Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia

Wcześniej: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia


ISSN: 2450-7741    OAI    DOI: 10.18276/frfu.2018.94/1-17
CC BY-SA   Open Access 

Lista wydań / 4/2018
Behawioralne implikacje wdrożenia i stosowania rachunku kosztów działań w przedsiębiorstwie

Autorzy: Elżbieta Jaworska
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Ekonomiczny, Katedra Ekonomii i Rachunkowości, ejaworska@zut.edu.pl

Teresa Kiziukiewicz ORCID
Uniwersytet Szczeciński, Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Instytut Rachunkowości, tkiziukiewicz@wp.pl
Słowa kluczowe: rachunek kosztów działań czynniki behawioralne a RKD behawioralne aspekty w perspektywie poznawczej i motywacyjnej
Data publikacji całości:2018
Liczba stron:12 (197-208)
Klasyfikacja JEL: M41
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Cel – Określenie z perspektywy poznawczej i motywacyjnej uwarunkowań behawioral-nych ograniczających zarządczą przydatność rachunku kosztów działań (RKD) z uwzględnieniem jego ewolucji. Metodologia badania – zastosowano metodę analizy źródeł, w tym literatury krajowej i zagranicznej. Wynik – w artykule wskazano zasadność wdrażania i stosowania w obecnych warunkach RKD w zarzą-dzaniu kosztami. Podkreślono przy tym celowość rozpatrzenia oddziaływań behawioralnych rozpatry-wanych z perspektywy poznawczej i motywacyjnej. Oryginalność/Wartość – W dynamicznie zmieniających się warunkach gospodarowania nie wystarcza ograniczenie do sprawozdawczego rachunku kosztów, lecz należy wdrażać zarządcze odmiany rachun-ku kosztów. Wartością dodaną artykułu jest wskazanie RKD, jako narzędzia zarządzania kosztami i rozpatrzenie zagrożeń behawioralnych dla jego wdrożenia i funkcjonowania. Scharakteryzowano dwie grupy zagrożeń - o charakterze poznawczym i motywacyjnym.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Abusalama F. (2008), Barriers to Adopting Activity-based Costing Systems (ABC): an Empirical Investigation Using Cluster Analysis. Doctoral Thesis, Dublin Institute of Technology.
2.Anderson S.W., Hesford J.W., Young S.M. (2002), Factors Influencing the Performance of Activity-Based Costing Teams: A Field Study of ABC model development time in the automobile Industry. Accounting, Organizations and Society, Vol.27. s. 195-211.
3.Anderson S.W., Young S.M. (1999), The impact of contextual and process factors on the evaluation of activity-based costing systems. Accounting, Organizations and Society, Vol. 24, s. 525-560.
4.Bescos P.L., Cauvin E., Gosselin M. (2002), Activity based costing and activity based management: a comparison of the practices in Canada and in France. Comptabilite-Control Audit, Special Issue – May, s. 229-244.
5.Birnberg J.G., Luft J., Shields M.D. (2006), Psychology Theory in Management Accounting Research, Hand-books of Management Accounting Research 1:113-135
6.Briers M., Chua W.F. (2001), The role of actor networks and boundary objects in management accounting change. A field study of an implementation of activity-based costing. Accounting, Organizations and Society, Vol. 26(3), s. 237-269.
7.Cieślak I. (2009), Rachunek kosztów działań, [w:] Rachunkowość zarządcza. Red. Dobija D., Kucharczyk M. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa, s.236-286.
8.Cohen S., Venieris G., Kaimenaki E. (2005), ABC: adopters, supporters, deniers and unawares. Managerial Auditing Journal, Vol. 20, No. 9, s. 981-1000.
9.Cooper R., Kaplan R., Maisel L., Morrissey E., Oehm R. (1992), Implementing activity-based cost management: Moving from analysis to action. Montvale, NJ: Institute of Management Accountants.
10.Croskerry P., Singhal G., Mamede S. (2013), Cognitive debiasing 2: impediments to and strategies for change, BMJ Quality & Safety, 22: s. ii65-ii72.
11.Dearman D., Shields M. (2001), Cost knowledge and cost-based judgment performance. Journal of Manage-ment Accounting Research, Vol. 13, s. 1-18.
12.Dearman D., Shields M. (2005), Avoiding accounting fixation: determinants of cognitive adaptation to differences in accounting method. Contemporary Accounting Research, Vol. 22, s. 351-384.
13.Drake A.R., Haka S.F., Ravenscroft S.P. (1999), Cost system and incentive structure effects on innovation, efficiency and profitability in teams. The Accounting Review, Vol. 74, No. 3 (July), s. 323-345.
14.Gerling P.G. (2009), Debiasing of managerial decisions: a new function of management accounting?, Management, spec.ed., Uniwersytet w Zielonej Górze, s. 169-189.
15.Jaworska E. (2014), Perspektywa behawioralna w rachunkowości w świetle wybranych teorii psychologii motywacji. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 827, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia nr 69, Szczecin, s. 49-58.
16.Kaplan R. S., Anderson S. R. (2008), Rachunek kosztów działań sterowany czasem, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
17.Kaplan R.S., Cooper R. (1988), Measure Costs Right; Make the right Decisions, Harvard Business Review, s. 96-103.
18.Krumwiede K.R., Roth H.P. (1997), Implementing Information Technology Innovations: The Activity-Based Costing Example, Advanced Management Journal, Vol. 62, Issue 4, Fall, s. 4-13.
19.Miller J.L., Pniewski K., Polakowski M. (2000) Zarządzanie kosztami działań, WIG-Press, Warszawa.
20.Montibeller G., von Winterfeldt D. (2015), Cognitive and Motivational Biases in Decision and Risk Analysis. Risk Analysis, Vol. 35, No. 7, s. 1230-1251.
21.Nita B. (2008), Rachunkowość w zarządzaniu strategicznym przedsiębiorstwem, Oficyna Wolters Kluwer, Kraków.
22.Shields M.D. (1995), An empirical analysis of firms’ implementation experiences with activity-based costing. Journal of Management Accounting Research, Vol. 7 (Fall), s. 148-166.
23.Shields M.D., Young S.M. (1989), A behavioral model for implementing cost management systems. Journal of Cost Management, (Winter), s. 17-27.
24.Snead K.C. Jr., Johnson W.A., Ndede-Amadi A.A. (2005), Expectancy theory as the basis for activity-based costing systems implementation by managers. Advances in Management Accounting, Vol. 14, s. 253-275.
25.Szychta A. (2002) Historyczne i metodologiczne aspekty rachunku kosztów działań, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, t. 10 (66), s. 152-156.
26.Terelak J. (2005), Psychologia organizacji i zarządzania. Difin, Warszawa.
27.Tse M.S.C. (2011), Antecedents and consequences of cost information usage in decision making. Advances in management accounting, Vol. 19, s. 205-223.
28.Vroom V.H. (1964), Work and motivation. New York, John Wiley.
29.Wnuk-Pel T. (2012), Zastosowanie rachunku kosztów działań w przedsiębiorstwach w Polsce. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.