Acta Iuris Stetinensis

Wcześniej: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Acta Iuris Stetinensis

ISSN: 2083-4373     eISSN: 2545-3181    OAI    DOI: 10.18276/ais.2018.23-02
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / 3/2018 (23)
Konstytucyjny nakaz ponoszenia ciężaru podatków – wybrane zagadnienia

Autorzy: Rafał Bernat
doradca podatkowy
Słowa kluczowe: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej podatnik ustawy podatkowe
Data publikacji całości:2018
Liczba stron:21 (35-55)
Cited-by (Crossref) ?:
Liczba pobrań ?: 2081

Abstrakt

Konstytucja RP stanowi, iż każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężaru związanego z podatkami uregulowanymi w ustawach. Celem artykułu jest zbadanie zakresu podmiotowego i przedmiotowego tego obowiązku. Odnosząc się do poglądów występujących w judykaturze i piśmiennictwie prawniczym, autor postara się w szczególności wytłumaczyć, jak należy rozumieć określenie „każdy’” zawarte w art. 84 Konstytucji RP. Dodatkowo analiza obejmie charakter należności w obrębie podatków, które mogą być przypisane jednostkom w myśl art. 217 ustawy zasadniczej. W publikacji posłużono się metodą analityczną oraz językowo-logiczną. Jako wniosek de lege lata przyjęto, że obowiązek ponoszenia ciężaru podatkowego nie jest związany z obywatelstwem, a fakt podlegania przez nierezydenta innej jurysdykcji nie wyłącza wprost ciężaru określonego w art. 84. Obowiązek regulacji elementów struktury podatku w formie ustawy jest związany z realizacją stabilności i pewności przepisów prawa podatkowego. W odniesieniu do procedury legislacyjnej, z uwagi na doniosłość przepisów podatkowych, nie należy stosować przyspieszonej procedury. Autor uznał, iż nie ma podstaw do formułowania postulatów de lege ferenda w zakresie potrzebnych zmian w przepisach Konstytucji RP dotyczących podatków, gdyż aktem właściwym do stanowienia o kształcie podatków jest ustawa.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2009.
2.Bartosiewicz M., Wybrane zagadnienia prawa konstytucyjnego, Wrocław 2006.
3.Bojkowski T., Wolności oraz prawa konstytucyjne podatnika, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2004, z. 3.
4.Brzeziński B., Jezierski J., Opodatkowanie gospodarki uspołecznionej w świetle zasad podatkowych, „Acta Universitatis Nicolai Copernici, Prawo XXV – Nauki Humanistyczno- Społeczne”, z. 172, Toruń 1987.
5.Dębowska-Romanowska T., Prawo finansowe po transformacji ustrojowej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2011, z. 3.
6.Dolata S., Podstawy wiedzy o polskim systemie podatkowym, Warszawa 2013.
7.Dylematy reformy systemu podatkowego w Polsce, red. H. Dzwonkowski, J. Kulicki, Warszawa 2016.
8.Działo J., Dlaczego trudno jest prowadzić „dobrą” politykę fiskalną?, „Gospodarka Narodowa” 2012, nr 1–2.
9.Dziesięć lat Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, red. E. Gdulewicz, H. Zięba-Załucka, Rzeszów 2007.
10.Dzwonkowski H., Opinia prawna w sprawie oceny zgodności z Konstytucją RP przedstawionego przez Prezydenta RP projektu ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw, „Zeszyty Prawnicze BAS” 2015, nr 2.
11.Dzwonkowski H., Opinia prawna w sprawie zgodności z Konstytucją RP poselskiego
12.projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
13.i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ,,Zeszyty Prawnicze BAS” 2014, nr 1.
14.Dzwonkowski H., Prawo podatkowe, Warszawa 2012.
15.Ex iniuria non oritur ius. Księga jubileuszowa ku czci Profesora Wojciecha Łączkowskiego, red. A. Gomułowicz, J. Małecki, Poznań 2003.
16.Filipczyk H., Postulat pewności prawa w wykładni operatywnej prawa podatkowego, Warszawa 2013.
17.Głuchowski J., Patyk J., Zarys polskiego prawa podatkowego, Warszawa 2011.
18.Gomułowicz A. Podatki a etyka, Warszawa 2013.
19.Gomułowicz A., Wybrane zagadnienia prawodawstwa podatkowego, „Przegląd Legislacyjny” 1999, nr 11.
20.Górecki D., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2012.
21.Guentzel W., Glosa do postanowienia NSA z dnia 20 listopada 2002 r., I SA/Gd 2305/02, „Glosa” 2003, nr 4.
22.Instytucje prawa konstytucyjnego w dobie integracji europejskiej. Księga jubileuszowa dedykowana prof. Marii Kruk-Jarosz, red. J. Wawrzyniak, M. Laskowska, Warszawa 2009.
23.Jakuszewicz A., Wykładnia konstytucji jako proces konkretyzacji, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2014, nr 1.
24.Kalinowski M., Pakulska M., Perspektywy funkcjonowania w polskim prawie podatkowym klauzul generalnych służących zwalczaniu unikaniu opodatkowania, „Monitor Podatkowy” 2005, nr 5,
25.Kalinowski M., Pojęcie przedmiotu podatku, „Toruński Rocznik Podatkowy” 2011.
26.Koncepcje współczesnych reform podatkowych. Europa na drodze do wspólnej waluty. Książka wydana z okazji 40-lecia pracy naukowej prof. dr hab. Andrzeja Komara, red. J. Małecki, Poznań 1998.
27.Konieczne i pożądane zmiany Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 roku, red. B. Banaszak, M. Jabłoński, Wrocław 2010.
28.Konstytucja. System, ustrój finansowy. Księga pamiątkowa ku czci prof. Natalii Gajl, red. T. Dębowska-Romanowska, Warszawa 1999.
29.Kontrola tworzenia i stosowania prawa podatkowego pod rządami Konstytucji RP, red. E. Ruśkowski, Warszawa 2006.
30.Kosikowski C., Podatki. Problem władzy publicznej i podatników, Warszawa 2007.
31.Krawczyk-Sawicka A., Reguła ustawowego nakładania podatków i ciężarów publicznych w świetle art. 217 Konstytucji RP z 1997 r., „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2012, nr 2.
32.Krzywoń A., Przedawnienie zobowiązania podatkowego – analiza konstytucyjna, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2013, nr 2.
33.Kulicki J., Zasady przyzwoitej legislacji w procesie stanowienia prawa podatkowego, „Analizy Biura Analiz Sejmowych” 2010, nr 4.
34.Łączkowski W., Etyczne aspekty finansowania potrzeb socjalnych ze środków publicznych, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2004, z. 1.
35.Majka P., Sankcje w prawie podatkowym, Warszawa 2011.
36.Mastalski R., Fojcik-Mastalska E., Prawo finansowe, Warszawa 2013.
37.Mastalski R., Orzecznictwo podatkowe Trybunału Konstytucyjnego a polski system podatkowy, „Państwo i Prawo” 1993, nr 4.
38.Michalak A., Konstytucyjne zasady tworzenia prawa podatkowego w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, „Monitor Podatkowy” 2017, nr 7.
39.Modzelewski W., Wstęp do nauki polskiego prawa podatkowego, Warszawa 2010.
40.Mycielski A., Polskie prawo polityczne, Kraków 1947.
41.Nowak T., Stanisławiszyn P., Regulacje w zakresie prawa celnego i podatku akcyzowego po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Doświadczenia i perspektywy, Warszawa 2012.
42.Ofiarski Z., Ogólne prawo podatkowe. Zagadnienia materialnoprawne i proceduralne, Warszawa 2013.
43.Orłowski J., Konstytucyjna zasada powszechności opodatkowania – wybrane zagadnienia, „Studia Prawnoustrojowe” 2013, nr 22.
44.Paczocha M., Granice władztwa podatkowego gmin (wybrane zagadnienia), „Finanse Komunalne” 2000, nr 6.
45.Piechowiak M., Dobro wspólne jako fundament polskiego porządku konstytucyjnego, Warszawa 2012.
46.Polański S., Glosa do wyroku TK z dnia 23 marca 2006 r., K 4/06, ,,Gdańskie Studia Prawnicze’’ 2007, nr 2.
47.Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, red. P. Sarnecki, Warszawa 2008.
48.Prawo konstytucyjne, red. M. Grzybowski, Białystok 2008.
49.Prawo konstytucyjne, red. P. Tuleja, Warszawa 1995.
50.Prawo konstytucyjne. Kompendium, red. R. Piotrowski, Warszawa 2014.
51.Prawo podatkowe, red. P. Smoleń, W. Wójtowicz, Warszawa 2017.
52.Realizacja i ochrona konstytucyjnych wolności i praw jednostki w polskim porządku prawnym, red. M. Jabłoński, Wrocław 2014.
53.Rost A., Instytucje prawa konstytucyjnego, Poznań 2003.
54.Safjan M., Bosek L., Konstytucja RP, Tom I, art. 1–86, Warszawa 2016.
55.Siwiński M., Glosa do wyroku WSA z dnia 2 listopada 2004 r., III SA 2030/03, „Doradztwo Podatkowe” 2005, nr 6.
56.Sokolewicz W., O osobliwościach ustawy budżetowej i trybu jej uchwalenia, „Przegląd Legislacyjny” 2004, nr 2.
57.Stanowienie i stosowanie prawa podatkowego. Księga jubileuszowa Profesora Ryszarda Mastalskiego, red. W. Miemiec, Wrocław 2009.
58.Studia z prawa konstytucyjnego. Księga jubileuszowa dedykowana prof. zw. dr hab. Wiesławowi Szydle, red. J. Posłuszny, J. Buczkowski, K. Eckhardt, Przemyśl–Rzeszów 2009.
59.Sześć lat Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Doświadczenia i inspiracje, red. L. Garlicki, A. Szmyt, Warszawa 2003.
60.W kręgu zagadnień konstytucyjnych, red. M. Kudej, Katowice 1999.
61.Wiśniewski L., Wolności i prawa jednostki oraz ich gwarancje w praktyce, Warszawa 2006.
62.Wolności i prawa człowieka w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, red. M. Chmaj, Warszawa 2008.
63.XV lat obowiązywania Konstytucji z 1997 r. Księga jubileuszowa dedykowana Zdzisławowi Jaroszowi, red. M. Zubik, Warszawa 2012.
64.Zarys finansów publicznych i prawa finansowego, red. W. Wójtowicz, Warszawa 2011.
65.Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. z 1997 r., nr 78, poz. 483.
66.Ustawa z 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, tekst jedn. Dz.U. z 2015 r., poz. 827.
67.Ustawa z 12 grudnia 2013r. o cudzoziemcach, Dz.U. z 2013 r., poz. 1650.
68.Ustawa z 30 listopada 2016 r. o Trybunale Konstytucyjnym, Dz.U. z 2016 r., poz. 2072.
69.Wyrok NSA z 24 października 2006 r., I FSK 112/06 z glosą A. Krzywoń, „Przegląd Sejmowy” 2008, nr 6.
70.Wyrok WSA w Warszawie z 12 września 2008 r., III SA/Wa 922/08, Lex nr 462039.
71.Wyrok NSA z 22 lutego 2006 r., I FSK 1075/05, Lex nr 250329.
72.Wyrok TK z 3 listopada 2006 r., K 31/06 z glosą M. Masternak-Kubiak, „Przegląd Sejmowy” 2007, nr 2.
73.Wyrok TK z 13 czerwca 2013 r., P 35/12, Lex nr 1330551.
74.Wyrok Trybunału Konstytucyjnego (TK) K 48/04 z 2 lutego 2005 r. z glosą S. Wronowskiej, „Państwo i Prawo” 2006, nr 6.
75.Wyrok TK z 18 listopada 2014 r., K 23/12, Lex nr 1548281.