Acta Iuris Stetinensis

Wcześniej: Zeszyty Naukowe. Roczniki Prawnicze


ISSN: 2083-4373     eISSN: 2545-3181    OAI    DOI: 10.18276/ais.2024.49-03
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / 3/2024 (49)
The timelessness of Isidore of Seville’s thought for the philosophy of law
(Ponadczasowość myśli Izydora z Sewilli dla filozofii prawa)

Autorzy: Dawid Kostecki ORCID
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Słowa kluczowe: Izydor z Sewilli Etymologiae filozofia prawa prawo naturalne recepcja
Data publikacji całości:2024-09
Liczba stron:20 (37-56)
Cited-by (Crossref) ?:
Liczba pobrań ?: 129

Abstrakt

Spuścizna intelektualna Izydora z Sewilli jest imponująca. Sewilczyk pozostawił po sobie setki stron pism, które są przedmiotem refleksji teologów, historyków, filozofów literaturoznawców. Autor Etymologiae jako utalentowany kompilator stworzył spójną wizję prawa, która pośrednio rezonuje we współczesnej filozofii prawa. Celem artykułu jest pokazanie jednej z możliwych ścieżek implementacji fragmentu spuścizny intelektualnej biskupa z Sewilli na potrzeby pogłębienia i rozszerzenia horyzontów filozoficznoprawnych. Izydor z Sewilli nie stworzył własnej szkoły prawa naturalnego, lecz jego twórczość wywarła wpływ chociażby na Tomasza z Akwinu. Biskupa z Sewilli trudno nazwać jedynie bezmyślnym kopistą, gdyż wzorzec prawa, który zaproponował, stanowi w dużej mierze uniwersalny i ponadczasowy kanon eksplorowany przez wybitnych współczesnych filozofów i teoretyków prawa chociażby L.L. Fullera czy R. Dworkina. Pomimo upływu piętnastu wieków od narodzin biskupa z Sewilli okazuje się, że odpowiedź na pytanie: „Jakie powinno być dobre prawo?” jest nadal przedmiotem dyskursu wśród prawników, filozofów, etyków, socjologów czy antropologów kultury. W artykule w celu wyeksponowania spuścizny intelektualnej Sewilczyka wykorzystano metodę historyczno-komparatystyczną oraz językową.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Alexy R., The Nature of Legal Philosophy, “Ratio Juris” 2004, No. 2, pp. 156–167.
2.Andruszkiewicz M., Jasność prawa a język prawny, in: A. Jamróz (ed.), Państwo prawa. Parlamentaryzm. Sądownictwo konstytucyjne. Pamięci Profesora Zdzisława Czeszejki-Sochackiego, Białystok 2012.
3.Barometr prawa. Analiza stabilności otoczenia prawnego w polskiej gospodarce, Edycja IX, 2023, Grant Thorton, https://barometrprawa.pl/wp-content/uploads/2023/03/Barometr-prawa-2023-RAPORT-Grant-Thornton-23-03-2023.pdf.
4.Błachnio J.R., Historia filozofii państwa i prawa, Bydgoszcz 2005.
5.Chauvin T., Przypadki króla Rexa – koncepcja wewnętrznej moralności prawa Lona Luvoisa Fullera, “Edukacja Prawnicza” 2013, No. 4, pp. 9–13.
6.Chmielewska K., Hiszpański biskup Izydor z Sewilli i jego Etymologie o mitologii antycznej Grecji i Rzymu, “Prace Naukowe Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie. Zeszyty Historyczne” 2021, No. 19, pp. 9–20.
7.Chojnicka K., Zagadnienie relacji pomiędzy prawem naturalnym a prawem stanowionym, in: M. Zmierczak (ed.), Prawo natury w doktrynach polityczno-prawnych Europy, Poznań 2006.
8.Dębiński A., Wiedza o prawie w ujęciu Izydora z Sewilli, “Studia Prawnicze KUL” 2022, No. 1, pp. 125–141.
9.Dębiński A., Jońca M. (eds.), Izydor z Sewilii. O prawach, Lublin 2021.
10.Dudzińska A., Gorączka legislacyjna. Zespół objawów, https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/19923/dudzinska_goraczka_legislacyjna.pdf?sequence=1.
11.Dworkin R., Freedom’s Law: The Moral Reading of the American Constitution, Oxford 1996.
12.Dworkin R., Imperium prawa, Warsaw 2022.
13.Dworkin R., Law’s Empire, Cambridge, Ma., London 1986.
14.Dziedziak W., O pojmowaniu prawa – zarys problemu, “Studenckie Zeszyty Naukowe” 2013, No. 23, pp. 17–35.
15.Drączkowski F., Patrologia, Lublin 1999, http://mikolaj.bydgoszcz.pl/czytelnia/patrologia.pdf.
16.Fuller L.L., Anatomy of the Law, New York 1969, https://archive.org/details/anatomyoflaw00full/page/14/mode/2up.
17.Fuller L.L., Moralność prawa, transl. S. Amsterdamski, Warsaw 1978.
18.Hegel G.W.F., Grundlinien der Philosophie des Rechts, Frankfurt am Main 1969.
19.Hugo G., Lehrbuch des Naturrechts, als einer Philosophie des positiven Rechts, Frankfurt am Main 1969.
20.Jaskiernia J., Spór o istnienie naturalnego porządku prawnego, “The Peculiarity of Man” 2018, No. 27, pp. 103–122.
21.Kalinowski J., Filozofia prawa a antropologia filozoficzna, in: J. Malarczyk (ed.), Problemy teorii i filozofii prawa, Lublin 1985.
22.Kantor-Kozdrowicki P., Prakseologia prawa w pracach Lona L. Fullera i Johna Finnisa, “Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny” 2018, No. 4, pp. 119–132.
23.Karczewski J., Postulat jasności prawa w odniesieniu do prawa Unii Europejskiej, “Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej” 2015, No. 2, pp. 42–58.
24.Kaufmann A., Hassamer W., Neumann U., (eds.), Einführung in die Rechtsphilosophieund Rechtstheorie der Gegenwart, Heidelberg-München-Landsberg-Frechen-Hamburg 2011.
25.Kochanowski J., Jak powinno być tworzone prawo w Polsce? Reforma procesu stanowienia prawa – Rada Stanu, https://bip.brpo.gov.pl/pliki/12087762480.pdf.
26.Korporowicz Ł., Jan Kanty Rzesiński – dziewiętnastowieczny krakowski romanista i historyk prawa (część I), “Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa”, 2023, No. 16, pp. 49–65.
27.Korporowicz Ł., Jan Kanty Rzesiński – dziewiętnastowieczny krakowski romanista i historyk prawa (część II), “Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa”, 2023, No. 16, p. 181–201.
28.Korporowicz Ł., Kontekst prawniczej wiedzy św. Tomasza z Akwinu, “Studia Prawno-Ekonomiczne” 2016, No. 98, pp. 49–70.
29.Kostecki D., Axiology of the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997: Some Reflections, “Central European Journal of Comparative Law” 2022, No. 3, pp. 119-135.
30.Kość A., Podstawy filozofii prawa, Lublin 2005.
31.Krynicka T., Izydor z Sewilli, Kraków 2007.
32.Krynicka T., Izydor z Sewilli, Synonimy: Tematyka, Styl, Źródła dzieła, “Vox Patrum” 2018, No. 38, pp. 405–427.
33.Ledzińska A., Gramatyka wobec sztuk wyzwolonych w pismach Izydora z Sewilli. Origo et fundamentum liberalium litterarum, Kraków 2014.
34.Łączkowski W., Prawo i moralność, “Poznańskie Studia Teologiczne” 2000, No. 9, pp. 205–211.
35.Łuszczyńska M., Ubi ratio, ibi ius. Doktryna prawna Świętego Tomasza z Akwinu, Lublin 2013.
36.Maciejewski M., Doktrynalne ujęcie relacji prawo naturalne – prawo stanowione od starożytności do czasów oświecenia, “Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa” 2015, No. 2, pp. 107–132.
37.Maroń G., Wzorzec dobrego prawa w Etymologiae św. Izydora z Sewilli jako przyczynek do rozważań nad cechami dobrego prawa, “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego” 2009, No. 56, pp. 115–133.
38.Mycielski A., Historia filozofii prawa, Warsaw 1980.
39.Oniszczuk J., Koncepcje prawa, Warsaw 2004.
40.Piechowiak M., Dobro wspólne jako fundament polskiego porządku konstytucyjnego, Warsaw 2012.
41.Potrzeszcz J., Pozytywistyczna a niepozytywistyczna koncepcja prawa, “Roczniki Nauk Prawnych” 2005, No. 2, pp. 7–37.
42.Radbruch G., Gesetzliches Unrecht und Übergesetzliches Recht, “Süddeutsche Juristen Zeitung” 1946, No. 1, pp. 105–108.
43.Smoliński P., Izydor z Sewilli, in: A. Maryniarczyk (ed.), Powszechna encyklopedia filozofii, Vol. 5, Lublin 2004.
44.Starowieyski M., Izydor z Sewilli, “Meander” 1967, No. 22, pp. 458–461.
45.Szadok-Bratuń A., Fullerowski paradygmat (nie)dobrego prawa i jego aktualność hic et nunc, “Acta Universitatis Wratislavensis Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” 2021, No. 43, pp. 295–316.
46.Szyszkowska M., Zarys filozofii prawa, Białystok 2000.
47.Tokarczyk R., Filozofia prawa, Warsaw 2009.
48.Tokarczyk R., Historia filozofii prawa w retrospektywie prawa natury, Białystok 1999.
49.Tokarczyk R., Współczesne kultury prawne, Warsaw 2010.
50.Waśkiewicz H., Historia filozofii prawa. Filozofia prawa starożytnego świata pogańskiego. Część I Grecja – okres najwcześniejszy i helleński, Lublin 1960.
51.Wittgenstein L., Traktat logiczno-filozoficzny, Warsaw 2002.
52.Wołodkiewicz W., Ius et lex w rzymskiej tradycji prawnej, “Ius et lex” 2002, No. 1, pp. 53–61.
53.Wronkowska S., Postulat jasności prawa i niektóre metody jego realizacji, “Państwo i Prawo” 1976, No. 10, pp. 19–33.
54.Zajadło J. (ed.), Leksykon współczesnej filozofii prawa, Warsaw 2007.
55.Zajadło J., Formuła Radbrucha. Filozofia prawa na granicy pozytywizmu prawniczego i prawa natury, Gdańsk 2001.
56.Zajadło J., Minima Iuridica, Sopot 2019.
57.Zajadło J., Zeidler K. (eds.), Filozofia prawa w pytaniach i odpowiedziach, Warsaw 2013.
58.Zdyb M., Istota decyzji, Lublin 1993.