Acta Iuris Stetinensis

Wcześniej: Zeszyty Naukowe. Roczniki Prawnicze


ISSN: 2083-4373     eISSN: 2545-3181    OAI    DOI: 10.18276/ais.2024.49-05
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / 3/2024 (49)
Food and meal consumption according to St. Isidore’s Rule in comparison to contemporary Western monastic regulations
(Żywność i spożywanie posiłków według Reguły św. Izydora na tle ówczesnych zachodnich regulacji monastycznych)

Autorzy: Piotr Sadowski ORCID
Uniwersytet Opolski
Słowa kluczowe: pokarmy w starożytności posiłki we wspólnocie klasztornej posty św. Izydor monastycyzm hiszpański
Data publikacji całości:2024-09
Liczba stron:17 (77-93)
Cited-by (Crossref) ?:
Liczba pobrań ?: 116

Abstrakt

W swoim artykule Autor poddał analizie Regułę św. Izydora, powstałą w latach 615–619 i zbadał, jaki obraz żywności i spożywania posiłków z niej się wyłania. Dokonał prezentacji stanowiska biskupa z Sewilli na tle innych ówczesnych monastycznych reguł zachodnich. Zastanawiał się, jaką uwagę starożytni mnisi przywiązywali do pokarmów i spożywania posiłków we wspólnocie, a także czy w świetle pozostawionych regulacji zakonnych możemy mówić, że ich twórca rozumiał kwestie bezpieczeństwa żywności i bezpieczeństwa żywnościowego. Autor zastosował głównie metodę historyczno-prawną. Analizując reguły klasztorne, sięgał także do komparatystyki. Nie ulega wątpliwości, że kwestie żywności bezpiecznej „prostej i świeżej” (bezpieczeństwo żywności), jak i funkcja hebdomadariusza (bezpieczeństwo żywnościowe) były obecne w Regule św. Izydora. Ten duszpasterz i uczony chciał, aby wspólnota poprzez spożywanie posiłków tworzyła jedność. Kwestie żywnościowe i kulinarne były ważne, aczkolwiek nie najważniejsze w życiu wspólnoty. Sposób spożywania posiłków wyrażał także hierarchię życia wspólnotowego. O wielu kwestiach decydował przełożony wspólnoty. Brat św. Leandra w swojej Regule nie poświęcił kwestiom żywnościowym i żywieniowym tyle uwagi co np. reguły italskie. Na tle innych reguł starożytnego monastycyzmu zachodniego ta św. Izydora w kwestiach kulinarnych i organizacyjnych okazała się bardzo wyważona, umiarkowana i pozbawiona jakichś ekscentryzmów. Wszystkie analizowane przez Autora antyczne reguły klasztorne na Zachodzie uwagę poświęciły postom.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Alexandrowicz P., Sacher, Andrzej. Zasada nieretroaktywności prawa w prawie rzymskim i kanonicznym, “Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa” 2021, Vol. 14(4).
2.Bączkowicz F., Prawo kanoniczne, Vol. I, Opole 1957.
3.Bulas R., s.v. Marcin z Bragi, in: EK, Vol. 11, Lublin 2006.
4.Corpus Iuris Canonici, editio Lipsiensis secunda, pars prior, Decretum Magistri Gratiani, edited by A. Friedberg, Lipsiae 1879.
5.Czyżewski B., Funkcje w Klasztorze Honoriańskim na podstawie Reguły św. Izydora z Sewilli, “Studia Gnesnensia” 2015, No. 29.
6.Czyżewski B., Reguły iberyjskie o starcach i chorych w klasztorze, “Życie konsekrowane” 2019, No. 5(139).
7.Dębiński A., Wiedza o prawie w ujęciu Izydora z Sewilli, “Studia Prawnicze KUL” 2022, No. 1(89).
8.Di Tucci R., S. Isidoro di Siviglia e la scienza del diritto romano nei suoi tempi, Cagliari 1927.
9.Díaz y Díaz M.C., El manuscrito de Lérins de la “Regula Isidori”, “Studia Monastica” 1965, No. 7.
10.Dokumenty synodów od 50 do 381 roku. Układ i opracowanie Arkadiusz Baron, Henryk Pietras SJ, (=Synody i kolekcje praw, tom I). Acta synodalia ab anno 50 ad annum 381.
11.Compositio et elaboratio Arcadius Baron, Henricus Pietras SJ (Synodi et collectiones legum, vol. I), Kraków 2006.
12.Drączkowski F., s.v. Izydor z Sewilli, in: EK, Vol. 7, Lublin 1997.
13.Isidore de Séville, Étymologies. Livres XX, De penu et instrumentis domesticis et rusticis. Texte établi, traduit et commenté par J.–Y. Guillaumin, Paris 2010.
14.Izydor z Sewilli, O prawach, edited by A. Dębiński, M. Jońca, Lublin 2021.
15.Jońca M., s.v. Patria potestas, in: A. Dębiński, M. Jońca (eds.), Leksykon tradycji rzymskiego prawa prywatnego. Podstawowe pojęcia, Warsaw 2016.
16.Koczwara S., s.v. Pachomiusz, in: EK, Vol. 14, Lublin 2010.
17.Koczwara S., s.v. Pachomiusza reguła, in: EK, Vol. 14, Lublin 2010.
18.Kowalczyk J., s.v. Augustyna Reguła, in: EK, Vol. 1, Lublin 1989.
19.Le Bras G., Sur la part d’Isidore de Séville et des Espagnols dans l’histoire des collections canoniques (à propos d’un livre récent), “Revue des Sciences Religieuses” 1930, No. 10(2).
20.Leraczyk I., s.v. Pater familias, in: A. Dębiński, M. Jońca (eds.), Leksykon tradycji rzymskiego prawa prywatnego. Podstawowe pojęcia, Warsaw 2016.
21.Mansi J.D., Sacrorum Conciliorum nova, et amplissima collectio, Vol. 8, Florentiae 1762.
22.Palmirski T., O różnych regułach dawnego prawa – 17 tytuł 50 księgi Digestów. Tekst – tłumaczenie – komentarz, “Zeszyty Prawnicze” 2006, No. 6(2).
23.Patrologiae Cursus Completus, Vol. 82, Sancti Isidori Hispalensis Episcopi Opera Omnia, edited by Faustino Arevalo, Vol. 3 and 4, Paris 1850.
24.Plezia M., Słownik łacińsko-polski, Vol. 4, P–R, Warsaw 1999.
25.Pomer Monferrer L., La viña y el vino en las Etimologías de Isidoro de Sevilla, “Ágora. Estudos Clássicos em debate” 2017, No. 19.
26.Rakoczy T., Nauczanie prawa kanonicznego w Instytucie Teologicznym Księży Misjonarzy w Krakowie na Stradomiu. Działalność naukowa wykładowców prawa kanonicznego w latach 1910–1958, in: E. Kozerska, P. Sadowski, A. Szymański (eds.), Wybrane problemy nauki i nauczania prawa, Opole 2010.
27.Sacher A., Zasada nieretroaktywności prawa w prawie rzymskim i kanonicznym, Lublin 2021.
28.Seneca, Epistulae morales ad Lucilium, in: O. Hense (ed.), Epistulae morales L. Annaei Senecae Ad Lucilium Epistularum Moralium quae supersunt, Lipsiae 1914.
29.Sondel J., Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków, Kraków 1997.
30.Starowieyski M., Starożytne reguły zakonne, “Warszawskie Studia Teologiczne”, special issue, 2017.
31.Starowieyski M., Wstęp, in: Starożytne reguły zakonne. Przekład zbiorowy. Wybór, wstępy, opracowanie ks. Marek Starowieyski. Opracowanie redakcyjne ks. Emil Stanula, “Pisma starochrześcijańskich pisarzy”, Vol. XXVI, Warsaw 1980.
32.Starożytne reguły zakonne. Przekład zbiorowy. Wybór, wstępy, opracowanie ks. Marek Starowieyski. Opracowanie redakcyjne ks. Emil Stanula, “Pisma starochrześcijańskich pisarzy”, Vol. XXVI, Warsaw 1980.
33.Szczur P., s.v. Leander, Leonard z Sewilli, in: EK, Vol. 10, Lublin 2004.
34.Szczur P., s.v. Leandra Reguła. Regula sancti Leandri, De institutione virginum et de contemptu mundi, in: EK, Vol. 10, Lublin 2004.
35.Valerius Maksimus, Facta ac dicta memorabilia, in: Valerius Maximus, Factorum ac dictorum memorabilium libri IX, C. Kempf (ed.), Leipzig 1888.
36.Wygralak P., Praktyka postu w klasztorach wizygockiej Hiszpanii w VI–VII wieku. Analiza reguł zakonnych, in: P. Wygralak (ed.), Spirtus Sanctus et Ecclesia. Opuscula Bogdano Częsz septuagenario dedicata, Poznań 2015.
37.Wygralak P., Znaczenie wyglądu zewnętrznego dziewic i mnichów w formacji duchowej w klasztorach Galii I Hiszpanii (VI–VII w.), “Vox Patrum” 2018, year 38, No. 70.
38.Wytrwał T., s.v. Reguły zakonne, in: EK, Vol. 16, Lublin 2012.
39.Zalewski B., Historyczne znaczenie definicji ‘ius gentium’ św. Izydora z Sewilli, “Zeszyty Prawnicze” 2022, Vol. 22, No. 2.
40.Zubert B., s.v. Hebdomadariusz, hebdomadarz, in: EK, Vol. 6, Lublin 1993.