Rocznik Komparatystyczny

ISSN: 2081-8718     eISSN: 2353-2831    OAI    DOI: 10.18276/rk.2023.14-16
CC BY-SA   Open Access   ERIH PLUS

Lista wydań / 14 (2023)
Literackie sny zwierząt po psychoanalizie. Przypadek psów. Studium porównawcze

Autorzy: Piotr Krupiński ORCID
Uniwersytet Szczeciński
Słowa kluczowe: Stefan Flukowski Jerzy Ficowski psychoanaliza teoria marzeń sennych animal studies
Data publikacji całości:2023
Liczba stron:20 (341-360)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

The main objective of the article is to compare two short stories: “Dog’s Dream” by Stefan Flukowski and “Waiting for the Dog to Dream” by Jerzy Ficowski. The element that both narratives have in common, as their titles indicate, is the question of their onirism. This is especially evident in Flukowski’s story, which almost in its entirety is a record of a “literary dream of psychoanalysis” (to use Inga Iwasiów’s phrase). The short story represents a fascination with Sigmund Freud, common to many writers of the interwar period, especially when it comes to his “Interpretation of Dreams.” Yet, an additional difficulty for the author of this article is the fact that the main characters of these stories – those who dream – are animals, i.e. dogs. This type of a narrative experiment demands an interpretative transgression beyond literary studies, towards natural sciences. The study includes many references to such disciplines as neurobiology, aetiology and evolutionary cognitive science.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Barcz, Anna. Realizm ekologiczny. Od ekokrytyki do zookrytyki w literaturze polskiej. Katowice: Wydawnictwo Naukowe Śląsk, 2016.
2.Bellemin-Noël Jean, Jak „psychoanalizować” sen Swanna?. Tłum. Wiktoria Krzemień. Psychoanaliza i literatura. Wybór, red. i oprac. Paweł Dybel, Michał Głowiński. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria, 2001.
3.Coren, Stanley. Do Dogs Dream?: Nearly Everything Your Dog Wants You to Know. New York: W.W. Norton & Co., 2013).
4.Coren, Stanley. Inteligencja psów. Tłum. Grażyna Gasparska. Warszawa: Książka i Wiedza, 1997.
5.Coren, Stanley. Jak rozmawiać z psem. Tłum. Anna Redlicka. Łódź: Galaktyka, 2004.
6.Coren, Stanley. Tajemnice psiego umysłu. Tłum. Anna Redlicka, Łódź: Galaktyka, 2022.
7.Ficowski, Jerzy, Czekanie na sen psa. Tegoż, Czekanie na sen psa, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1970. Przedruk: Warszawa: Wydawnictwo Nisza, 2014.
8.Filipowicz, Anna. (Prze)zwierzęcenia. Poetyckie drogi do postantropocentryzmu. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2017.
9.Flukowski, Stefan. Pada deszcz, Warszawa: Dom Książki Polskiej, 1931.
10.Flukowski, Stefan. Sen psa. Tegoż, Zapach księżyca. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1981.
11.Freud, Sigmund. Objaśnianie marzeń sennych. Tłum. Robert Reszke. Warszawa: KR, 2007.
12.Gałczyński, Konstanty Ildefons. Sen psa. Tegoż, Sen psa i inne wiersze. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1989.
13.Grabowska, Barbara. „Kartezjańska koncepcja zwierzęcia-maszyny i jej konsekwencje”. Filo-Sofija 2 (2012).
14.Horowitz, Alexandra. Oczami psa. Co psy wiedzą, myślą i czują. Tłum. Magdalena Bugajska. Warszawa: Czarna Owca, 2010.
15.Iwasiów, Inga. „Słownik nieświadomości. Sny literackie po psychoanalizie”. Teksty Drugie 1-2 (1998).
16.Kafka, Franz. Jama. Tłum. Jarosław Ziółkowski. Franz Kafka, Opowieści i przypowieści, Warszawa: PIW, 2016.
17.Kołoniecki, Roman. „Nowy prozaik: Stefan Flukowski”. Droga 12 (1931).
18.Krupa, Bartłomiej. „Relacja człowiek – pies w opowiadaniach Idy Fink”. Narracje o Zagładzie 3 (2017).
19.Krupiński, Piotr. Co się śni zwierzętom? Eseje z pogranicza zoofilologii i psychoanalizy. Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2021.
20.Lipski, Jan Józef. „Marzenia senne i sny na jawie kotów, psów i ludzi”. Twórczość 11 (1958).
21.Nowicka, Daria. Pożydowskie. Figury Zagłady w twórczości Jerzego Ficowskiego i Władysława Strzemińskiego. Kraków: Wydawnictwo Pasaże, 2016.
22.Od Jekelsa do Witkacego. Psychoanaliza na ziemiach polskich pod zaborami 1900-1918. Wybór tekstów. Wybór, układ, wstęp, biogramy Bartłomiej Dobroczyński, Paweł Dybel. Tłum. Justyna Górny, Olga Pieńkowska-Kordeczka, Kraków: Universitas, 2016.
23.Peña-Guzman David M. When Animals Dream: The Hidden World of Animal Consciousness, Princeton: Princeton University Press, 2022.
24.Psychoanaliza w Polsce 1909–1946, t. 1: Psychoanaliza i Polacy; Psychoanaliza i literatura; Psychoanaliza zbiorowości; Psychoanaliza kobiet. Wybór, opracowanie, wstęp Lena Magnone, Warszawa: Kronos 2016.
25.Rembowska-Płuciennik, Magdalena. „W cudzej skórze. Fokalizacja zmysłowa a literackie reprezentacje doświadczeń sensualnych”. Literackie reprezentacje doświadczenia. Red. Włodzimierz Bolecki, Ewa Nawrocka. Warszawa: IBL PAN 2007.
26.Sharp, Daryl. Leksykon pojęć i idei C.G. Junga. Tłum. Jerzy Prokopiuk. Wrocław: Wydawnictwo Wrocławskie 1998.
27.de Waal Frans. Bystre zwierzę. Czy jesteśmy dość mądrzy, aby zrozumieć mądrość zwierząt?. Tłum. Łukasz Lamża. Kraków: Copernicus Center Press, 2016.
28.Wapińska, Malwina. „Bruno Schulz – mistrz, inspirator czy literacki ojciec Jerzego Ficowskiego.” Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria XVI (2016).
29.Wynne, Clive D.L., Udell Monique A.R.. Tajemnice umysłów zwierząt. Ewolucja, zachowanie i procesy poznawcze. Tłum. Beata Leszczyńska i in. Katowice: COAPE Polska, 2015.
30.Zagajewski, Adam. Odszedł wielki zapomniany artysta (o Jacku Gaju). Gazeta Wyborcza 08.01.2022. Zagajewski: Odszedł wielki zapomniany artysta [O JACKU GAJU] (wyborcza.pl) [dostęp: 01.10.2023].