Acta Iuris Stetinensis

Wcześniej: Zeszyty Naukowe. Roczniki Prawnicze


ISSN: 2083-4373     eISSN: 2545-3181    OAI    DOI: 10.18276/ais.2024.50-04
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / 4/2024 (50)
Anormalna sytuacja motywacyjna – aspekty psychologiczne i prawnokarne

Autorzy: Damian Drabik ORCID
Uniwersytet Wrocławski
Słowa kluczowe: anormalna sytuacja motywacyjna wina motywacja przestępstwo sytuacyjne
Data publikacji całości:2024-12
Liczba stron:18 (57-74)
Cited-by (Crossref) ?:
Liczba pobrań ?: 128

Abstrakt

Zasadniczym celem niniejszego artykułu jest zdefiniowanie i operacjonalizacja pojęcia anormalnej sytuacji motywacyjnej w kontekście przepisów części ogólnej i szczególnej kodeksu karnego. Dodatkowo w artykule zaproponowano rozszerzenie zakresu zastosowania tego pojęcia także w odniesieniu do ofiary przestępstwa, uzasadniając to tym, że w przypadku niektórych czynów zabronionych anormalna sytuacja motywacyjna w ujęciu wiktymologicznym ma niezwykle ważny wpływ na genezę przestępstwa. Analiza przeprowadzona artykule opiera się na metodzie jakościowej i ma charakter dwupłaszczyznowy. Bazując na założeniach nauki psychologii, a w szczególności na rozważaniach dotyczących problematyki motywacji, pozwala na stworzenie definicji anormalnej sytuacji motywacyjnej, a także zestawienie jej z pojęciami sytuacji trudnej oraz sytuacji kryminogennej i nakreślenie różnic oraz podobieństw pomiędzy nimi. Rozważania na drugiej płaszczyźnie, prawnokarnej, dzięki analizie poglądów przedstawicieli nauki prawa karnego oraz orzecznictwa pozwalają na wstępne usystematyzowanie katalogu przepisów części ogólnej i szczególnej kodeksu karnego, co do których można zastosować pojęcie anormalnej sytuacji motywacyjnej.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Bafia J., Problemy kryminologii. Dialektyka sytuacji kryminogennej, Warszawa 1978.
2.Barczak-Oplustil A., Zasada koincydencji winy i czynu w Kodeksie karnym, Kraków 2016.
3.Brzezińska J., Dzieciobójstwo. Aspekty prawne i etyczne, Warszawa 2013.
4.Buchała K., Polskie prawo karne, Warszawa 1989.
5.Daszkiewicz K., Motyw przestępstwa, „Palestra” 1961, nr 9 (45).
6.Daszkiewicz K., O dzieciobójstwie (w świetle Kodeksu karnego z 6 czerwca 1997 r.), „Palestra” 1998, nr 42 (5–6).
7.Daszkiewicz K., Przestępstwa z afektu w polskim prawie karnym, Warszawa 1982.
8.Daszkiewicz-Paluszyńska K., Groźba w polskim prawie karnym, Warszawa 1958.
9.Drabik D., Problematyka zamiaru a zabójstwo pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami (art. 148 § 4 k.k.), „Forum Polityki Kryminalnej” 2022, nr 1 (3).
10.Franken R.E., Psychologia motywacji, przeł. M. Przylipiak, Gdańsk 2005.
11.Gasiul H., Metody badania emocji i motywacji, Warszawa 2018.
12.Gasiul H., Teorie emocji i motywacji, Warszawa 2007.
13.Gierowski J.K., Diagnoza procesów motywacyjnych – nowe wyzwania i niewykorzystane możliwości psychologii sądowej, „Chowanna” 2011, nr 2.
14.Giezek J. (red.), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, Warszawa 2021.
15.Giezek J., Świadomość sprawcy czynu zabronionego, Warszawa 2013.
16.Hanausek T., Przemoc jako forma działania przestępnego, Kraków 1966.
17.Heckhausen J., Heckhausen H., Motivation and Action: Introduction and Overview, w: J. Heckhausen, H. Heckhausen (red.), Motivation and Action, Cambridge 2008.
18.Kokot R., Z problematyki karalnego doprowadzenia do samobójstwa – uwagi na tle ustawowych znamion art. 151 k.k. Część 1, „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego” 2015, t. 35.
19.Konarska-Wrzosek V. (red.), Kodeks karny, Komentarz, Warszawa 2018.
20.Kosonoga-Zygmunt J., Namowa i udzielenie pomocy do samobójstwa, „Prokuratura i Prawo” 2015, nr 11.
21.Kowalewska-Łukuć M., Wina w prawie karnym, Warszawa 2019.
22.Kowalewska-Łukuć M., Zabójstwo eutanatyczne jako anormalna sytuacja motywacyjna, „Acta Iuris Stetinensis” 2021, nr 3 (35).
23.Kozielecki J., Psychologiczna teoria decyzji, Warszawa 1977.
24.Levinger G., Kurt Lewin’s approach to conflict and its resolution. A review with some extensions, „The Journal of Conflict Resolutions” 1957, vol. 1, nr 4.
25.Lewin K., Behavior and Development as a Function of the Total Situation, w: L. Carmichael (red.), Manual of Child Psychology, New York 1946.
26.Łukaszewski W., Motywacja w najważniejszych systemach teoretycznych, w: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 2, Gdańsk 2004.
27.Morris A., The comprehensive classification of adult offenders, „Journal of Criminal Law and Criminology” 1968, vol. 56.
28.Mozgawa M. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2021.
29.Obuchowski K., Psychologia dążeń ludzkich, Warszawa 1983.
30.Peno M., Problem sposobu pojmowania i roli winy w prawie karnym (od dogmatyki do wartości), „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2016, nr 3.
31.Rejman G., Teorie i formy winy w prawie karnym, Warszawa 1980.
32.Reykowski J., Eksperymentalna psychologia emocji, Warszawa 1974.
33.Reykowski J., Z zagadnień psychologii motywacji, Warszawa 1976.
34.Rheinberg F., Psychologia motywacji, przeł. J. Zychowicz, Kraków 2006.
35.Rode D. et al., Kliniczna psychologia sądowa, Warszawa 2020.
36.Romańczuk-Grącka M., Pojęcie i funkcje przymusu psychicznego w prawie karnym, Warszawa 2020.
37.Stanik J., Psychologia sądowa. Podstawy, badania, aplikacje, Warszawa 2013.
38.Stefański R. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2020.
39.Strelau J., Temperament, w: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 2, Gdańsk 2004.
40.Tarnawski M., Z problematyki motywacji sprawcy zabójstwa pod wpływem silnego wzburzenia (art. 148 § 2 k.k.), „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1981, nr 2 (43).
41.Tarnawski M., Zabójstwo uprzywilejowane w ujęciu polskiego prawa karnego, Poznań 1981.
42.Tomaszewski T., Człowiek w sytuacji, w: T. Tomaszewski T. (red.), Psychologia, Warszawa 1979.
43.Wąsek A., Prawnokarna problematyka samobójstwa, Warszawa 1982.
44.Yang Y., Read S.J., Miller L.C., The Concept of Situations, „Social and Personality Psychology Compass” 2009, nr 3/6.
45.Zakrzewski P., Stopniowanie winy w prawie karnym, Warszawa 2016.
46.Zoll A., Okoliczności wyłączające bezprawność czynu, Warszawa 1982.