Przegląd Zachodniopomorski

ISSN: 0552-4245     eISSN: 2353-3021    OAI    DOI: 10.18276/pz.2020.1-05
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS  DOAJ

Lista wydań / z. 1 2020
Kawaleryjskie tradycje współczesnych jednostek wojskowych garnizonu Stargard w analizie falerystycznej

Autorzy: Grzegorz Ciechanowski
Wydział Humanistyczny, Uniwersytet Szczeciński
Słowa kluczowe: Wojsko Polskie Pomorze Zachodnie Kawaleria Falerystyka
Data publikacji całości:2020
Liczba stron:19 (77-95)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Po 1990 roku w Siłach Zbrojnych RP rozpoczął się proces dziedziczenia tradycji wojskowych obejmujących tysiącletnią orężną historię Polski. Przebiegał on oddolnie z dużym za-angażowaniem żołnierzy zawodowych w poszczególnych jednostkach, wspierany był przez działania wyspecjalizowanych instytucji ministerstwa obrony narodowej, co wiązało się m.in. z przekonaniem do tej idei stowarzyszeń weteranów, czy członków rodzin dowódców, którzy mieli stać się patronami określonych formacji. Starano się o przyznanie dziedzictwa formacji o tym samym numerze oraz profilu służby. W wojsku od 1946 roku nie istniały jednostki kawalerii, stąd w resorcie obrony podjęto działania, aby określone pułki zmechanizowane, później brygady oraz dywizyjne bataliony rozpoznawcze przejęły tradycje tego rodzaju wojsk, tak zasłużonego w historii polskiej wojskowości. Na mapie Pomorza Zachodniego szczególne miejsce zajmował wówczas garnizon w Star-gardzie Szczecińskim, gdzie stacjonowały jednostki wchodzące w skład dwóch różnych dy-wizji zmechanizowanych (DZ). W artykule opisano proces dziedziczenia tradycji przez 6. Brygadę Kawalerii Pancernej 12. DZ oraz 2. Batalion Rozpoznawczy 2. DZ. Uczyniono to rzadko stosowaną metodą analizy falerystycznej. Projekty odznak wymienionych formacji opracowywane były na miejscu i zatwierdzane przez kadrę. Ich kształt, nawiązujący do historycznych wzorców, mówi wiele o stopniu akceptacji opisanego w artykule przedsięwzięcia przez żołnierzy jednostek stargardzkiego garnizonu.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Źródła:
2.Decyzja Nr 23/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 20 marca 1996 r. w sprawie przejęcia dziedzictwa tradycji, nadania nazwy wyróżniającej oraz ustanowienia dorocznego Święta 2. Batalionu Rozpoznawczego 2. Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej im. gen. Jana Henryka Dąbrowskiego w Stargardzie Szczecińskim.
3.Kronika 1. Batalionu Czołgów 6. Brygady Kawalerii Pancernej. Sala Tradycji 12. Brygady Zmechanizowanej w Stargardzie.
4.Kronika Muzeum Ziemi Kociewskiej w Starogardzie. Muzeum Ziemi Kociewskiej w Starogardzie.
5.Rozkaz Dowódcy 6. Brygady Kawalerii Pancernej nr 103 z dn. 30.08.1996 w sprawie przekazania tradycji dla pododdziałów 6. Brygady Kawalerii Pancernej.
6.Materiały niepublikowane:
7.Radziwiłłowicz, Dariusz. Tradycje i symbole współczesnych jednostek WP na Warmii i Mazurach, maszynopis.
8.Relacje:
9.Relacja płk. Marka Gajewskiego, dowódcy 2. brozp Szwoleżerów Rokitniańskich z dnia 25.02.2019 roku.
10.Opracowania:
11.Ciechanowski, Grzegorz „Tradycje wojskowe związków taktycznych wojsk lądowych na Pomorzu Zachodnim”. W: Pomorze Militarne. Stulecie odrodzenia Polski a region, red. Kazimierz Kozłowski. Szczecin: Kadruk, 2018.
12.Dembiniok, Józef, Bernard Szczech, Andrzej Urbański. Oznaki i odznaki Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Część I, Wojsko Polskie we Francji I Korpus Polski w Wielkiej Brytanii. Warszawa: KAW, 1984.
13.Filipow, Krzysztof. Odznaki pamiątkowe Wojska Polskiego 1921–1939. Kawaleria. Warszawa: Feniks, 1992.
14.Gogan, Wiesław. 2 Pułk Szwoleżerów Rokitniańskich. Pelplin: Wydawnictwo Bernardinum, 2015.
15.Krząstek, Tadeusz, Andrzej Czesław Żak. Z ziemi włoskiej do Polski. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej, 1997.
16.Kukawski, Lesław. Ułani Jazłowieccy. Barwa i broń 1918–1998. Grajewo: Eko-Dom, 2001.
17.Mijakowski, Krzysztof, red. 14. Pułk Ułanów Jazłowieckich. Wielka Księga Kawalerii Polskiej 1918–1939. Warszawa: Edipresse Polska, 2012.
18.Partyka, Jan. Odznaki i oznaki Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie 1939–1945 (wojska lądowe). Rzeszów: Libri Ressovienses, 1997.
19.Sawicki, Zdzisław, Adam Wielechowski. Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945. Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918–1939: Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007.
20.Sawicki, Zdzisław, Adam Wielechowski. Odznaki Wojska Polskiego 1989–2002. Katalog zbioru falerystycznego. Warszawa: Bellona, 2003.
21.Smoliński, Aleksander. „W sprawie przywracania tradycji we współczesnym Wojsku Polskim (sztandary, nazwy formacji, mundur)”. W: IV Ogólnopolskie Forum Historyków Wojskowych. Koszalin 16 XII 1998, red. Bogusław Polak. Koszalin: Politechnika Koszalińska, 1999.
22.Tym, Juliusz S., red. Dzieje ułanów jazłowieckich. Warszawa: IPN, 2019.
23.Tym, Juliusz S. Szarża pod Rokitną 13 czerwca 1915 roku. W: Wielka księga Kawalerii Polskiej. 2 Pułk Szwoleżerów, Warszawa: Edipresse, 2012.
24.Tym, Juliusz S. Wielka Księga Kawalerii Polskiej. Odznaki Kawalerii. 2 Pułk Szwoleżerów. Odznaka pułkowa. Warszawa: Edipresse, 2019.
25.Wielecki, Henryk, Rudolf Sieradzki. Wojsko Polskie 1921–1939: organizacja i odznaki kawalerii. Warszawa: Crear, 1992.
26.Znamierowski, Alfred. Heraldyka i weksylologia. Warszawa: Arkady, 2017.
27.Artykuły:
28.Filipow, Krzysztof. „Rozwój badań nad falerystyką w Polsce. Stan i perspektywy”. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 37 (1985), 2: 357–370.
29.Kardas, Mariusz. „Jak to Gdynia kawalerią stała: tradycje kawaleryjskie przedwojennej Gdyni”. Zeszyty Gdyńskie 4 (2009), 151–169.
30.Netografia:
31.Goździk, Krzysztof. Znak Pułkowy 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich. Dostęp 14.01.2019. https://dobroni.pl.
32.Kultywowanie tradycji oręża polskiego w Wojsku Polskim. Dostęp 27.12.2018. https://tradycje.wp.mil.pl.
33.Rodzina 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich. Dostęp 15.01.2019. http://www.ulanijazlowieccy.pl.
34.Szwadron Kawalerii im. 2 Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich. Dostęp 12.01.2019. http://www.2szwol.darsite.pl.