Przegląd Zachodniopomorski

ISSN: 0552-4245     eISSN: 2353-3021    OAI    DOI: 10.18276/pz.2018.4-12
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS  DOAJ

Lista wydań / z. 4 2018
Wpływ reformacji i kontrreformacji na rozwój treści epitafiów Pomorza Środkowego – na przykładzie wybranych dzieł

Autorzy: Anna Gut-Czerwonka
Słowa kluczowe: reformacja Kontrreformacja Marcin Luter Pomorze Zachodnie Pomorze Środkowe Epitafium ród Adebar Faustyn Knigge ród von Podewils Krąg Ostrowiec Żukowo Kołobrzeg Białogard sztuka sepulkralna
Data publikacji całości:2018
Liczba stron:25 (259-283)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Niniejszy artykuł jest rozszerzoną wersją referatu wygłoszonego na międzynarodowej konferencji naukowej „Reformacja na Pomorzu Zachodnim”, która odbyła się 8–9 grudnia w Ośrodku Konferencyjno-Edukacyjnym Uniwersytetu Szczecińskiego w Kulicach. Zagadnienia poruszone w tekście obejmują wpływ reformacji i kontrreformacji na rozwój form oraz treści nowożytnych epitafiów Pomorza Środkowego, co zostało ukazane na przykładzie wybranych dzieł: epitafium małżonków Adebar (1500 r.) z katedry w Kołobrzegu, Faustyna Knigge (1587 r.) pierwotnie znajdujące się również w kołobrzeskiej kolegiacie, obecnie w kościele Mariackim w Białogardzie oraz na przykładzie późniejszych monumentów pochodzących już z XVII/XVIII wieku poświęconych rodowi von Podewils w Krągu, Ostrowcu i Żukowie. Przegląd zabytków poprzedza wykaz zaleceń Lutra odnośnie do sztuki kościelnej, w tym: zmieniająca się ikonografia, tematyka obrazów i rzeźb oraz skromne wypowiedzi na temat samych epitafiów.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Archiwum Państwowe w Szczecinie, sygn. 485, Materiały genealogiczne i druki dot. rodzin: v. Absthagen, Adebahr, Ahnen, Ackerheim, Apenborg, Arensdorff, Arenswald, v. Arnim, v. Arras, v. d. Asseburg, XVIII w., Rękopisy i Spuścizny, t. I.
2.Archiwum Państwowe w Szczecinie, sygn. 507, Familie von Podewils, XVIII, Rękopisy i Spuścizny, t. I.
3.Arszyńska J.M., Gogolin M.R., Trudne dziedzictwo – luterańskie zabytki w kościołach mazurskich. Zarys problematyki konserwatorskiej na wybranych przykładach, „Biuletyn Historii Sztuki” 2008, t. LXX, nr 3–4.
4.Białostocki J., Vanitas: z dziejów obrazowania idei „marności” i „przemijania” w poezji i sztuce, w: Teoria i twórczość. O tradycji inwencji w teorii sztuki i ikonografii, Poznań 1961.
5.Böttger L., Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungs-Bezirks Köslin, H. 1: Die Kreise Köslin und Colberg-Körlin, Stettin 1889.
6.Brochocka A.O., „Die blume ist verwelckt”. Protestanckie funeralia na Pomorzu od początku XVII do połowy XX wieku [kat. wyst. Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku], Słupsk 2010.
7.Cieślak K., Między Rzymem, Wittenbergą a Genewą, Wrocław 2000.
8.Gut A., „Dla siebie i potomnych”. Epitafia rodu von Platen w kościele pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Rarwinie, „Nasze Pomorze, Rocznik Muzeum Zachodniokaszubskiego w Bytowie” 2015, nr 17.
9.Gut A., Epitafium kanonika Faustyna Kniggego w kościele pw. Najświętszej Maryi Panny w Białogardzie, „Nasze Pomorze, Rocznik Muzeum Zachodniokaszubskiego w Bytowie” 2014, nr 16.
10.Gut A., Et in funere perennitas. Nowożytne epitafia drewniane na Pomorzu Środkowym, Koszalin 2015.
11.Hinz P., Der Kolberger Dom und seine Bildwerke: eine Wanderung durch sechs Jahrhunderte christlicher Kunst in einer pommerschen Kirche, Stettin 1936.
12.Kriegseisen J., Mauzoleum rodziny von Podewils w Krągu i jego wyposażenie, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo” 2008, t. XXXV.
13.Mariańska D., Początki reformacji na Pomorzu Zachodnim, w: Protestantyzm i protestanci na Pomorzu, Gdańsk 1997.
14.Michalski S., Protestanci a sztuka: spór o obrazy w Europie nowożytnej, Warszawa 1989.
15.Schoenen P., Epitaph, w: Reallexikon zur Deutschen Kunstgeschichte, t. 5, Stuttgart 1967.
16.Stolot F., Główne typy kompozycyjne drewnianych ołtarzy w Małopolsce po roku 1600, w: Sztuka około roku 1600, Warszawa 1974.
17.Wachsen J.F., Historisch diplomatische Geschichte der Altstadt Colberg, Halle 1767.
18.Wisłocki M., Sztuka protestancka na Pomorzu 1535–1648, Szczecin 2005.