Studia Językoznawcze

synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny


ISSN: 1730-4180     eISSN: 2353-3161    OAI    DOI: 10.18276/sj.2016.15-12
CC BY-SA   Open Access   ERIH PLUS

Lista wydań / t. 15, 2016
Nekromancja w historii języka polskiego

Autorzy: Zuzanna Krótki
Uniwersytet Śląski, Wydział Filologiczny, Katowice
Słowa kluczowe: historia języka polskiego semantyka zmiany w znaczeniach
Data publikacji całości:2016
Liczba stron:12 (183-194)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

W artykule analizie poddano jednostki leksykalne wiązane z polem NEKROMANCJA. Pojęcieto bardzo dobrze poświadczone zostało w dawnej XV-/XVII-wiecznej polszczyźnie. Badaną kategorię reprezentowały bowiem zarówno jednostki o znaczeniu ogólnym, wiązane z białą lubz czarną magią (tj. np. czary, czarnoksięstwo, gusła), jak i zapomniane już wyrazy o znaczeniu odnoszącym się wyłącznie do przywoływania duchów w celu uzyskania wiedzy o przyszłości (tj. nigromancja, nigromancka nauka).Tekst stanowi zatem próbę syntetyzacji tych jednostek leksykalnych. Pokazuje również, jak zawiła była historia pojęcia NEKROMANCJA oraz jakie zmiany o charakterze semantycznym zachodziły w treściach przynależnych do niej elementów.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Źródła
2.Czarownica powołana albo krótka nauka i przestroga ze strony czarownic zebrana z rozmaitych doktorów, tak w prawie Bożym jak i świeckim biegłych, dla ochrony i poratowania sumienia, osobliwie na takie sądy wysadzonych, Poznań 1639.
3.Stanisław z Gór Poklatecki, Pogrom czarnoksięskie błędy, latawców zdrady i alchimickie fałsze, w: idem, O snach i czarach, Kraków 1595. Przedruk i oprac. J. Korczak, E. Madeyska, Wrocław 2011.
4.Kraszewski J.I., Powiastki i obrazki historyczne, Wilno 1843.
5.Opracowania
6.Barceló J.L., Czarna magia w XX wieku, Warszawa 1991.
7.Boryś W., Kultura muzyczna dawnych Słowian w świetle słownictwa, w: Dzieje Słowian w świetle leksyki, pod red. J. Ruska, W. Borysia, L. Bednarczuka, Kraków 2002, s. 83–94.
8.Bugaj R., Nauki tajemne w Polsce w dobie odrodzenia, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1976.
9.de Camp S., de Camp C., Duchy, gwiazdy, czary, Warszawa 1970.
10.Chudzik A., Mowne zachowania magiczne w ujęciu pragmatyczno-kognitywnym, Kraków 2002.Engelking A., Klątwa. Rzecz o ludowej magii słowa, Wrocław 2000.
11.George L.F., The Other World or Glimpses of the Supernatural, London 1875.
12.Kieckhefer R., Forbidden Rites. A Necromancer’s Manual of Fifteen Century, Pennsylvania 1997.
13.Krótki Z., BIAŁA MAGIA w historii języka polskiego, „Socjolingwistyka” 2015, t. 29.
14.Krótki Z., PRZEPOWIEDNIA w historii języka polskiego, „Etnolingwistyka” 2015, t. 27, s. 167–184.
15.Leeuw G., Fenomenologia religii, Warszawa 1997.
16.Maciejowski W.A., Piśmiennictwo polskie, t. 3, Warszawa 1852.
17.Malinowski B., Dzieła, t. 5 Ogrody koralowe i ich magia. Język magii i ogrodnictwa, Warszawa 1987.
18.Marczewska M., Ja cię zamawiam, ja cię wypędzam. Choroba. Studium leksykalno-kulturowe, Kielce 2012.
19.Tuwim J., Czary i czarty polskie oraz czarnoksięskie, Warszawa 1924.
20.Wawrzeniecki M., Szkoła magii w Krakowie, „Lud” 1927, s. II, 69–70.
21.Widłak S., Tabu i eufemizm w językach nowożytnych, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” 1963, t. 22, s. 89–102.
22.Widłak S., Zjawisko tabu językowego, „Lud” 1968, t. 52, s. 7–25.