.Nosowska, Dorota. Słownik motywów literackich. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Park Edukacja, 2006.
18.Popek, Stanisław. Barwy i psychika. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2008.
19.Skorupska-Raczyńska, Elżbieta. „Funkcja barw w językowej kreacji wybranych postaci w Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej”. W: Językowa kreacja świata w utworach Elizy Orzeszkowej (wybrane zagadnienia), Elżbieta Skorupska-Raczyńska. Gorzów Wielkopolski: Wydawnictwo Naukowe Akademii im. Jakuba z Paradyża, 2016.
20.Skorupska-Raczyńska, Elżbieta. „…na wzgórza libijskie padł złowrogi cień. O funkcji barw w językowej kreacji starożytnego świata w Faraonie Bolesława Prusa”. Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny 6 (2007).
21.Skorupska-Raczyńska, Elżbieta, „Obraz ludowej religijności w powieściach chłopskich Elizy Orzeszkowej”. W: Język doświadczenia religijnego, red. Grzegorz Cyran, Elżbieta Skorupska-Raczyńska. T. II. Szczecin: Wydział Teologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego, 2009.
22.Skorupska-Raczyńska, Elżbieta. „Kolorystyka dworu i zaścianka w Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej”. Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny 5 (2006).
23.Skubalanka, Teresa. Historyczna stylistyka języka polskiego. Przekroje. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1984.
24.Stanulewicz, Danuta, Barwa różowa w języku polskim. W: W kręgu słowa, red. Żaneta Kozicka-Borysowska, Joanna Misiukajtis. Szczecin: Wydawnictwo Print Group, 2008.
25.Teleżyńska, Ewa. „Czerwień i błękit w liryce Norwida, Mickiewicza i Słowackiego”. Pamiętnik Literacki LXXX (1989): 159–170.
26.Zgółkowa, Halina, red. Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny. T. 9. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz, 1996.
27.http://www.krajobraz.kulturowy.us.edu.pl/publikacje.artykuly/17.Sacrum/10.smyk.pdf. Dostęp 3.06.2017.
28.http://www.miejski.pl/slowo-%C5%9Acie%C5%BCka. Dostęp 14.09.2016.