Ekonomiczne Problemy Usług

Tradycyjna grupę zakładów przemysłu portowego, funkcjonujących w portach morskich, w tym w największych portach morskich Polski, stanowią zakłady importujące drogą morską tanie surowce do produkcji. Mając bezpośredni dostęp do transportu mor­skiego, wykorzystują one tzw. efekt skali. Zakłady te w okresie po rozpoczęciu w Pol­sce transformacji systemowej przechodziły przeobrażenia organizacyjno-własnościowe i funkcjonalne. Jednym z najważniejszych kierunków tych przekształceń był wzrost znaczenia działalności usługowej w funkcjonowaniu tych zakładów. O ile w przypadku zakładów nawozowych z Polic, Gdańska i Szczecina można zaobserwować rozwój dzia­łalności usługowej, realizowanej zarówno na własne potrzeby, jak i na rzecz podmiotów zewnętrznych, przy jednak nadal dominującej działalności przemysłowej, w przypadku pozostałych analizowanych w artykule zakładów przemysłowych ulokowanych w pol­skich portach morskich, doszło do zmiany profilu realizowanej działalności gospodar­czej z przemysłowego na typowo usługowy. Stopniowo rezygnowały one z prowadzenia działalności produkcyjnej, a w miejsce przeładunków realizowanych jedynie na własne potrzeby rozwinięto działalność usługową na rzecz klientów zewnętrznych i nowych ładunków. Proces ten objął Baltchem, Siarkopol Gdańsk oraz dawną Hutę Szczecin. Należy przewidywać, iż w przyszłości w polskim sektorze przemysłu portowego będą się umacniały tendencje do wzrostu znaczenia: - działalności usługowej jako działalności komplementarnej w stosunku działal­ności przemysłowej, - działalności usługowej realizowanej na rzecz podmiotów zewnętrznych, - zjawiska lokowania inwestorów zewnętrznych (głównie z sektora usług) na nie- wykorzystywanych na własne potrzeby terenach portowych, - zastępowania działalności przemysłowej działalnością usługową.