Acta Iuris Stetinensis

Wcześniej: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Acta Iuris Stetinensis

ISSN: 2083-4373     eISSN: 2545-3181    OAI    DOI: 10.18276/ais.2023.46-01
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / 5/2023 (46)
Problematyka ochrony interesu prawnego w procedurze budżetu partycypacyjnego

Autorzy: Jakub Baranowski ORCID
Uniwersytet Szczeciński
Słowa kluczowe: interes prawny ochrona interesu prawnego budżet obywatelski partycypacja społeczna prawo samorządu terytorialnego
Liczba stron:14 (7-20)
Cited-by (Crossref) ?:
Liczba pobrań ?: 78

Abstrakt

Podstawowym celem badawczym niniejszego opracowania jest odpowiedź na pytanie, czy obowiązujące przepisy polskiego prawa chronią interes prawny obywatela, który w procedurze budżetu obywatelskiego zgłosił zwycięską propozycję zadania, gdy to nie zostało uwzględnione w uchwale budżetowej gminy. Aby udzielić odpowiedzi na tak postawione pytanie badawcze, dokonano analizy polskiego systemu prawnego w zakresie przepisów dotyczących budżetu obywatelskiego, skupiając się jedynie na regulacji prawnej poziomu gminnego, wykorzystując przy tym metodę dogmatycznoprawną. Badania uzupełniono o orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego i sądów administracyjnych. Podstawowym wnioskiem, jaki dało się wywieść z przeprowadzonych badań, jest stwierdzenie, że przepisy prawne dotyczące budżetu obywatelskiego nie zapewniały bezpośredniej i jednoznacznej ochrony interesu prawnego autora zwycięskiego projektu, w przypadku gdy nie został on uwzględniony w uchwale budżetowej gminy. Brak przepisów materialnoprawnych w zakresie budżetu partycypacyjnego powodował, że interes prawny autora zwycięskiego projektu można próbować odkodować wyłącznie z przepisów ustrojowych. Analizowane w niniejszym opracowaniu instytucje prawne nie dawały jednoznacznej odpowiedzi, czy poprzez ich wykorzystanie autor zwycięskiego zadania mógłby w sposób bezstronny i niezależny dochodzić ochrony swojego interesu prawnego. Dopiero instytucja, o której mowa w art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, tj. skarga na uchwałę do sądu administracyjnego, mogłaby wypełnić przymioty bezstronności i niezależności rozstrzygnięcia sprawy. Kwestie poruszone w artykule niebyły przedmiotem szerszej refleksji na gruncie nauki prawa administracyjnego. Nie były one również przedmiotem licznych judykatów. Należało zarazem podkreślić, że brak przyjęcia koncepcji interesu prawnego w procedurze budżetu partycypacyjnego, w szczególności w zakresie niewpisania zwycięskiego zadania w uchwale budżetowej gminy, mógłby powodować wykorzystywanie silniejszej pozycji gminy w stosunku do obywateli. Zatem do momentu podjęcia przez ustawodawcę odpowiednich kroków prawnych regulujących powyższą problematykę należało podjąć dyskusję o dostępnych możliwościach ochrony interesu prawnego autora zwycięskiego zadania i, zdaniem autora niniejszego opracowania, takie rozwiązanie wskazane zostało w art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Błaszak M., Budżet obywatelski w Polsce i dylematy z nim związane, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” nr 81 (3), s. 203–220.
2.de Sousa Santos B., Participatory budgeting in Porto Alegre: Toward a redistributive democracy; Stoneham 1998, www.ssc.wisc.edu/~wright/santosweb.html.
3.Gołaszewski P., Art. 28 Kodeksu postępowania administracyjnego, w: R. Hauser, M. Wierzbowski (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, wyd. 8, Warszawa 2023, Legalis.
4.Leśniewska-Napierała K., Budżet obywatelski jako nowy instrument partycypacji społecznej na obszarach wiejskich w Polsce, „Studia Obszarów Wiejskich” 2019, t. 53, https://rcin.org.pl/Content/86629/PDF/WA51_112338_r2019-t53_SOW-Lesniewska.pdf.
5.Marchaj R., Charakter prawny uchwały rady gminy w sprawie budżetu obywatelskiego, „Samorząd Terytorialny” 2017, nr 11, LEX.
6.Marchaj R., Samorządowe konsultacje społeczne, Warszawa 2016.
7.Mączyński M., Art. 5a ustawy o samorządzie gminnym, w: P. Chmielnicki (red.), Ustawa o samorządzie gminnym, Warszawa 2022.
8.Misiejko A., Budżet obywatelski w praktyce samorządów, Warszawa 2020.
9.Piecha J., Art. 18b ustawy o samorządzie gminnym, w: S. Gajewski, A. Jakubowski (red.), Ustawy samorządowe. Komentarz, 2018.
10.Poniatowicz M., Kontrowersje wokół idei budżetu partycypacyjnego jako instrumentu finansów lokalnych, www.infona.pl/resource/bwmeta1.element.desklight-23986be4-305d-4133-bde1-ea1236670f13/content/partContents/0c6cb150-d33c-365b-a4f6--d7023aecd9ed.
11.Pośpiech-Kłak A., Art. 101 ustawy o samorządzie gminnym, w: S. Gajewski, A. Jakubowski (red.), Ustawy samorządowe. Komentarz, 2018.
12.Reszel M., Ograniczenia budżetów obywatelskich w miastach na prawach powiatu w Polsce, https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/21238/4.3.%20M.%20Reszel,%
13.20Ograniczenia%20bud%20etów%20obywatelskich%20w%20miastach%20na%20 prawach%20powiatu%20w%20Polsce.pdf?sequence=1.
14.Sintomer Y., Rocke A., Herzberg C., Participatory budgeting in Europe. Democracy and Public Governance, New York 2016.
15.Zawadzka-Pąk U., Ochrona dobra wspólnego poprzez budżet partycypacyjny (obywatelski). Studium aksjologiczno-prawne, Białystok 2019.