Autobiografia Literatura Kultura Media

ISSN: 2353-8694    OAI    DOI: 10.18276/au.2016.2.7-03
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / nr 2 (7) 2016
Walka o wizję świata. Ujawnienia diarysty Gombrowicza

Autorzy: Martyna Pańczak
Uniwersytet Wrocławski
Słowa kluczowe: Gombrowicz Bourdieu dziennik jawność walka o osobowość praca wypowiedzenia
Data publikacji całości:2016
Liczba stron:17 (39-55)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Artykuł jest omówieniem walki o osobowość, którą narrator Dziennika Witolda Gombrowicza toczy w imię swobody autokreacji i możliwości nieskrępowanego nadawania znaczeń. Nadrzędną zasadę owej walki autorka widzi w konsekwentnie realizowanej przez diarystyczny podmiot strategii ujawniania. Dzięki wysuniętemu postulatowi jawności – przeciwstawionej konwencjonalnej idei „intymności” oraz pożytkującej dynamiczny charakter i sprawczy potencjał języka – Dziennik staje się przestrzenią, w której mówiące „ja” jest w stanie wypowiedzieć to, co przemilczane lub zapomniane. Tym samym może zapoczątkować pracę symboliczną, konieczną, zdaniem Pierre’a Bourdieu, do wyjścia poza ograniczenia powszechnie uznanego, opresyjnego porządku dyskursu. Osiągnięty w ten sposób dystans jest podstawą, by stworzyć dla siebie (i świata) nowe, nieortodoksyjne możliwości utożsamień.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Bataille Georges, Historia erotyzmu, przeł. Ireneusz Kania, Fundacja Aletheia, Warszawa 2008.
2.Bielecki Marian, Widma nowoczesności, „Ferdydurke” Witolda Gombrowicza, IBL PAN, Warszawa 2014.
3.Błoński Jan, „Dziennik”, czyli Gombrowicz dobrze utemperowany, w: Jan Błoński, Forma, śmiech i rzeczy ostatnie (Studia o Gombrowiczu), Universitas, Kraków 2003.
4.Bourdieu Pierre, Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, przeł. Piotr Biłos, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2005.
5.Bourdieu Pierre, Language and Symbolic Power, trans. Gino Raymond, Matthew Adamson, edited and introduced by John B. Thompson, Polity Press, Cambridge 2012.
6.Bourdieu Pierre, Medytacje pascaliańskie, przeł. Krzysztof Wakar, Oficyna Naukowa, Warszawa 2006.
7.Bourdieu Pierre, Wacquant Loïc J.D., Zaproszenie do socjologii refleksyjnej, przeł. Anna Sawisz, Oficyna Naukowa, Warszawa 2001.
8.Chmielewska Katarzyna, Strategie podmiotu. Dziennik Witolda Gombrowicza, IBL PAN, Warszawa 2010.
9.Czermińska Małgorzata, Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie i wyzwanie, Universitas, Kraków 2004.
10.Foucault Michel, Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, przeł. i posłowiem opatrzył Tadeusz Komendant, Fundacja Aletheia, Warszawa 1993.
11.Foucault Michel, Przedmowa do transgresji, przeł. Tadeusz Komendant, w: Powiedziane, napisane. Szaleństwo i literatura, wybrał i opracował Tadeusz Komendant, posłowie Michał Paweł Mar¬kowski, Fundacja Aletheia, Warszawa 1999.
12.Giedroyc Jerzy, Gombrowicz Witold, Listy 1950–1969, wybrał, opracował i wstępem opatrzył Andrzej Kowalczyk, Czytelnik, Warszawa 1993.
13.Gombrowicz Rita, Gombrowicz w Argentynie. Świadectwa i dokumenty 1939–1963, przeł. Zofia Chądzyńska, Anna Husarska, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2004.
14.Gombrowicz Witold, Byłem pierwszym strukturalistą, przeł. Maciej Broński, w: Witold Gombro¬wicz, Publicystyka. Wywiady. Teksty różne 1963–1969, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1997.
15.Gombrowicz Witold, Dziennik 1953–1956, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1986.
16.Gombrowicz Witold, Dziennik 1957–1961, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1986.
17.Gombrowicz Witold, Dziennik 1961–1966, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1986.
18.Gombrowicz Witold, Ferdydurke, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1986.
19.Jeleński Konstanty A., Chwile oderwane, wybrał i opracował Piotr Kłoczowski, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2007.
20.Kowalska Aniela, Conrad i Gombrowicz w walce o swoją wybitność, Państwowy Instytut Wydawni¬czy, Warszawa 1986.
21.Lejeune Philippe, Pakt autobiograficzny, przeł. Aleksander Labuda, w: Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, red. Regina Lubas-Bartoszyńska, Universitas, Kraków 2001.
22.Salgas Jean-Pierre, Witold Gombrowicz, „socjolog w stanie nieważkości”. Bourdieu tłumaczy Gom¬browicza, Gombrowicz rozumie Bourdieu, przeł. Beata Hrekowicz, w: Witold Gombrowicz – nasz współczesny. Materiały międzynarodowej konferencji naukowej w stulecie urodzin pisarza. Uniwer¬sytet Jagielloński – Kraków, 22–27 marca 2004, red. Jerzy Jarzębski, Universitas, Kraków 2010.
23.Sanavio Piero, Gombrowicz: forma i rytuał, przeł. Katarzyna Bielas, F.M. Cataluccio, w: Gombrowicz filozof, wybór i opracowanie Francesco M. Cataluccio, Jerzy Illg, Wydawnictwo Znak, Kraków 1991.
24.Uniłowski Krzysztof, Dziennik Witolda Gombrowicza. Rozproszenie „ja”, w: Polska proza innowa¬cyjna w perspektywie postmodernizmu. Od Gombrowicza po utwory najnowsze, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1999.